Biały Dom uznał za głęboko niepokojące wykonanie w USA egzekucji Kennetha Smitha, uśmierconego metodą niedotlenienia azotem, która została zastosowana po raz pierwszy w historii. Smith został skazany na karę śmierci za morderstwo, popełnione w 1988 roku. Egzekucję potępiła w piątek również Unia Europejska. Z relacji medialnych wynika, że śmierć mężczyzny nie była tak "bezbolesna i humanitarna", jak zapewniały władze.
Alabama jest pierwszym stanem w Ameryce, w którym do wykonania egzekucji użyto azotu. Stało się to ponad trzydzieści lat po tym, jak Kenneth Smith został skazany za zabicie Elizabeth Sennett na zlecenie jej męża pastora. Przed egzekucją wniesiono wiele skarg prawnych przeciwko zastosowaniu niedotlenienia azotem. W środę Sąd Najwyższy orzekł, że Alabama ma konstytucyjne uprawnienia do przeprowadzenia egzekucji, a w czwartek zezwolił na jej wykonanie.
CZYTAJ WIĘCEJ: Pierwsza taka egzekucja na świecie. Dokonana w USA
"Wydawało się, że z trudem łapie powietrze"
Według relacji założonego w 1829 roku lokalnego dziennika "Montgomery Advertiser" Kenneth Smith zdawał się mieć konwulsje i energicznie trząść przez około cztery minuty po tym, jak azot zaczął przepływać przez jego maskę gazową w komorze śmierci zakładu karnego im. Williama C. Holmana w Atmore, w Alabamie. Minęły kolejne dwie do trzech minut, zanim wydawało się, że stracił przytomność. Wpompowanie azotu do maski pozbawiło go tlenu.
"Smith wił się i trząsł na (na specjalnie skonstruowanym) wózku. Wydawało się, że jest w pełni przytomny, gdy gaz zaczął płynąć. Wziął głębokie oddechy, jego ciało gwałtownie się trzęsło, przewróciły mu się oczy. (…) Zacisnął pięści, nogi mu się trzęsły pod ciasno wciągniętym białym prześcieradłem, które zakrywało go od szyi w dół. Wydawało się, że z trudem łapie powietrze" – opisywała gazeta.
Biały Dom i UE zabierają głos
Na konferencji prasowej w piątkowe popołudnie rzeczniczka Białego Domu Karine Jean-Pierre powiedziała, że administracja prezydenta Joe Bidena jest zaniepokojona metodą egzekucji zastosowaną w Alabamie. - Doniesienia o Kennethie Smithie i jego śmierci zeszłej nocy są oczywiście niepokojące – stwierdziła Jean-Pierre. - Wykorzystanie azotu jest oczywiście niepokojące - dodała.
Głos w sprawie zabrała także Bruksela. "Unia Europejska głęboko ubolewa nad wykonaniem egzekucji Kennetha Eugene’a Smitha w stanie Alabama – napisano w komunikacie. Podkreślono, że UE zdecydowanie sprzeciwia się karze śmierci zawsze i w każdych okolicznościach. "Jest to pogwałcenie prawa do życia i ostateczne zaprzeczenie godności człowieka. Kara śmierci nie działa odstraszająco na przestępczość i stanowi karę ostateczną, która sprawia, że pomyłki sądowe są nieodwracalne".
Jak zauważono, po raz pierwszy w USA przeprowadzono egzekucję poprzez zmuszenie więźnia do wdychania czystego azotu, pozbawiając go tlenu niezbędnego do utrzymania funkcji organizmu, co prowadziło do niedotlenienia i w konsekwencji do uduszenia. "Zdaniem ekspertów ten sposób egzekucji jest szczególnie okrutny, zwłaszcza biorąc pod uwagę, że więzień ten przeżył już nieudaną próbę egzekucji w listopadzie 2022 roku" - podkreśliła UE.
W komunikacie napisano, że UE w dalszym ciągu wzywa do powszechnego zniesienia kary śmierci. "W tym kontekście UE z zadowoleniem przyjmuje fakt, że 29 stanów USA albo zniosło karę śmierci, albo nałożyło moratorium na egzekucje. Jesteśmy jednak zaniepokojeni faktem, że w ubiegłym roku liczba egzekucji w USA wzrosła. Pomimo stałego, ogólnego spadku stosowania kary śmierci w USA od 2020 r., w pięciu stanach wykonano egzekucje na 24 osobach. Wzywamy państwa, które utrzymują karę śmierci, do wprowadzenia moratorium i dążenia do jej zniesienia, zgodnie ze światową tendencją" - zaapelowano.
Władze: najbardziej humanitarna metoda egzekucji
Władze stanowe określiły nową metodę jako prostszą alternatywę dla zastrzyków z trucizną. Nazwały procedurę "najbardziej bezbolesną i humanitarną metodą egzekucji".
Na konferencji prasowej po egzekucji komisarz Departamentu Więziennictwa Alabamy John Q. Hamm powiedział, że reakcje Smitha nie były "niczym niezwykłym". Z kolei na piątkowej konferencji prasowej prokurator generalny stanu Steve Marshall nazwał nową metodę użycia azotu jako "podręcznikową". - To, co wydarzyło się wczoraj wieczorem, było podręcznikowe. Od wczoraj wieczorem niedotlenienie azotem jako środek egzekucyjny nie jest już metodą niesprawdzoną. Jest metodą sprawdzoną – ocenił Marshall.
CBS News poinformowała, że Smith poprosił o użycie tej metody w ślad za tym, kiedy przeżył 2022 roku nieudaną egzekucję przy użyciu śmiercionośnego zastrzyku. Prawnicy skazańca argumentowali jednak, że wykorzystywano go jako "obiekt testów". Także działacze na rzecz praw człowieka skrytykowali nową, niewypróbowaną metodę.
Źródło: PAP, AL.com