Europejscy astronomowie ogłosili sensacyjne odkrycie planety pozasłonecznej w najbliższym Ziemi układzie gwiazd - Alfa Centauri. Planeta ma masę zbliżoną do ziemskiej i okrąża gwiazdę podobną do Słońca. Dzielą nas od niej tylko cztery lata świetlne.
O odkryciu poinformowało Europejskie Obserwatorium Południowe (ESO), a rezultaty badań zostaną opublikowane w czasopiśmie "Nature".
Alfa Centauri to gwiazda wielokrotna, która znajduje się najbliżej Słońca. Jest jedną z najjaśniejszych gwiazd na niebie południowym. Odległość do niej wynosi 4,3 roku świetlnego.
Układ Alfa Centauri składa się z dwóch podobnych do Słońca gwiazd - Alfa Centauri A oraz Alfa Centauri B - które okrążają się nawzajem. Nieco dalej od tej pary krąży trzeci składnik - Proxima Centauri, słaby czerwony karzeł. Proxima Centauri znajduje się minimalnie bliżej niż Alfa Centauri A i B, dlatego to ona nosi miano najbliższej gwiazdy względem Układu Słonecznego.
Dawne obserwacje
Astronomowie spekulowali na temat istnienia planety w systemie Alfa Centauri już od XIX wieku. Wraz z rozwojem techniki podejmowane były kolejne próby zaobserwowania takiego obiektu, jednak wszystkie były nieudane. Aż do tej pory.
Astronomowie ze Szwajcarii, Francji i Portugalii przeprowadzili czteroletnie obserwacje tego układu gwiazd za pomocą najprecyzyjniejszego na świecie spektrografu HARPS, pracującego na 3,6-metrowym teleskopie w Obserwatorium La Silla w Chile, należącym do Europejskiego Obserwatorium Południowego (ESO).
Istnienie planety wywnioskowano na podstawie bardzo niewielkich wahań ruchu gwiazdy względem Ziemi. Gwiazda regularnie zbliża się i oddala, na skutek grawitacyjnego oddziaływania okrążającej ją planety.
Bliska Ziemi
Planeta okrąża gwiazdę Alfa Centauri B, która jest podobna do Słońca, ale nieco mniejsza i słabsza. Planeta znajduje się bardzo blisko gwiazdy, w odległości około 6 mln kilometrów, czyli zdecydowanie bliżej niż Merkury od Słońca. Pełen obieg orbity zajmuje jej tylko 3,2 ziemskiego dnia. Orbita drugiej gwiazdy, Alfa Centauri A, znajduje się setki razy dalej od Alfa Centauri B, niż orbita planety.
Odkryta planeta ma masę bardzo zbliżoną do ziemskiej (1,13 masy Błękitnej Planety), co oznacza, że jest to najmniej masywna znana planeta pozasłoneczna w pobliżu gwiazdy podobnej do Słońca.
- Jest to pierwsza planeta o masie podobnej do Ziemi znaleziona wokół gwiazdy podobnej do Słońca. Krąży bardzo blisko swojej gwiazdy i na pewno jest zbyt gorąca dla życia takiego, jakie znamy, ale równie dobrze może być zaledwie jedną z kilku planet układu - powiedział Stephane Udry z Obserwatorium Genewskiego, współautor publikacji i członek zespołu badawczego.
Poszukiwania
Pierwsza egzoplaneta wokół gwiazdy podobnej do Słońca została odkryta w 1995 roku. Od tego wydarzenia dokonano ponad 800 potwierdzonych odkryć, ale większość z planet jest znacznie większa od Ziemi, a wiele jest tak dużych jak Jowisz.
Wyzwaniem, przed którym stoją teraz astronomowie, jest wykrycie i scharakteryzowanie planety o masie porównywalnej z masą Ziemi, która krążyłaby w strefie stwarzającej odpowiednie warunki do wystąpienia wody w stanie ciekłym.
Autor: adsz/rs / Źródło: PAP, eso.org