Międzynarodowy zespół astronomów zidentyfikował kandydatkę na najmniejszą znaną badaczom czarną dziurę. Dowód na jej istnienie pochodzi z niezwykłego wzorca promieni rentgenowskich, przypominających wzorzec bicia serca widoczny na elektrokardiogramie. Jak dotąd taki wzorzec został zidentyfikowany tylko w jednej czarnej dziurze.
Czarna dziura, a raczej układ binarny jaki tworzy z jedną z sasiednich gwiazd, została nazwana IGRJ17091-3624. Waży prawdopodobnie tyle, co trzecia część Słońca, a to oznacza, że znajduje się na teoretycznej granicy, jaką musi osiągnąć czarna dziura żeby zostać czarną dziurą.
Badaczom udało się ją zidentyfikować, ponieważ gaz wydobywający się z pobliskiej gwiazdy wyciekał na wprost czarnej dziury, formując wokół niej dysk. Tarcie wewnątrz tego dysku podgrzało temperaturę gazu o kilka milionów stopni, co wystarczyło, żeby zjawisko zaczęło emitować promienie rentgenowskie. Regularne wariacje obserwowane w intensywności emitowanych promieni zobrazowały proces, jaki zachodził wewnątrz gazowego dysku.
Badacze myślą, że najbardziej intensywne zmiany zachodzą w pobliżu horyzontu zdarzeń, czyli otaczającej czarną dziurę sfery, której nie przekroczy nic - nawet światło.
Zauważono go już w 2003 Po raz pierwszy zaobserowowano ten układ binarny w 2003 roku. Archiwalne dane zebrane w trakcie przeróżnych misji kosmicznych pokazują, że uaktywnia się on co kilka lat. Ostatnio układ zaktywizował się w lutym i w takim stanie pozostaje do dziś. Wypatrzono go w kierunku konstelacji Skorpiona, ale jego odległość od konstelacji trudno dokładnie okreslić. Może być to zarówno ok. 16 tys. lat świetlnych, jak i ponad 65 tys. lat świetlnych. "Serce" poprzedniej bije wolniej
Poprzednio zaobserwowana para gwiazda-czarna dziura nazywa się GRS 1915+105. Ten układ jest unikatowy pod względem zmienności wzorców, jakie emituje. Są to bardzo złożone wzorce, trwające zarówno kilka sekund, jak i kilka godzin.
Jest przeszło 20 razy większy od IGRJ17091-3624, co ma wpływ na to, co da się zauważyć na swoistym elektrokardiogramie - "bicie serca" GRS1915+105 jest dużo wolniejsze.
Obejrzyjcie niezwykły film:
Autor: map/ms / Źródło: NASA