Naukowiec z Ruchu Palikota opowiada: zmiękczanie poroża moczem i więcej

Jak zmiękczyć poroże - opowiada poseł

Choć prima aprilis mamy już niemal tydzień za sobą, a przed nami najważniejsze z katolickich świąt, poseł Ruchu Palikota Marek Poznański w żartobliwym tonie opowiada o swej pasji. A jest nią archeologia eksperymentalna, w ramach której opracowuje m.in. techniki zmiękczania poroża moczem, buduje łodzie z kory i delektuje się smakiem pieczonych pędów pałki wodnej. Przedświąteczna prowokacja czy promocja nauki?

Na powyższe pytanie odpowiemy od razu: nie wiemy. Sam poseł na swym profilu na Facebooku zaznacza, że oddaje się m.in. promocji nauki.

28-letni Marek Poznański z zamiłowania zajmuje się archeologią eksperymentalną, czyli - jak tłumaczył w rozmowie z Polską Agencją Prasową - poznawaniem przeszłości poprzez tworzenie rekonstrukcji dawnych przedmiotów, które zostały odnalezione przez archeologów podczas wykopalisk.

Rekonstrukcje są dokonywane za pomocą dawnych technik rzemieślniczych, a przedmioty są później użytkowane i testowane w praktyce. Według posła to sposób na bardzo wierne poznanie życia ludzi sprzed kilku tysięcy lat i daje często znacznie lepsze efekty niż "rozmyślanie zza biurka" na temat roli odnalezionych przedmiotów.

Zmiękczanie moczem

Jeden ze swoich pierwszych eksperymentów archeologicznych Poznański przeprowadził na pierwszym roku studiów na Uniwersytecie Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie. Polegał on na zmiękczaniu - wzorem dawnych ludzi - poroża jelenia moczem.

- Miałem w akademiku w słoikach na parapecie ustawione fragmenty poroża. Każdy, kto przychodził do mnie ze zdziwieniem pytał: "Człowieku po co ci tyle herbaty?". Odpowiadałem: "Spokojnie, to nie herbata, tylko poroże w moczu" - opowiadał poseł.

Jak mówił, takie zmiękczone i dające się dzięki temu wyginać kości były wykorzystywane przez dawnych ludzi do produkcji m.in. biżuterii. - Zmiękczoną w moczu czy zsiadłym mleku kość można potem wygiąć w spiralę a po wypłukaniu w wodzie twardniała i tak otrzymujemy bransoletę - tłumaczył.

Garbował w akademiku

Zdarzyło się też - opowiadał Poznański - że garbował skóry zwierzęce na korytarzu akademika. - Albo inna scenka: ja robię łuk, a reszta studentów pali papierosy, pije piwo i obserwują, co wyrabiam - wspominał. Jak zapewnił, administracja akademika przychylnie patrzyła na jego naukowe zainteresowania.

Zgodnie z filozofią archeologii eksperymentalnej najwięcej o życiu dawnych ludzi można dowiedzieć się, próbując choć przez krótki czas żyć tak jak oni. Poznański kilkakrotnie mieszkał we własnoręcznie zbudowanych szałasach, m.in. ze skór. Przetestował też na sobie dobroczynne działanie naparu z huby, a także próbował pieczonych pędów pałki wodnej, które - jak zapewnił - smakują zupełnie jak ziemniaki.

- Kiedyś wędrowałem wzdłuż rzek na Lubelszczyźnie. Nad jedną z rzek spotkałem tubylca, który był już pewnie po dwóch piwach. Zamurowało go, gdy zobaczył, jak cały ubrany w skóry wyłoniłem się nagle z krzaków - opowiadał.

Jak relacjonował, gdy już wytłumaczył napotkanemu mężczyźnie, kim jest i dlaczego tak wygląda, ten okazał się bardzo gościnny. - Ściągnął mnie do wioski, zapraszał pod sklep, żebym z nim i jego kolegami wypił wino. Jego zaciekawienie było ogromne - wspominał.

Dziki w miejskiej dżungli

Jeszcze większe zdziwienie wywołał Poznański, gdy ubrany w strój człowieka pierwotnego spacerował ulicami Warszawy i Lublina. Jak mówił, ludzie reagowali na jego performance zaskoczeniem a czasem też lękiem. - Dziwili się, ale nikt nigdy mnie nie zaatakował. Każdy raczej się bał. Nawet, gdy szli kibice, to schodzili z drogi na widok umalowanego, ubranego w skóry, niosącego topór i skórzany plecak człowieka - opowiadał.

Poznański chce poprzez takie akcje popularyzować archeologię. Zwrócił uwagę, że na Zachodzie tworzone są całe wioski, gdzie ludzie mogą sprawdzić na przykład, jak się tka czy wypala dłubanki; mogą też poznać smak dawnej kuchni, prahistoryczne używki i lekarstwa czy pierwotne sposoby ozdabiania ciała.

Łódź ze skórzanym poszyciem

Obecnie poseł buduje dwie łodzie. Jedna - opowiadał - będzie miała poszycie z kory brzozowej, a druga ze skóry jelenia. Jak wyjaśnił, z kory brzozy można zrobić łódź, która pomieści nawet kilkanaście osób. - Zdziera się z drzew duże fragmenty kory, zszywa się je również korą brzozową, uszczelnia dziegciem, który wypala się z kory brzozowej. Z brzozy można zrobić bardzo wiele rzeczy- mówi.

Przyznał, że jego pasja jest pracochłonna. - Wiele eksperymentów jest też śmierdzących, ale dzięki temu zyskuje się potem zupełnie inne spojrzenie na wiele kwestii - powiedział poseł.

Jak mówił, w trakcie jednego z eksperymentów okazało się, że "jelita baranie nie śmierdzą, natomiast w przypadku świńskich, przez dwa dni nie można dłoni domyć z tego smrodu". Jak dodał, można zakładać, że ludzie żyjący kilka tysięcy lat temu również brali tę kwestię pod uwagę.

"Posłowanie angażuje"

Poznański nie porzucił swojej pasji po tym, gdy jesienią został posłem Ruchu Palikota, choć - przyznaje - może jej teraz poświęcić mniej czasu. - Posłowanie bardzo angażuje, ale jak tylko mam wolny czas, to oddaję się eksperymentom. Teraz - przyznam - nosi mnie też, bo chciałbym już polatać - powiedział.

Poseł Ruchu ma też bowiem inną pasję - archeologię lotniczą. - Kapitalna rzecz, która nie jest doceniana przez wielu naukowców, a umożliwia małym nakładem kosztów odkrycie i zlokalizowanie wielu stanowisk archeologicznych i śladów działalności człowieka sprzed setek czy tysięcy lat - przekonywał.

Poseł robi zdjęcia stanowisk archeologicznych z paralotni. Dzięki tej metodzie - mówi - można dowiedzieć się m.in. jak biegły dawne drogi, gdzie były fosy czy stały domostwa. Pozwala to określić m.in. różnice we wzroście roślin czy nasiąkaniu ziemi. Jak powiedział, można w ten sposób zweryfikować obowiązującą od lat wiedzę.

Tak było - powiedział - w przypadku Czermna, stolicy Grodów Czerwieńskich. - Od początku badań twierdzono, że nie było tam fosy, bo grodzisko było dobrze zabezpieczone otaczającymi je mokradłami. Dzięki zdjęciom odkryłem dwie fosy i rów, który był przy samym grodzisku - powiedział. Jak dodał, zmieniło to znacznie wiedzę na temat Czermna.

Autor: /ŁUD / Źródło: PAP

Pozostałe wiadomości

Na przełomie kwietnia i maja czeka nas duże, ale krótkie ocieplenie. Jaka będzie majówka? Sprawdź autorską, długoterminową prognozę pogody na 16 dni przygotowaną przez Tomasza Wasilewskiego.

Pogoda na 16 dni: początek majówki zupełnie inny niż jej koniec

Pogoda na 16 dni: początek majówki zupełnie inny niż jej koniec

Źródło:
tvnmeteo.pl

Ta noc i poniedziałkowy poranek będą lodowate. IMGW ostrzega przed przymrozkami na terenie wszystkich województw. Sprawdź, gdzie będzie zimno i jak bardzo.

Żółte alarmy we wszystkich województwach

Żółte alarmy we wszystkich województwach

Aktualizacja:
Źródło:
IMGW

W kolejnych dniach w pogodzie pojawią się pewne zmiany. Nie wszędzie będzie już tak słonecznie. Na niebie pojawi się więcej chmur, a miejscami spadnie z nich przelotny deszcz. Może zagrzmieć.

Kiedy i gdzie wrócą burze

Kiedy i gdzie wrócą burze

Źródło:
tvnmeteo.pl

Pogoda na jutro. Noc zapowiada się z niską temperaturą w całym kraju. Miejscami chwyci lekki mróz. Poniedziałek 28.04 przyniesie sporo słońca. Zrobi się cieplej, a lokalnie termometry pokażą nawet 20 stopni.

Pogoda na jutro - poniedziałek, 28.04. Kolejna chłodna noc

Pogoda na jutro - poniedziałek, 28.04. Kolejna chłodna noc

Źródło:
tvnmeteo.pl

Puma złożyła nietypową wizytę mieszkańcom okolic ruchliwej drogi w rejonie miasta Las Vegas. Zwierzę spacerowało nocą po podwórkach. Zdarzenie zostało zarejestrowane na nagraniu.

"Nie widzimy tutaj takich zwierząt". Nietypowy gość na nagraniu

"Nie widzimy tutaj takich zwierząt". Nietypowy gość na nagraniu

Źródło:
FOX5

Indyjskie miasto Byrnihat zostało okrzyknięte najbardziej zanieczyszczonym miastem 2024 roku na świecie. Mieszkańcy opowiadają o tym, jak żyje się w takim miejscu.

"Wszędzie sadza", "córka oddychała jak ryba"

"Wszędzie sadza", "córka oddychała jak ryba"

Źródło:
Reuters, CNN, tvnmeteo.pl

W niedzielę w Tatrach, w rejonie Rysów, doszło do dwóch śmiertelnych wypadków. Turyści spadli z dużej wysokości. Warunki były trudne, dlatego też ratownicy ewakuowali ze szczytu też trzy inne osoby.

Spadli z dużej wysokości w Tatrach. Nie udało się ich uratować

Spadli z dużej wysokości w Tatrach. Nie udało się ich uratować

Aktualizacja:
Źródło:
TVN24, PAP

Suczka o imieniu Valerie, która uciekła właścicielom w czasie kempingu w 2023 roku, została odnaleziona dzięki organizacji Kangala Wildlife Rescue. Jamniczka spędziła ponad 500 dni w australijskim buszu - podaje BBC.

Spędziła ponad 500 dni w australijskim buszu. Odnaleziono zaginioną suczkę

Spędziła ponad 500 dni w australijskim buszu. Odnaleziono zaginioną suczkę

Źródło:
Reuters, BBC

Niektóre gatunki ptaków, które rozmnażają się na większych obszarach geograficznych, mogą wcale nie być tak odporne na zmiany klimatu, jak wcześniej sądzono - wynika z analizy naukowców. Badacze sprawdzili też, czy wielkość mózgów tych zwierząt może pomagać w radzeniu sobie ze skutkami kryzysu klimatycznego.

Duży mózg i większa odporność na zmiany klimatu? Są wątpliwości

Duży mózg i większa odporność na zmiany klimatu? Są wątpliwości

Źródło:
University of Texas at Austin, tvnmeteo.pl

Gwałtowne burze, którym towarzyszyły obfite opady deszczu, doprowadziły do powstania powodzi w południowo-zachodniej części Oklahomy. Ulice w Norman, trzecim co do wielkości mieście tego amerykańskiego stanu, zmieniły się w rwące potoki.

Ulice jak rwące potoki. "Straciliśmy wszystko"

Ulice jak rwące potoki. "Straciliśmy wszystko"

Źródło:
Reuters, CNN, foxweather.com

Przełom kwietnia i maja to idealny moment, aby posłuchać ptasich śpiewów. Dla zwierząt tych nie jest to jednak taka prosta umiejętność. Jak opowiadał ekoaustyk doktor habilitowany Michał Budka, niektóre gatunki potrzebują czasu na naukę śpiewania. Inne, aby zrobić miejsce na nowe dźwięki, muszą "usunąć" stare odgłosy ze swojej pamięci.

Tego o śpiewie ptaków na pewno nie wiedziałeś

Tego o śpiewie ptaków na pewno nie wiedziałeś

Źródło:
PAP

Kilkumetrowa anakonda narobiła strachu pewnej rodzinie z brazylijskiego stanu Amazonas. Na miejsce przyjechali strażacy, którzy schwytali pokaźnych rozmiarów zwierzę. Zdarzenie zostało zarejestrowane na nagraniu.

Na podwórku pojawiła się 3,5-metrowa anakonda

Na podwórku pojawiła się 3,5-metrowa anakonda

Źródło:
Portaldo Holanda, The Reptarium, Amazon Agency

Czerwony alert wulkaniczny wydano na Kostaryce w związku z wybuchem wulkanu Poas. Trwającej od kilku dni erupcji towarzyszą wyrzuty ogromnej ilości materiału wulkanicznego - kolumny pyłu wznoszą się na wysokość ponad 4000 metrów. Popioły osadziły się także w okolicznych rzekach.

Woda w rzekach stała się gęsta i szara. Ogłoszono czerwony alert

Woda w rzekach stała się gęsta i szara. Ogłoszono czerwony alert

Źródło:
cne.go.cr, The Tico Times

Pod powierzchnią Parku Narodowego Yellowstone leży superwulkan, który drzemie od setek tysięcy lat. Naukowcy odkryli pod nim twór o zaskakujących właściwościach.

Pod superwulkanem kryje się "oddychający" twór

Pod superwulkanem kryje się "oddychający" twór

Źródło:
Live Science

Kwiecień dobiega końca, a na horyzoncie już maj, który w Polsce jest miesiącem dość ciepłym, choć nocne przymrozki nie są rzadkie. Tak stoi w meteorologicznych annałach i w tej materii niewiele się w Polsce zmieniło. Na najbliższe dni rysują się w prognozach trzy fale chłodu, które przynieść mogą lekki mróz. O ile mieszkańcom miast ujemna temperatura po prostu uprzykrzy życie, o tyle ogrodników zmobilizuje do "działań obronnych". Często polegają one na wstawianiu zapalonych zniczy pomiędzy rabatki, sadzonki, pod tunele oraz w skrzynki z kwiatami, co sprawia, że ogrody w kwietniu i maju roztaczają cmentarną aurę.

Trzy fale chłodu w maju. Kiedy ruszyć do ogrodu z pomidorami

Trzy fale chłodu w maju. Kiedy ruszyć do ogrodu z pomidorami

Źródło:
TVN24+

Nawet 1,5 miliona mieszkańców Polski może nie wiedzieć o tym, że ma astmę. Jak tłumaczą eksperci, nieleczona choroba może prowadzić do poważnego pogorszenia jakości życia. Sama diagnoza jednak nie wystarczy - wśród leków na astmę narosło wiele mitów, które mogą zniechęcać chorych do terapii.

1,5 miliona Polaków może nie wiedzieć, że ją ma

1,5 miliona Polaków może nie wiedzieć, że ją ma

Źródło:
PAP

W stanie New Jersey trwa walka z gigantycznym pożarem lasu. Od wtorku płomienie strawiły ponad 6100 hektarów, niszcząc kilka budynków i zagrażając wielu innym. Jak podali strażacy, do zaprószenia ognia doszło na skutek niewłaściwie zgaszonego ogniska.

Nastolatek rozpalił ognisko. Wybuchł jeden z największych od 20 lat pożarów

Nastolatek rozpalił ognisko. Wybuchł jeden z największych od 20 lat pożarów

Źródło:
Reuters, ABC News

Na hawajskiej wyspie Oahu odkryto mięsożerny gatunek gąsienicy. Porusza się po pajęczynach, żywiąc się uwięzionymi owadami. Nazwano ją "kolekcjonerką kości", bo kamufluje się przed pająkami, które chętnie by ją zjadły, "ubierając" się w szczątki martwych owadów.

Nazwano ją "kolekcjonerką kości". Odkryto mięsożerną gąsienicę

Nazwano ją "kolekcjonerką kości". Odkryto mięsożerną gąsienicę

Źródło:
Reuters, AP News, science.org

Archeolodzy odkryli w Peru szczątki zmarłej pięć tysięcy lat temu kobiety. Zdaniem ekspertów prawdopodobnie należała do wyższych sfer w kulturze Caral, która rozwijała się tam równolegle ze starożytnym Egiptem czy Chinami.

Niezwykłe znalezisko w Peru. "To ważny pochówek"

Niezwykłe znalezisko w Peru. "To ważny pochówek"

Źródło:
Reuters, PAP

Ogromny wir pojawił się w czwartek w Krzyżowicach w województwie śląskim. Po południu nad jedną z dróg utworzył się lej, który w efektowny sposób unosił masy piasku nad ziemią.

Gigantyczna kolumna piachu wirowała nad drogą w Krzyżowicach

Gigantyczna kolumna piachu wirowała nad drogą w Krzyżowicach

Źródło:
tvnmeteo.pl

Ponad 200 razy interweniowały polskie służby w związku ze skutkami intensywnych opadów deszczu i burz, jakie przechodziły w ostatnich godzinach nad Polską. Jak przekazał TVN24 rzecznik Komendanta Głównego Państwowej Straży Pożarnej zgłoszenia nie dotyczyły żadnych poważnych zdarzeń.

"Odnotowaliśmy podtopienia dróg, podtopienia budynków"

"Odnotowaliśmy podtopienia dróg, podtopienia budynków"

Aktualizacja:
Źródło:
IMGW, Bielskie Drogi, tvnmeteo.pl

Ogromny bolid pojawił się nad brazylijskim stanem Rio Grande do Sul. Według lokalnych ekspertów mógł to być największy zarejestrowany meteor w tym regionie. Obecnie trwają poszukiwania jego szczątków.

Niezwykły przelot kosmicznej skały. Na kilka sekund noc zamieniła się w dzień

Niezwykły przelot kosmicznej skały. Na kilka sekund noc zamieniła się w dzień

Źródło:
CNN, TVN24, G1 Globo

Objawy pojawiają się przeważnie od 6 do 12 godzin od momentu zatrucia. Większość pacjentów początkowo uskarża się na biegunkę, wymioty i ból głowy, u części występuje nadmierne pocenie się, odrętwienie czy ból w obrębie mięśni i stawów. Później dochodzą dziwniejsze objawy: metaliczny, palący smak w ustach czy poczucie, że ciepłe powierzchnie są lodowato zimne. Skóra zaczyna intensywnie swędzieć, serce nieregularnie bije. Większość objawów utrzymuje się przez kilka dni, ale niektóre mogą prześladować pacjentów przez tygodnie lub miesiące, niekiedy dłużej. Czasami wracają one ze wzmożoną siłą, na przykład po spożyciu alkoholu.

Jesz kolację na wakacjach, czujesz metaliczny posmak, a potem jest tylko gorzej

Jesz kolację na wakacjach, czujesz metaliczny posmak, a potem jest tylko gorzej

Źródło:
TVN24+

Od soboty turyści ponownie będą mogli zwiedzać Jaskinię Mroźną w Dolinie Kościeliskiej w Tatrach. Każdego roku to miejsce jest zamykane na okres zimowy, który przypada na okres od 1 listopada od 25 kwietnia. W tym czasie służy jako schronienie dla zimujących nietoperzy.

Duża atrakcja polskiej części Tatr ponownie otwarta dla turystów

Duża atrakcja polskiej części Tatr ponownie otwarta dla turystów

Źródło:
PAP, TPN

Blisko 156 milionów Amerykanów żyje na obszarach, gdzie powietrze zawiera niebezpieczne dla zdrowia stężenie zanieczyszczeń - wynika z najnowszego raportu Amerykańskiego Stowarzyszenia ds. Schorzeń Płuc. Prócz niepokojących danych eksperci zwracają też uwagę na ostatnie decyzje amerykańskiej administracji, które mogą pogłębić problem walki ze smogiem.

Przybyło osób, które oddychają powietrzem pełnym szkodliwych substancji

Przybyło osób, które oddychają powietrzem pełnym szkodliwych substancji

Źródło:
ALAS, PAP, THE Guardian, NPR, CBS News

Ulewy spowodowały zejście osuwiska w środkowym Ekwadorze. Jak podały lokalne media, ruchome masy ziemi uszkodziły kilkanaście domów, a 50 osób zostało ewakuowanych. Osuwisko spowodowało także konieczność zamknięcia biegnącej w pobliżu autostrady E30.

Domy pękły na pół, w jezdni otworzyły się głębokie szczeliny

Domy pękły na pół, w jezdni otworzyły się głębokie szczeliny

Źródło:
Ecuavisa, laprensa.com.ec

Po środowym trzęsieniu o magnitudzie 6,2 Stambuł nawiedziła seria wstrząsów wtórnych. Chociaż pierwsza ocena skutków wykazała, że nie doszło do poważnych uszkodzeń, trzęsienia wywołały panikę wśród mieszkańców miasta. Około 150 osób doznało obrażeń podczas wyskakiwania z trzęsących się budynków.

Trzęsienie ziemi w Turcji. Ludzie wyskakiwali w panice

Trzęsienie ziemi w Turcji. Ludzie wyskakiwali w panice

Aktualizacja:
Źródło:
Reuters, EMSC, PAP, BBC, TGRT