Pierwsza w historii informacja o pogodzie w obcym układzie gwiezdnym została zaprezentowana przez amerykańskich astronomów. Twierdzą oni, że na hybrydowej planeto-gwieździe Luhman 16B pada deszcz stopionego żelaza.
W atmosferze brązowego karła WISE J104915.57-531906.1B, który jest nieformalnie znany także jako Luhman 16B, jest tak gorąco, że z parującego żelaza powstają chmury. Ich temperatura wynosi ok. 1 700 stopni Fahrenheita, czyli 927 stopni Celsjusza. Wznosząc się na duże wysokości żelazo krzepnie i spada na powierzchnię w postaci drobnych, ciężkich i rozgrzanych kropelek. Przyciąganie grawitacyjne jest 300 razy większe niż na Ziemi, dlatego krople żelaza spadają z prędkością 150 km/h. Na naszej planecie deszcz spada z prędkością pięciokrotnie niższą.
Pogoda poza Układem Słonecznym
W najnowszych badaniach astronomowie wykorzystali moc bardzo dużego teleskopu (VLT) nie tylko do wykonania zdjęć brązowych karłów, ale także do opracowania mapy ciemnych i jasnych struktur na powierzchni Luhmana 16B. Teleskop pozwolił dostrzec zmiany jasności na skutek obrotu Luhmana 16B dookoła swojej osi oraz sprawdzić czy ciemne i jasne struktury poruszają się w kierunku do lub od obserwatora. Łącząc wszystkie te informacje byli w stanie stworzyć mapę ciemnych i jasnych obszarów na powierzchni.
- Nasza mapa brązowego karła pomaga nam wykonać kolejny krok w stronę zrozumienia zmian pogody w innych układach słonecznych. Od wczesnego wieku wychowywałem się w uznaniu piękna i użyteczności map. To pasjonujące, że zaczynamy wykonywać mapy obiektów położonych poza Układem Słonecznym! - powiedział Ian Crossfield, główny autor prognozy pogody.
Nieudane gwiazdy
Oddalonego o 6,7 roku świetlnego od Ziemi Luhmana 16B odkryto w 2013 roku i jest to najbliższy obiekt tego typu.
Brązowe karły zajmują w klasyfikacji ciał niebieskich miejsce pomiędzy olbrzymimi planetami gazowymi, takimi jak Jowisz i Saturn, a słabymi, chłodnymi gwiazdami. Są nazywane nieudanymi gwiazdami, gdyż nie mają wystarczająco dużej masy, aby zainicjować syntezę jądrową w swoich wnętrzach i mogą jedynie słabo świecić w zakresie fal podczerwonych. Pierwsze potwierdzone brązowe karły znaleziono około 20 lat temu, a obecnie znanych jest kilkaset takich obiektów.
Autor: nb/mj / Źródło: Reuters
Źródło zdjęcia głównego: NASA