"Prostytutka" i "Jud Suss" na dużym ekranie. Zobacz jak Hitler, Stalin, Mussolini i Bierut mamili ludzi

Przegląd filmów propagandowych ruszył w środę i potrwa do piątku. W ramach imprezy będzie można obejrzeć filmy propagandowe wyprodukowane w stalinowskim ZSRR, nazistowskich Niemczech, faszystowskich Włoszech i bierutowskiej PRL. Niektóre z nich zostaną wyświetlone w Polsce po raz pierwszy.

- Są ludzie, do których i ja także się zaliczam, których interesuje, jak to (propaganda sprzed kilkudziesięciu lat – przyp. Red. ) wyglądało wtedy, kiedy do kina szedł mój dziadek, czy pradziadek i był obiektem oddziaływania produktu propagandy – powiedział prof. Eugeniusz Cezary Król, który jest opiekunem naukowym tego przedsięwzięcia.

- Sądzę też, że człowiek inteligentny i interesujący się rzeczywistością, powinien przyglądać się takim filmom, ponieważ – moim zdaniem, filmy propagandowe z XX wieku uwzględniają metody, jak i techniki, które są nadal w obiegu. Zmieniła się oczywiście technologia: nastąpił skok technologiczny, natomiast metody obróbki masowego odbiorcy pozostają te same i warto sobie czasami zdać sprawę z tego, na czym rzecz polega – powiedział prof. Król.

Zdaniem profesora poznanie mechanizmów propagandowych jest o tyle cenne dla współczesnego człowieka, że „propaganda nie jest zjawiskiem historycznym”.

- Jest ona ciągle obecna, choć dziś częściej używa się na nią określeń „marketing polityczny”, „działania typu PR” czy „edukacja polityczna”, ale w gruncie rzeczy jest to propaganda – powiedział Król dodając, że – w jego opinii, wiele technik i metod z propagandy totalnej przeniknęło też do propagandy demokratycznej.

Przed prezentacją każdego z filmów, które złożą się na przegląd, prof. Król wygłosi krótki wstęp, w którym zaprezentuje najważniejsze informacje dotyczące danego tytułu. Z kolei po pokazie przewidziana jest dyskusja z publicznością.

W ramach przeglądu obejrzeć można będzie m.in. niemy film „Prostytutka” z 1926 r. w reż. Olega Frelicha. Obraz ten opowiada o tym, w jaki sposób w ówczesnej radzieckiej rzeczywistości próbowano uporać się z tytułowym zjawiskiem. Jak zapowiedzieli organizatorzy przeglądu zaletą filmu jest fakt, że „mimo natrętnego dydaktyzmu reżyserowi udało się przemycić nieco prawdziwych obserwacji o problemach ludzi radzieckich w czasie Nowej Polityki Ekonomicznej.

„Prostytutka” zaprezentowana zostanie w pierwszym dniu przeglądu, kiedy to pokazany zostanie też film „Zaorany ugór” z 1939 r. w reż. Julija Rajzmana będący ekranizacją powieści Michaiła Szołochowa, a opowiadający o kolektywizacji kozackiej wsi.

Kolejny dzień przeglądu przeniesie projekcję obrazu z 1934 r. pt. „Stara Gwardia” w reż. Alessandro Blasetti. Organizatorzy przeglądu określili ten obraz jako „modelowy przykład kinematografii włoskiej gloryfikującej faszyzm”. Wraz z włoskim filmem pokazany zostanie także niemiecki antysemicki i rasistowski obraz z 1940 r. „Żyd Süss” w reż. Veita Harlana stworzony na zlecenie władz III Rzeszy.

Z kolei propagandę z czasów PRL-u prezentować będzie nakręcony w 1953 r. przez Wandę Jakubowską „Żołnierz zwycięstwa” opowiadający o losach generała-pułkownika Armii Czerwonej oraz generała ludowego Wojska Polskiego - Karola Świerczewskiego. W piątek zostaną wyświetlone obie części tego obrazu - „Lata walki” i „Zwycięstwo”.

Prof. Król, przynajmniej dwa filmy prezentowane na przeglądzie, w tym „Prostytutka” oraz „Stara Gwardia” najprawdopodobniej nigdy nie były pokazywane w Polsce. - Przynajmniej nie na ogólnodostępnych seansach, być może prezentowano je np. na zamkniętych pokazach – wyjaśnił prof. Król.

Przegląd będzie miał miejsce w gdańskim Teatrze Szekspirowskim. Wstęp jest wolny, trzeba tylko wcześniej dokonać rezerwacji miejsc na poszczególne projekcje.

Jeśli chcielibyście nas zainteresować tematem związanym z Waszym regionem - czekamy na Wasze sygnały/materiały. Piszcie na Kontakt24@tvn.pl.

Autor: aa / Źródło: PAP