Patrzcie w niebo, bo większość planet będzie "na wyciągnięcie dłoni"

Źródło:
PAP
Perseverance nagrał zaćmienie Słońca na Marsie - nagranie z kwietnia 2022
Perseverance nagrał zaćmienie Słońca na Marsie - nagranie z kwietnia 2022NASA/JPL-Caltech/ASU/MSSS/SSI
wideo 2/35
Mars

Na miłośników obserwacji nocnego nieba czeka prawdziwa gratka. Nadchodzą tygodnie, podczas których będziemy mogli ujrzeć siedem planet Układu Słonecznego. Do dostrzeżenia większości z nich nie będą potrzebne żadne urządzenia.

Jeśli nocna aura będzie dopisywać, to w najbliższych tygodniach na niebie zalśnią dla nas planety. Marsa, Jowisza, Wenus i Saturna będziemy mogli dostrzec nieuzbrojonym okiem, zaś za pomocą sprzętu - na przykład lunety - również Urana i Neptuna. Pod koniec lutego dołączy do nich Merkury.

- Dla amatorów obserwacji to dobry moment na spojrzenie w niebo - powiedział astronom Jerzy Rafalski z Centrum Popularyzacji Kosmosu Planetarium w Toruniu. - Te najjaśniejsze planety, które doskonale widać gołym okiem nawet z rozświetlonego centrum miasta, są po prostu na wyciągnięcie dłoni, a przynajmniej tak nam się wydaje. One rzeczywiście dominują na niebie wieczornym - dodał.

I te bliższe, i te dalsze

Astronom przekazał, że obecnie po zachodzie Słońca nad południowo-zachodnim horyzontem dominuje bardzo jasny punkt, który wygląda jak niezwykle jasna gwiazda. Jest to jednak druga planeta naszego Układu Słonecznego - Wenus. Z kolei nad południowo-wschodnim horyzontem znajduje się Jowisz - największa planeta.

Wenus w obiektywie sondy Mariner 10NASA/JPL-Caltech

W pobliżu Wenus widoczny jest także Saturn, zaś na wschodzie widać czerwony, pomarańczowy punkcik. To Mars, który w połowie stycznia był akurat najbliżej Ziemi, w tak zwanej opozycji, czyli w przeciwstawieniu do Słońca.

- Wtedy zawsze są najlepsze warunki do obserwacji tej planety. Wręcz nie sposób go przegapić, bo nawet wyróżnia się barwą - powiedział Rafalski.

Saturn w obiektywie Teleskopu WebbaNASA/ESA/CSA/Matthew Tiscareno/Matthew Hedman/Maryame El Moutamid/Mark Showalter/Leigh Fletcher/Heidi Hammel/Joseph DePasquale
MarsNASA/JPL/MSSS

"Świetny czas" na poszerzenie horyzontów

Na niebie można też odszukać Urana i Neptuna, ale ich obserwacje są znacznie trudniejsze.

- Jeśli chcemy odszukać Urana, to najlepiej posługujmy się lornetką i mapą nieba. Musimy wiedzieć dokładnie, gdzie go szukać, bo jest dość słaby, więc łatwo pomylić go z innymi słabymi gwiazdami, których na niebie jest mnóstwo - przekazał ekspert. Podobnie jest z Neptunem, do którego obserwacji przyda się duża lornetka, a najlepiej teleskop i również bardzo precyzyjna mapa nieba.

Pod koniec lutego i na początku marca planety trochę się już poprzesuwają na niebie, ale do wcześniej wymienionych dołączy Merkury.

- Jeśli więc chcemy zainteresować się astronomią, planetami, obserwacjami, to w najbliższych tygodniach jest naprawdę świetny czas, bo po prostu wieczorem te planety możemy obserwować - mówił Rafalski.

Uran sfotografowany przez Kosmiczny Teleskop Jamesa WebbaNASA, ESA, CSA, STScI

Jak statki na morzu

Mateusz Kalisz, popularyzator astronomii, prowadzący kanał AstroLife, wyjaśnił z kolei, że choć pojawiają się określenia, jakoby planety układały się w jednej linii - to wręcz niemożliwe jest, by niemal wszystkie planety fizycznie ustawiły się w ten sposób.

- Jeśli chcemy osiem planet ustawić w jednej linii, to to się praktycznie nie może wydarzyć, bo mają różne rezonansy orbitalne, które się ze sobą po prostu nie zgrają. W 2079 roku ma wystąpić zjawisko, w którym planety ustawią się niemal w jednej linii, ale dwie będą po drugiej stronie Słońca. Jednak nawet w tym przypadku idealnej linii nie da się osiągnąć - podkreślił.

Kalisz tłumaczył, że planety krążą na ogół w jednej płaszczyźnie, więc zawsze, gdy na niebie widać więcej niż jedną planetę, to są one ustawione prawie w jednej linii, przemieszczając się w pobliżu ekliptyki.

Rafalski porównywał to ustawienie do statków na morzu. - To troszeczkę tak, jakbyśmy sobie wyobrazili, że jesteśmy na morzu, a dookoła nas są różne statki. Jak się rozejrzymy, to wszyscy widzimy statki ułożone na jednej linii horyzontu. Mimo tego, że są w różnych odległościach. Podobnie jest z planetami - opisał.

Parada planet?

Zdaniem Kalisza tak zwana "parada planet", która odnosi się do zjawiska kilku planet widocznych jednocześnie na niebie, to określenie bardziej medialne i internetowe niż naukowe.

- Nie da się określić, od kiedy możemy mówić o paradzie planet - a kiedy jeszcze nie, na przykład poprzez określanie odległości pomiędzy planetami. Można o nim mówić, gdy naprawdę widocznych planet jest dużo i są blisko siebie. Z czymś takim będziemy mieli do czynienia w 2040 roku we wrześniu. Wtedy rzeczywiście wszystkie jasne planety będą niemalże w jednym miejscu na niebie. Niestety zjawisko to nie będzie dobrze widoczne z Polski, najlepiej będzie je obserwować z półkuli południowej - dodał.

Neptun w obiektywie instrumentu pomiarowego MUSEESO/P. Irwin et al.

Autorka/Autor:kw

Źródło: PAP

Źródło zdjęcia głównego: astrosystem/AdobeStock

Pozostałe wiadomości

Tej nocy oraz w piątek o poranku spodziewane są spore spadki temperatury w wielu regionach kraju. Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej wydał ostrzeżenia na terenie 14 województw przed przymrozkami.

Nawet -5 stopni przy gruncie. IMGW ostrzega w 14 województwach

Nawet -5 stopni przy gruncie. IMGW ostrzega w 14 województwach

Aktualizacja:
Źródło:
IMGW

Pogoda na jutro - piątek, 28.03. Noc będzie chłodna, miejscami utworzą się mgły i zamglenia znacznie ograniczające widzialność. Dzień zapowiada się bez opadów w całym kraju, choć na niebie mogą pojawić się chmury. Termometry pokażą nawet 17 stopni.

Pogoda na jutro - piątek, 28.03. W nocy możliwe są gęste mgły

Pogoda na jutro - piątek, 28.03. W nocy możliwe są gęste mgły

Źródło:
tvnmeteo.pl

Rosja może zapewnić dostarczenie małej elektrowni jądrowej, która miałaby zostać użyta podczas planowanej przez Elona Muska misji na Marsa - przekazał w czwartek Kirył Dmitriew, wysłannik prezydenta Rosji ds. współpracy międzynarodowej.

Wysłannik Putina ma propozycję dla Muska. "Mamy pewne technologie nuklearne"

Wysłannik Putina ma propozycję dla Muska. "Mamy pewne technologie nuklearne"

Źródło:
Reuters, tvn24.pl

W kolejnych dniach czeka nas przeplatanka pogodowa. Będzie szansa na słońce, ale pojawią się też opady deszczu. W weekend termometry pokażą nawet 17 stopni Celsjusza, wraz z nowym tygodniem wartości na termometrach zaczną lekko spadać.

Nawet 17 stopni w weekend. Nie wszystkim dopisze pogodna aura

Nawet 17 stopni w weekend. Nie wszystkim dopisze pogodna aura

Źródło:
tvnmeteo.pl

W mieście Abydos odkryto duży grobowiec nieznanego faraona sprzed około 3600 lat. O znalezisku, którego dokonali egipscy i amerykańscy badacze, informuje w czwartek "New York Times".

W Egipcie odkryto duży grobowiec nieznanego faraona

W Egipcie odkryto duży grobowiec nieznanego faraona

Źródło:
PAP, New York Times

Dzięki wykorzystaniu Kosmicznego Teleskopu Jamesa Webba (JWST) udało się uwiecznić zorzę na Neptunie na zdjęciu. To pierwszy raz, kiedy uchwycono to zjawisko na tej planecie. Wcześniej zaobserwowano je na innych gazowych olbrzymach Układu Słonecznego.

Takie zjawisko na Neptunie udało się uchwycić pierwszy raz

Takie zjawisko na Neptunie udało się uchwycić pierwszy raz

Źródło:
NASA, livescience.com

T Coronae Borealis w każdej chwili może wybuchnąć. W układzie gwiezdnym cyklicznie zachodzą procesy, które powodują doskonale widoczną z Ziemi eksplozję termonuklearną. Kiedy będziemy mogli podziwiać to rzadkie zjawisko?

Wybuch gwiazdy będzie widoczny z Ziemi. Kiedy do niego dojdzie?

Wybuch gwiazdy będzie widoczny z Ziemi. Kiedy do niego dojdzie?

Źródło:
PAP, tvnmeteo.pl

Naukowcy odkryli na pustyni Gobi w Mongolii skamieniałości nieznanego im dotąd gatunku dinozaura. Posiadał on dwa pazury zamiast trzech, a więc zupełnie inaczej niż pozostałe zwierzęta z grupy, do której należał. Dodatkowo stworzenie było porośnięte piórami, co w połączeniu z długimi szponami nadawało mu nietypowy wygląd.

Dziwaczny dinozaur z dwoma pazurami odkryty na pustyni Gobi

Dziwaczny dinozaur z dwoma pazurami odkryty na pustyni Gobi

Źródło:
BBC, CNN, tvnmeteo.pl

Jak długo zostanie z nami łagodna, wiosenna pogoda? W prognozach widać spore zmiany. Na początku kwietnia przypomni o sobie zima, wrócą chłód i śnieg. To, co szykuje aura w pierwszych tygodniach przyszłego miesiąca i co może nas czekać w Wielkanoc, sprawdza w modelach meteorologicznych synoptyk tvnmeteo.pl Arleta Unton-Pyziołek.

Czeka nas powrót zimy. Będą dwie fale chłodu. A co z Wielkanocą?

Czeka nas powrót zimy. Będą dwie fale chłodu. A co z Wielkanocą?

Aktualizacja:
Źródło:
tvnmeteo.pl

Stos cennych przedmiotów z epoki żelaza został odnaleziony w Wielkiej Brytanii. Niektóre z nich zaskoczyły naukowców. Odkrycie daje cenny wgląd w to, jak tysiące lat temu żyły elity na Wyspach Brytyjskich.

To znalezisko może zmienić historię brytyjskich elit

To znalezisko może zmienić historię brytyjskich elit

Źródło:
LiveScience, The Guardian, Durham University

W Chorwacji obowiązują ostrzeżenia przed wiatrem bora. Powstaje on w wyniku różnicy ciśnień między Morzem Adriatyckim a otaczającymi je pasmami górskimi. Wiatr jest znany z gwałtownego charakteru, a na wodach może być śmiertelnie niebezpieczny.

Nadciąga bora. Porywy mogą dochodzić do prawie 150 kilometrów na godzinę

Nadciąga bora. Porywy mogą dochodzić do prawie 150 kilometrów na godzinę

Źródło:
tvnmeteo.pl, croatia.hr

Korea Południowa zmaga się z rekordowymi pożarami. W czwartek zajęty przez płomienie obszar podwoił się, zagrażając miastom oraz zabytkom. Chociaż nadchodzące godziny mają przynieść opady deszczu, meteorolodzy ostrzegają, że będzie zbyt skąpy, by pomóc w walce z żywiołem.

Największy pożar w historii kraju. Ogień szaleje z "bezprecedensową szybkością"

Największy pożar w historii kraju. Ogień szaleje z "bezprecedensową szybkością"

Źródło:
Reuters, The Korea Herald, tvnmeteo.pl

Stan wyjątkowy został ogłoszony w Boliwii na skutek rozległych powodzi. Podtopienia objęły swoim zasięgiem wszystkie dziewięć departamentów kraju. Na skutek ulew od listopada zginęło 51 osób, a tysiące domów zostało uszkodzonych.

Stan wyjątkowy w całym kraju. Nie żyje 51 osób

Stan wyjątkowy w całym kraju. Nie żyje 51 osób

Źródło:
Reuters, opinion.com.bo

Tegoroczny atlantycki sezon huraganowy może być tak niszczycielski jak ten ubiegłoroczny. Według wstępnych prognoz na oceanie może utworzyć się od 13 do 18 nazwanych cyklonów, z czego nawet 10 przekształci się w huragany. Powstawaniu żywiołów ma sprzyjać wysoka temperatura powierzchni wód.

Rok temu huragany przyniosły wielomiliardowe straty. Ten sezon może być gorszy

Rok temu huragany przyniosły wielomiliardowe straty. Ten sezon może być gorszy

Źródło:
PAP, USA Today, AccuWeather, tvnmeteo.pl

Lokalne służby oraz eksperci obawiają się, że opuszczone baseny po pożarze Eaton Fire w Kalifornii mogą stać się siedliskami komarów. Mętna woda zalegająca w przydomowych zbiornikach stwarza idealne warunki do rozwoju insektów. Rosną obawy władz o ryzyko rozprzestrzeniania się groźnych chorób.

"Jeden basen może wyhodować do miliona komarów w ciągu miesiąca"

"Jeden basen może wyhodować do miliona komarów w ciągu miesiąca"

Źródło:
CBS News, CNN

Kolejne dni w południowej części Europy mają przynieść intensywne opady deszczu. Lokalnie deszcz ma padać przez ponad tydzień. W procesie formowania się deszczonośnych chmur udział weźmie pył saharyjski. Rolę tego zjawiska opisuje nasza synoptyk Arleta Unton-Pyziołek.

Na południu Europy będzie padać mocno i długo. Pył saharyjski odegra ważną rolę

Na południu Europy będzie padać mocno i długo. Pył saharyjski odegra ważną rolę

Źródło:
tvnmeteo.pl

W wyniku intensywnych opadów deszczu zawaliła się ściana jednego z domów w chorwackim Dubrowniku. Spadający gruz uszkodził kilka samochodów i zatarasował drogę. Meteorolodzy przewidują, że gwałtowna aura tak szybko w tym regionie szybko się nie skończy.

Po ulewie w Dubrowniku zawaliła się ściana domu. Może spaść więcej deszczu

Po ulewie w Dubrowniku zawaliła się ściana domu. Może spaść więcej deszczu

Źródło:
dnevnik.hr, 24sata.hr, tvnmeteo.pl

Naukowcy z Nowej Zelandii odkryli, że pewien gatunek rekina wydaje specyficzne odgłosy. Nie byłoby w tym nic dziwnego, gdyby nie to, że ryby te uchodzą za niewydające intencjonalnych dźwięków. Specjaliści nie do końca wiedzą, co oznacza nowo odkryte zachowanie.

Po raz pierwszy usłyszano dźwięki wydawane przez rekiny

Po raz pierwszy usłyszano dźwięki wydawane przez rekiny

Źródło:
livescience.com, tvnmeteo.pl

Mężczyzna uratował kota, który znalazł się na środku wezbranej rzeki Vizcarra w Peru. Południowoamerykański kraj zmaga się z trudnymi warunkami pogodowymi od kilku tygodni.

Powódź w Peru. Kot znalazł się w śmiertelnej pułapce

Powódź w Peru. Kot znalazł się w śmiertelnej pułapce

Źródło:
Reuters, ReliefWeb

W najbliższą sobotę koło południa będzie można zobaczyć z terenu Polski częściowe zaćmienie Słońca. Do obserwacji tego zjawiska należy wcześniej się przygotować. Podpowiadamy, w jaki sposób bezpiecznie je oglądać.

Zaćmienie Słońca. Te rzeczy zupełnie nie nadają się do jego obserwacji

Zaćmienie Słońca. Te rzeczy zupełnie nie nadają się do jego obserwacji

Źródło:
tvnmeteo.pl, Z głową w gwiazdach, NASA

Jak wyglądała kosmiczna spirala w różnych częściach kraju? Nagranie wykonane przez kamery sieci obserwacyjnej Skytinel pokazuje to niezwykłe zjawisko z perspektywy obserwatorów w różnych częściach Polski. W poniedziałek mogliśmy je obserwować dzięki manewrowi, na jaki zdecydowało się SpaceX.

Za chmurami, nad lasem i miastami. Kosmiczny wir na nagraniach

Za chmurami, nad lasem i miastami. Kosmiczny wir na nagraniach

Źródło:
Skytinel, "Z głową w gwiazdach", tvnmeteo.pl

Pod piramidami w Gizie kryje się ogromne podziemne miasto - takie doniesienia w ostatnim czasie zaczęły krążyć w internecie. Odkrycia miało dokonać dwóch badaczy, którzy w połowie marca zwołali konferencję prasową. Doniesienia te skrytykował jednak właśnie znany egipski archeolog Zahi Hawass. - Są całkowicie błędne i nie mają żadnych podstaw naukowych - podkreślił.

Ogromne podziemne miasto pod piramidami? Słynny archeolog komentuje

Ogromne podziemne miasto pod piramidami? Słynny archeolog komentuje

Źródło:
tvn24.pl, PAP

Do wybrzeży Santorini przybił pierwszy w tym sezonie statek wycieczkowy. Na początku roku życie na wyspie sparaliżowała seria trzęsień ziemi. Przybycie turystów dodało otuchy mieszkańcom, którzy obawiali się, że wstrząsy negatywnie wpłyną na sezon turystyczny.

Turyści nie przestraszyli się trzęsień. Wracają na Santorini

Turyści nie przestraszyli się trzęsień. Wracają na Santorini

Źródło:
PAP, Reuters

Niedźwiedzica zaatakowała mężczyznę na Słowacji. Zwierzę, któremu towarzyszyły dwa młode, było agresywne i nie reagowało na próby obrony. Do zdarzenia, zarejestrowanego na nagraniu, doszło w rejonie pasma górskiego Mała Fatra.

Atak niedźwiedzia na Słowacji. Dramatyczne nagranie

Atak niedźwiedzia na Słowacji. Dramatyczne nagranie

Źródło:
zilinak.sk, tvnmeteo.pl

Dość ciepła pogoda niedługo ustąpi miejsca ochłodzeniu. Jaka temperatura czeka nas w nadchodzących tygodniach? Sprawdź, co przewiduje Tomasz Wasilewski w swojej prognozie długoterminowej na kolejne 16 dni.

Pogoda na 16 dni: czeka nas zimny prysznic

Pogoda na 16 dni: czeka nas zimny prysznic

Źródło:
tvnmeteo.pl

Wirujący lej pojawił się mieście Rolling Fork w stanie Missisipi. Tornado uszkodziło kilka budynków gospodarczych i zerwało linie elektryczne. Kilkaset domów było pozbawionych prądu.

Zawyły syreny, pojawił się wirujący lej. Nagranie

Zawyły syreny, pojawił się wirujący lej. Nagranie

Źródło:
CNN, timesnownews.com

Śnieg pojawił się w północno-wschodniej części Hiszpanii. Na drogach występowały spore utrudnienia. Hiszpańska służba meteorologiczna AEMET wydała ostrzeżenia. Jednak dla niektórych mieszkańców widok zabielonych krajobrazów okazał się przyjemny.

Spadł śnieg, zamknięto część dróg. Powrót zimowej aury

Spadł śnieg, zamknięto część dróg. Powrót zimowej aury

Źródło:
ENEX, larazon.es