Patrzcie w niebo, bo większość planet będzie "na wyciągnięcie dłoni"

Źródło:
PAP
Perseverance nagrał zaćmienie Słońca na Marsie - nagranie z kwietnia 2022
Perseverance nagrał zaćmienie Słońca na Marsie - nagranie z kwietnia 2022NASA/JPL-Caltech/ASU/MSSS/SSI
wideo 2/35
Mars

Na miłośników obserwacji nocnego nieba czeka prawdziwa gratka. Nadchodzą tygodnie, podczas których będziemy mogli ujrzeć siedem planet Układu Słonecznego. Do dostrzeżenia większości z nich nie będą potrzebne żadne urządzenia.

Jeśli nocna aura będzie dopisywać, to w najbliższych tygodniach na niebie zalśnią dla nas planety. Marsa, Jowisza, Wenus i Saturna będziemy mogli dostrzec nieuzbrojonym okiem, zaś za pomocą sprzętu - na przykład lunety - również Urana i Neptuna. Pod koniec lutego dołączy do nich Merkury.

- Dla amatorów obserwacji to dobry moment na spojrzenie w niebo - powiedział astronom Jerzy Rafalski z Centrum Popularyzacji Kosmosu Planetarium w Toruniu. - Te najjaśniejsze planety, które doskonale widać gołym okiem nawet z rozświetlonego centrum miasta, są po prostu na wyciągnięcie dłoni, a przynajmniej tak nam się wydaje. One rzeczywiście dominują na niebie wieczornym - dodał.

I te bliższe, i te dalsze

Astronom przekazał, że obecnie po zachodzie Słońca nad południowo-zachodnim horyzontem dominuje bardzo jasny punkt, który wygląda jak niezwykle jasna gwiazda. Jest to jednak druga planeta naszego Układu Słonecznego - Wenus. Z kolei nad południowo-wschodnim horyzontem znajduje się Jowisz - największa planeta.

Wenus w obiektywie sondy Mariner 10NASA/JPL-Caltech

W pobliżu Wenus widoczny jest także Saturn, zaś na wschodzie widać czerwony, pomarańczowy punkcik. To Mars, który w połowie stycznia był akurat najbliżej Ziemi, w tak zwanej opozycji, czyli w przeciwstawieniu do Słońca.

- Wtedy zawsze są najlepsze warunki do obserwacji tej planety. Wręcz nie sposób go przegapić, bo nawet wyróżnia się barwą - powiedział Rafalski.

Saturn w obiektywie Teleskopu WebbaNASA/ESA/CSA/Matthew Tiscareno/Matthew Hedman/Maryame El Moutamid/Mark Showalter/Leigh Fletcher/Heidi Hammel/Joseph DePasquale
MarsNASA/JPL/MSSS

"Świetny czas" na poszerzenie horyzontów

Na niebie można też odszukać Urana i Neptuna, ale ich obserwacje są znacznie trudniejsze.

- Jeśli chcemy odszukać Urana, to najlepiej posługujmy się lornetką i mapą nieba. Musimy wiedzieć dokładnie, gdzie go szukać, bo jest dość słaby, więc łatwo pomylić go z innymi słabymi gwiazdami, których na niebie jest mnóstwo - przekazał ekspert. Podobnie jest z Neptunem, do którego obserwacji przyda się duża lornetka, a najlepiej teleskop i również bardzo precyzyjna mapa nieba.

Pod koniec lutego i na początku marca planety trochę się już poprzesuwają na niebie, ale do wcześniej wymienionych dołączy Merkury.

- Jeśli więc chcemy zainteresować się astronomią, planetami, obserwacjami, to w najbliższych tygodniach jest naprawdę świetny czas, bo po prostu wieczorem te planety możemy obserwować - mówił Rafalski.

Uran sfotografowany przez Kosmiczny Teleskop Jamesa WebbaNASA, ESA, CSA, STScI

Jak statki na morzu

Mateusz Kalisz, popularyzator astronomii, prowadzący kanał AstroLife, wyjaśnił z kolei, że choć pojawiają się określenia, jakoby planety układały się w jednej linii - to wręcz niemożliwe jest, by niemal wszystkie planety fizycznie ustawiły się w ten sposób.

- Jeśli chcemy osiem planet ustawić w jednej linii, to to się praktycznie nie może wydarzyć, bo mają różne rezonansy orbitalne, które się ze sobą po prostu nie zgrają. W 2079 roku ma wystąpić zjawisko, w którym planety ustawią się niemal w jednej linii, ale dwie będą po drugiej stronie Słońca. Jednak nawet w tym przypadku idealnej linii nie da się osiągnąć - podkreślił.

Kalisz tłumaczył, że planety krążą na ogół w jednej płaszczyźnie, więc zawsze, gdy na niebie widać więcej niż jedną planetę, to są one ustawione prawie w jednej linii, przemieszczając się w pobliżu ekliptyki.

Rafalski porównywał to ustawienie do statków na morzu. - To troszeczkę tak, jakbyśmy sobie wyobrazili, że jesteśmy na morzu, a dookoła nas są różne statki. Jak się rozejrzymy, to wszyscy widzimy statki ułożone na jednej linii horyzontu. Mimo tego, że są w różnych odległościach. Podobnie jest z planetami - opisał.

Parada planet?

Zdaniem Kalisza tak zwana "parada planet", która odnosi się do zjawiska kilku planet widocznych jednocześnie na niebie, to określenie bardziej medialne i internetowe niż naukowe.

- Nie da się określić, od kiedy możemy mówić o paradzie planet - a kiedy jeszcze nie, na przykład poprzez określanie odległości pomiędzy planetami. Można o nim mówić, gdy naprawdę widocznych planet jest dużo i są blisko siebie. Z czymś takim będziemy mieli do czynienia w 2040 roku we wrześniu. Wtedy rzeczywiście wszystkie jasne planety będą niemalże w jednym miejscu na niebie. Niestety zjawisko to nie będzie dobrze widoczne z Polski, najlepiej będzie je obserwować z półkuli południowej - dodał.

Neptun w obiektywie instrumentu pomiarowego MUSEESO/P. Irwin et al.

Autorka/Autor:kw

Źródło: PAP

Źródło zdjęcia głównego: astrosystem/AdobeStock

Pozostałe wiadomości

IMGW ostrzega przed intensywnymi opadami deszczu. W nocy i piątek rano w części południowej Polski ma silnie lać, a miejscami ulewom towarzyszyć mogą wyładowania. W mocy są alarmy nawet drugiego stopnia.

Niebezpieczna noc. Alarmy IMGW w części kraju

Niebezpieczna noc. Alarmy IMGW w części kraju

Aktualizacja:
Źródło:
IMGW

Kolejne dni przyniosą spore ochłodzenie. Nad Polskę z północy napłynie arktyczne powietrze. W weekend temperatura w najcieplejszym momencie dnia nie przekroczy 16 stopni Celsjusza.

Zbliża się wielkie ochłodzenie. Kiedy nastąpi kulminacja

Zbliża się wielkie ochłodzenie. Kiedy nastąpi kulminacja

Źródło:
tvnmeteo.pl

Pogoda na jutro. Nocą w części kraju spodziewany jest intensywny deszcz, który może powodować lokalne zalania. W piątek również może popadać, chociaż opady okażą się mniejsze. Termometry pokażą do 23 stopni.

Nocą lokalnie mogą pojawić się zalania

Nocą lokalnie mogą pojawić się zalania

Źródło:
tvnmeteo.pl

Rządowe Centrum Bezpieczeństwa wysłało alert w związku z prognozowanymi nawalnymi opadami deszczu oraz burzami. Trafił on do mieszkańców kilku województw.

Alert RCB. "Możliwe podtopienia"

Alert RCB. "Możliwe podtopienia"

Źródło:
RCB

Ogień pochłonął wóz strażacki podczas akcji gaśniczej w północnej Portugalii. Strażak został ciężko ranny. To jeden z najgorszych sezonów pożarowych w historii kraju.

Wóz strażacki stanął w płomieniach. Nagranie

Wóz strażacki stanął w płomieniach. Nagranie

Źródło:
Reuters, PAP, CMTV

Turyści i mieszkańcy nadmorskich miejscowości mogli dziś zobaczyć nietypowy widok. Nad Morzem Bałtyckim jednocześnie pojawiło się kilka zalążków trąb wodnych. Zjawiska były widoczne między innymi w Darłówku i Łazach.

"Niesamowity widok" nad Bałtykiem

"Niesamowity widok" nad Bałtykiem

Źródło:
Sieć Obserwatorów Burz, tvnmeteo.pl

Sezon polowań na niedźwiedzie rozpoczął się w Szwecji. W tym roku zezwoleniem na odstrzał objęte zostało około 20 procent krajowej populacji ssaków. Liczba ta niepokoi organizacje ochrony przyrody, które obawiają się, że tak nasilone polowania mogą spowodować szkody w populacji.

Chcą odstrzelić 20 procent populacji niedźwiedzi

Chcą odstrzelić 20 procent populacji niedźwiedzi

Źródło:
PAP, TT Nyhetsbyran, WWF Sverige

Ruch turystyczny przekłada się na coraz większe zanieczyszczenie Antarktydy. Najnowsze badania pokazują, że wysokie stężenie metali ciężkich pochodzących ze spalania paliw przyspiesza topnienie pokrywy śnieżnej. Wizyta jednego turysty może wiązać się z utratą nawet stu ton śniegu.

Jedna wycieczka tam kosztuje sto ton śniegu

Jedna wycieczka tam kosztuje sto ton śniegu

Źródło:
AFP, Nature Sustainability

Na plaży w Hondurasie znaleziono kogię krótkogłową, rzadki gatunek ssaka morskiego. Zwierzę było ciężko chore - w jego żołądku zalegała foliowa torba. Mimo wysiłków służb nie udało się go uratować.

Kogia połknęła plastikową torbę, konała w męczarniach

Kogia połknęła plastikową torbę, konała w męczarniach

Źródło:
The Miami Herald, Kanahau - Utila Research and Conservation Facility, NOAA

Przełom sierpnia i września może przynieść ciepłe, a miejscami upalne dni. Przedtem czeka nas jednak wyjątkowa chłodna końcówka obecnego tygodnia.

Jest szansa na powrót upału. Termin nie wszystkich ucieszy

Jest szansa na powrót upału. Termin nie wszystkich ucieszy

Źródło:
PAP, tvnmeteo.pl

Ciężarówka z naczepą jechała jedną z dróg w stolicy Meksyku. W pewnym momencie pod pojazdem zapadła się ziemia, a w jezdni powstała dość pokaźnych rozmiarów dziura.

Droga zapadła się pod jadącą ciężarówką

Droga zapadła się pod jadącą ciężarówką

Źródło:
Enex, Journal of South American Earth Sciences

Wysokie fale spowodowane przez huragan Erin zalały część wyspy Haterras w amerykańskim stanie Karolina Północna. Woda między innymi wdarła się do jednego z moteli.

Fale wtargnęły na wyspę

Fale wtargnęły na wyspę

Źródło:
NHC, Reuters, Fox Weather Channel, CNN

Ekstremalnie wysokie temperatury bywają niebezpiecznie nie tylko dla ludzi, ale także dla dzikich zwierząt. Biolodzy sprawdzili, jak upały wpływają na poszczególne gatunki.

Jak upały wpływają na dzikie zwierzęta? "Spadały z drzew jak jabłka"

Jak upały wpływają na dzikie zwierzęta? "Spadały z drzew jak jabłka"

Źródło:
The Guardian, tvn24.pl

Do tragicznego wypadku doszło we Francji, gdzie skała spadła na samochód. Dwie osoby nie żyją, a dwie kolejne zostały przewiezione do szpitala.

Skała zmiażdżyła samochód. Nie żyją dwie osoby

Skała zmiażdżyła samochód. Nie żyją dwie osoby

Źródło:
Enex, Radio SCOOP

W czwartkowy poranek chmury na niebie w Sopocie wyglądały na tyle spektakularnie, że na antenie TVN24 zachwycali się nimi Robert Kantereit i Dorota Gardias.

Ciekawe chmury zawisły nad Sopotem. Zwiastują zmianę pogody

Ciekawe chmury zawisły nad Sopotem. Zwiastują zmianę pogody

Źródło:
tvnmeteo.pl

Mieszkańcy australijskiego stanu Nowa Południowa Walia zmagają się ze skutkami ekstremalnych ulew. W wielu miejscach doszło do zalań i podtopień. W Sydney odnotowano największe opady deszczu w ciągu 24 godzin od 2007 roku.

Największe opady od 18 lat. Dziesiątki alarmów przed powodzią

Największe opady od 18 lat. Dziesiątki alarmów przed powodzią

Źródło:
ABC Australia, Waeatherzone.com, The Guardian

Do niedawna Włosi zmagali się z ekstremalnie wysokimi temperaturami powietrza. Teraz w znacznej części kraju doszło do gwałtownego zwrotu w pogodzie. Ulewne deszcze doprowadziły do powodzi, w której zginęła jedna osoba. Prognozy nie zapowiadają poprawy pogody.

Załamanie pogody od Mediolanu po Sycylię

Załamanie pogody od Mediolanu po Sycylię

Źródło:
Enex, primocanale.it

Liczba przypadków wyrzucenia na brzeg ssaków morskich w wodach wokół Szkocji gwałtownie wzrosła - donoszą naukowcy. Zdaniem ekspertów trudno jest wskazać dokładne przyczyny tego zjawiska.

Gwałtownie rośnie liczba wyrzuconych na brzeg ssaków morskich

Gwałtownie rośnie liczba wyrzuconych na brzeg ssaków morskich

Źródło:
PAP, BBC

Obfite opady deszczu nawiedziły indyjski stan Maharasztra, gdzie leży między innymi Mumbaj. Na skutek żywiołu zginęło co najmniej 21 osób - podała w środę brytyjska stacja BBC. Ulewy sparaliżowały życie finansowej stolicy Indii.

Ulewy paraliżują finansową stolicę Indii

Ulewy paraliżują finansową stolicę Indii

Źródło:
PAP, BBC

Skąd przybyły do nas obiekty międzygwiezdne 'Oumuamua, Borisov i ATLAS? Śledząc ich kosmiczne trajektorie, naukowcy z Harvardu wyliczyli miejsca, z których mogą pochodzić kosmiczne skały. Ich wyniki rzucają także nieco światła na wiek tych tajemniczych ciał.

Ci goście odwiedzili Układ Słoneczny. Skąd pochodzą?

Ci goście odwiedzili Układ Słoneczny. Skąd pochodzą?

Źródło:
Universe Today, TVN24+

Mieszkańcy północnej Japonii zmagają się z intensywnymi ulewami. W części kraju odnotowano rekordowe opady deszczu, przez które wylała rzeka. Mieszkańcy otrzymali nakazy ewakuacji.

Padało tak, że rzeka wystąpiła z brzegów

Padało tak, że rzeka wystąpiła z brzegów

Źródło:
Reuters

Silny deszcz przyczynił się do śmierci co najmniej ośmiu osób w Karaczi, największym mieście Pakistanu. Ulewy nadciągnęły nad miasto we wtorek, powodując paraliż komunikacyjny i przerwy w dostawach prądu. Burmistrz wprowadził stan wyjątkowy.

Stan wyjątkowy po ulewach, nie żyje osiem osób

Stan wyjątkowy po ulewach, nie żyje osiem osób

Źródło:
Reuters, Lead Pakistan

Naukowcy opracowali przepis na najsmaczniejszą czekoladę. Zespół z Wielkiej Brytanii zidentyfikował najważniejsze czynniki procesu fermentacji ziaren kakaowca, które wpływają na smak wyrobów. Jak się okazało, w osiągnięciu idealnego smaku pomagają pewne grupy mikroorganizmów. Taka wiedza może pomóc producentom czekolady w jej ulepszaniu.

Znaleźli przepis na idealną czekoladę

Znaleźli przepis na idealną czekoladę

Źródło:
PAP

Efektowna kula ognia rozbłysła nad zachodnią Japonią. Bolid pojawił się na niebie we wtorek około godziny 23 czasu lokalnego i rozświetlił niebo tak, jakby nadszedł dzień.

W środku nocy niebo zrobiło się zielone

W środku nocy niebo zrobiło się zielone

Źródło:
Reuters, NHK, tvnmeteo.pl

Powódź, która była następstwem obfitych opadów deszczu, nawiedziła stolicę Jemenu. W Sanie oraz w mieście portowym Aden zalane zostały ulice i budynki.

Powódź w stolicy i w ważnym porcie. Ranni i duże szkody

Powódź w stolicy i w ważnym porcie. Ranni i duże szkody

Źródło:
Reuters, Xinhua

W ostatnich dziesięcioleciach na Florydzie zmniejszyła się drastycznie populacja błotnicy tęczowej (Farancia erytrogramma). Dlatego władze apelują, aby każdy przypadek pojawienie się tego węża został zgłoszony.

Szukają rzadkiego gatunku węża. "Potrzebujemy pomocy"

Szukają rzadkiego gatunku węża. "Potrzebujemy pomocy"

Źródło:
CNN, CBS News

Burza, podczas której wystąpiło silne gradobicie, nawiedziła hiszpańską prowincję Lleida. Ulice lokalnych miast i miejscowości zrobiły się białe, jakby nastała tam zima. 

Zaspy gradu na ulicach. "Tak silnej burzy nie było tutaj od 20 lat"

Zaspy gradu na ulicach. "Tak silnej burzy nie było tutaj od 20 lat"

Źródło:
ENEX, .eltiempo.es

W słowackich Tatrach odkryto nowy wodospad o wysokości ponad 100 metrów. Na jednym z odcinków trasy prowadzącej na jego szczyt można napić się wody prosto ze źródła wodospadu. Wejście na niego jest jednak wyjątkowo niebezpieczne.

W Tatrach odkryto wyjątkowy wodospad

W Tatrach odkryto wyjątkowy wodospad

Źródło:
PAP

W londyńskim zoo w Regent’s Park rozpoczęło się coroczne ważenie zwierząt. Będzie trwało cały tydzień. Kapibary, lemury i żółwie słoniowe stanęły jako pierwsze na wadze.

Lemury już stanęły na wadze, sajmiri będą oszukiwać

Lemury już stanęły na wadze, sajmiri będą oszukiwać

Źródło:
PAP, Reuters