Grad to bardzo groźne zjawisko meteorologiczne. Przynosi zarówno szkody materialne, jak i zagraża życiu ludzi. Lodowe kulki formują się w określonych warunkach atmosferycznych.
Odpowiednia chmura
Najpierw na niebie musi utworzyć się mocno wypiętrzona w pionie chmura. Tworzą ją pionowe prądy powietrza, które skierowane są z nagrzanego podłoża do atmosfery. W związku z tym, że temperatura przy powierzchni Ziemi sięga 30 st. C, chmury wypiętrzają się na znaczne wysokości - nawet do 15 km. Pamiętajmy, że wraz ze wzrostem wysokości, powietrze ochładza się.
Rola wody
Jednym ze składników atmosfery jest para wodna, która na różnych wysokościach występuje pod różną postacią - albo wody, albo kryształków lodu. W tych dwóch ostatnich stanach skupienia formują się obłoki.
- Na małej wysokości są to kropelki wody, bo temperatura jest powyżej zera - opowiada Tomasz Wasilewski, prezenter i meteorolog TVN Meteo. - Natomiast wysoko, na piętnastym kilometrze, to już są kryształki lodu - dodaje.
15 km podróży gradziny
Te niżej położone kropelki wody unoszą się w wyższe części chmury burzowej i zamarzają na kryształkach lodu, oblepiając je. W ten sposób powstają gradziny, czyli kulki lodu o średnicy powyżej 5 milimetrów. Jeśli gradziny są już na tyle ciężkie, że nie potrafią się utrzymać w chmurze dzięki prądom wznoszącym, spadają na ziemię.
- Warunkiem wystąpienia gradu jest chmura burzowa. Mogą się one dziś pojawić na Nizinie Szczecińskiej i przy zachodniej granicy - powiedział Wasilewski.
Uważajcie szczególnie po południu
Podczas groźnych zjawisk i chmur warto oglądać zdjęcia radarowe. Pokazują one, jak wysoko wypiętrzyła się dana chmura i jakie jest ryzyko, że spadnie z niej grad. Bardzo istotną rzeczą jest także pora dnia. Warto zapamiętać, że najbardziej intensywne burze pojawiają się po południu i wieczorem.
- Scenariusz życia chmury (powstałej dzięki wznoszącym się ciepłym prądom powietrza - przyp. red.) przewiduje, że powstają one w tych godzinach, w których jest najgoręcej, a wtedy, kiedy temperatura spada, czyli późnym wieczorem i w nocy, zanikają - tłumaczy Wasilewski. - Amerykańskie statystyki potwierdzają, że najgroźniejsze zjawiska związane z chmurą burzową (grad, trąby powietrzne - przyp. red.) występują między godziną 15 a 19 - dodaje.
Rozwijają zawrotną prędkość
Przeważnie grad ma średnicę kilku czy kilkunastu centymetrów, a jego waga dochodzi do kilkudziesięciu gramów. Zdarza się jednak, że kula gradowa waży około kilograma i ma średnicę blisko 20 centymetrów.
Prędkość, jaką potrafią rozwinąć podczas spadania, w skrajnych przypadkach dochodzi do 160 km/h.
Zobacz całą rozmowę z Tomaszem Wasilewskim:
Tomasz Wasilewski opowiada jak powstaje grad
Autor: AD/map / Źródło: tvn24
Źródło zdjęcia głównego: TVN 24