Jowisz pożarł swoje księżyce

 
Wielki Jowisz i jeden z księżyców w tleNASA

Cztery księżyce galileuszowe Jowisza są ostatnimi z gigantów, które przetrwały na jego orbicie. Pozostałe wielkie satelity zostały dawno temu pochłonięte przez największą planetę Układu Słonecznego.

Kluczowym procesem była interakcja między rosnącymi księżycami i materiałem, który wciąż dochodził z Układu Słonecznego. Robin Canup, Southwest Research Institute w Boulder, Kolorado (USA)

 
Cztery księżyce Jowisza, każdy wielkości planety (NASA) 
 
Tytan i pierścień Saturna - widziane okiem sondy Cassini (NASA/JPL/SpaceScienceInstitute) NASA/JPL/Space Science Institute

Na orbicie Jowisza znajduje się 68 zaobserwowanych księżyców, w tym 4 najbardziej masywne - Io, Europa, Ganimedes i Kallisto. Wszystkie wielkości planety.

Kopernikańskie odkrycie

Cztery księżyce, odkryte przez Galileusza odegrały niezwykle istotną rolę w astronomii. Były to bowiem pierwsze obiekty - wyraźnie nie krążące wokół Ziemi - które pozbawiły wątpliwości krytyków teorii heliocentrycznej Kopernika.

Do niedawna jednak nikt nie podejrzewał, że na orbicie Jowisza znajdowało się kiedyś znacznie więcej księżyców, pisze "New Scientist".

Pożarte księżyce

Astronomowie od dłuższego czasu byli świadomi tajemnicy, jaka kryła się za symulacjami pokazującymi sposób, w jaki powstały księżyce, przyznała Canup.

Symulacje mówiły, że masa pierścienia pyłowego, jaki otacza Jowisza i z którego uformowały się księżyce, jest znacznie za wysoka jak na tak "niewielką" ilość satelitów na jego orbicie.

Robin Canup i William Ward uważają, że znaleźli odpowiedź na tą zagadkę.

- Kluczowym procesem była interakcja między rosnącymi księżycami i materiałem, który wciąż dochodził z Układu Słonecznego - powiedziała Canup.

Interakcja ta doprowadziła do tego, że wczesne księżyce były "spychane" coraz bliżej powierzchni gigantycznej planety, aż w końcu zostawały "pożarte".

Błędne koło

Gdy kolejne generacje księżyców znikały w gazowym gigancie, nowe rozpoczynały formowanie. - Mogło być pięć generacji takich księżyców - podkreśliła.

Obecne księżyce Galileusza uniknęły tego losu, gdyż zakończył się proces napływu nowego materiału z Systemu Słonecznego.

- Uważamy, że coś podobnego działo się wokół Saturna, przy którym ostatnia generacja księżyców jest jednym gigantycznym satelitą - Tytanem - podsumowuje Robin Canup.

Źródło: New Scientist

Źródło zdjęcia głównego: NASA