Trzecie referendum dotyczące niepodległości Nowej Kaledonii odbędzie się 12 grudnia. W dwóch poprzednich plebiscytach większość mieszkańców tej byłej kolonii francuskiej była temu przeciwna.
W październiku 2020 roku przeciwko niepodległości zagłosowało 53,26 procent mieszkańców Nowej Kaledonii przy frekwencji wynoszącej 85,64 procent. Wynik ten wskazywał jednak, że liczba osób opowiadających się za odłączeniem się od Francji wzrosła. W pierwszym plebiscycie w 2018 roku za niepodległością zagłosowało 43,4 procent wyborców, podczas gdy w 2020 roku - 46,74 procent. Grudniowe referendum niepodległościowe będzie ostatnim z trzech, na których przeprowadzenie do 2022 roku zezwala podpisane w 1998 roku porozumienie, zwane porozumieniem z Numei.
Referendum jest częścią trwającego od trzech dekad procesu dekolonizacji, mającego rozwiązać napięcia na archipelagu między opowiadającą się za pełną niezależnością rdzenną ludnością Kanaków a mieszkańcami pragnącymi utrzymania formalnych więzi z Francją. Minister do spraw terytoriów zamorskich Francji Sebastien Lacornu powiedział w środę, że po grudniowym referendum nastąpi dwuletni okres przejściowy, aby umożliwić państwu francuskiemu "wyjaśnienie" stosunków z Nową Kaledonią.
"Wspólnota sui generis"
Położona w zachodniej części Pacyfiku Nowa Kaledonia stała się kolonią francuską w 1853 roku. Na jej terytorium składa się kilka wysp południowego Pacyfiku, z największą - Grande Terre, które zamieszkuje około 279 tysięcy osób. Od 1946 roku Nowa Kaledonia jest terytorium zamorskim Francji, a od 1998 roku jest też francuską "wspólnotą sui generis" o szerokiej autonomii.
W gestii rządu francuskiego pozostają sprawy polityki zagranicznej i obrony. Rząd Francji reprezentuje wysoki komisarz mianowany przez prezydenta. Gospodarka Nowej Kaledonii jest w znacznej mierze uzależniona od otrzymywanych z Paryża subsydiów w wysokości ok. 1,3 mld euro rocznie. Opiera się także na eksporcie niklu (25 proc. światowego eksportu tego surowca, wykorzystywanego m.in. do produkcji baterii) i na turystyce.
Źródło: PAP, Reuters
Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock