Zobacz, jak "bije serce" czarnej dziury

Tak "bije serce" czarnej dziury
Tak "bije serce" czarnej dziury
Międzynarodowy zespół astronomów zidentyfikował kandydatkę na najmniejszą znaną badaczom czarną dziurę. Dowód na jej istnienie pochodzi z niezwykłego wzorca promieni rentgenowskich, przypominających wzorzec bicia serca widoczny na elektrokardiogramie. Jak dotąd taki wzorzec został zidentyfikowany tylko w jednej czarnej dziurze.

Czarna dziura, a raczej układ binarny jaki tworzy z jedną z sasiednich gwiazd, została nazwana IGRJ17091-3624. Waży prawdopodobnie tyle, co trzecia część Słońca, a to oznacza, że znajduje się na teoretycznej granicy, jaką musi osiągnąć czarna dziura żeby zostać czarną dziurą.

Badaczom udało się ją zidentyfikować, ponieważ gaz wydobywający się z pobliskiej gwiazdy wyciekał na wprost czarnej dziury, formując wokół niej dysk. Tarcie wewnątrz tego dysku podgrzało temperaturę gazu o kilka milionów stopni, co wystarczyło, żeby zjawisko zaczęło emitować promienie rentgenowskie. Regularne wariacje obserwowane w intensywności emitowanych promieni zobrazowały proces, jaki zachodził wewnątrz gazowego dysku.

Badacze myślą, że najbardziej intensywne zmiany zachodzą w pobliżu horyzontu zdarzeń, czyli otaczającej czarną dziurę sfery, której nie przekroczy nic - nawet światło.

Zauważono go już w 2003Po raz pierwszy zaobserowowano ten układ binarny w 2003 roku. Archiwalne dane zebrane w trakcie przeróżnych misji kosmicznych pokazują, że uaktywnia się on co kilka lat. Ostatnio układ zaktywizował się w lutym i w takim stanie pozostaje do dziś. Wypatrzono go w kierunku konstelacji Skorpiona, ale jego odległość od konstelacji trudno dokładnie okreslić. Może być to zarówno ok. 16 tys. lat świetlnych, jak i ponad 65 tys. lat świetlnych. "Serce" poprzedniej bije wolniej

Poprzednio zaobserwowana para gwiazda-czarna dziura nazywa się GRS 1915+105. Ten układ jest unikatowy pod względem zmienności wzorców, jakie emituje. Są to bardzo złożone wzorce, trwające zarówno kilka sekund, jak i kilka godzin.

Jest przeszło 20 razy większy od IGRJ17091-3624, co ma wpływ na to, co da się zauważyć na swoistym elektrokardiogramie - "bicie serca" GRS1915+105 jest dużo wolniejsze.

Obejrzyjcie niezwykły film:

Autor: map/ms / Źródło: NASA

Czytaj także: