Jeszcze tylko tydzień pozostał do prezentacji w europarlamencie wyników misji Aleksandra Kwaśniewskiego i Pata Coksa na Ukrainie, a władze tego kraju wciąż nie znalazły rozwiązania sprawy Julii Tymoszenko, od którego UE uzależnia podpisanie umowy stowarzyszeniowej z Kijowem.
Była premier nadal znajduje się w więzieniu, a sygnały płynące z rządzącej Partii Regionów prezydenta Wiktora Janukowycza świadczą, iż stronnicy szefa państwa woleliby, by pozostała ona za kratami.
W Kijowie pewni swego
Politycy z Partii Regionów uważają, że Unia Europejska podpisze umowę z Ukrainą nawet bez rozwiązania kwestii Tymoszenko. Opozycja podkreśla, że dla Brukseli jej uwolnienie jest sprawą przestrzegania obowiązujących na Zachodzie wartości.
Obie strony mają świadomość, że zwlekanie z odpowiedzią na pytanie o los byłej premier może doprowadzić do porażki planów zawarcia w listopadzie umowy stowarzyszeniowej Ukraina-UE.
Jedyna osobą, która może podjąć decyzję w odniesieniu do Tymoszenko, jest Janukowycz, ten jednak konsekwentnie w jej sprawie milczy.
Kamienna twarz Janukowycza
- Trudno powiedzieć, jakie zamiary ma Janukowycz, bo – moim zdaniem – w jego przypadku racjonalne argumenty są w stałym konflikcie z jego własnymi emocjami. Janukowycz kieruje się podpowiedziami różnych grup ze swego otoczenia, które mają rozbieżne interesy tak z punktu widzenia dalszego losu Julii Tymoszenko, jak i integracji europejskiej Ukrainy – mówi PAP ukraiński publicysta Witalij Portnikow.
Zdaniem obserwatorów Janukowycz, który w obliczu niechętnej mu postawy Rosji zdecydował już, że Ukraina będzie dążyć do zbliżenia z Europą, wciąż nie może ocenić, na ile ewentualne wypuszczenie Tymoszenko z więzienia może zaszkodzić jego planom reelekcji w wyborach prezydenckich 2015 r.
Uwolnienie byłej premier, a w konsekwencji podpisanie umowy stowarzyszeniowej poprawiłoby notowania prezydenta w UE i na zachodzie kraju, jednak mogłoby odsunąć od niego część jego tradycyjnego elektoratu ze wschodniej Ukrainy. Tamtejsi wyborcy Janukowycza opowiadają się za bliskimi stosunkami z Rosją i wierzą, że Tymoszenko słusznie znajduje się w więzieniu.
Potencjalne zagrożenie
Uwolnienie Tymoszenko i jej wyjazd do Niemiec, które chcą ją przyjąć na leczenie, sprawią też, że jako najważniejsza konkurentka polityczna Janukowycza była premier będzie miała większy wpływ na wydarzenia w kraju.
Dziś, gdy jest w więzieniu, stanowi dla prezydenta mniejsze niebezpieczeństwo, niż w klinice w Berlinie, gdzie uzyska dostęp do mediów oraz możliwość nieograniczonego kontaktowania się ze współpracownikami.
Mimo tych rzekomych rozterek prezydenta Ukrainy komentatorzy w jego kraju wskazują, że ostatecznie jego decyzja w sprawie losu Tymoszenko będzie dla niej pozytywna. Cytowany przez media politolog Wiktor Nebożenko twierdzi jednak, że „Janukowycz będzie przeciągał rozwiązanie tej kwestii nawet do początku listopada”.
"Niebezpieczny" ruch Kwaśniewskiego i Coksa
Bardziej konkretnej odpowiedzi na pytanie o los Tymoszenko przed szczytem Partnerstwa Wschodniego mogliby zapewne udzielić wysłannicy PE na Ukrainę, Kwaśniewski i Cox. W ubiegłym tygodniu skierowali oni do Janukowycza prośbę o ułaskawienie byłej premier, jednak – jak podkreśla Witalij Portnikow – nie wiadomo, czy krok ten był z prezydentem uzgodniony.
- Jeśli Kwaśniewski i Cox nie uzgodnili tego z Janukowyczem, to ich podanie może zostać rozpatrzone odmownie, a to boleśnie uderzy w autorytet ich misji. Znając styl polityczny byłego prezydenta Polski, wiemy, że w krytycznej sytuacji może on pójść va banque. Jeśli krok ten nie był omawiany z władzami Ukrainy, to może on być bardzo niebezpieczny – powiedział komentator.
Szczyt Partnerstwa Wschodniego, na którym oczekiwane jest podpisanie umowy o stowarzyszeniu Ukraina-UE, odbędzie się pod koniec listopada w Wilnie.
Autor: //gak / Źródło: PAP