Jeden z nielicznych zwycięskich zrywów Polaków może stracić swoje miejsce w podręcznikach historii

Ministerstwo Edukacji Narodowej proponuje zmiany w szkolnej podstawie programowej. Chce ją zmniejszyć o 20 procent. - Pozwoli to na dogłębne przerobienie całego materiału – uważa ministra edukacji Barbara Nowacka.

Zawężona podstawa programowa ma obowiązywać od roku szkolnego 2024/2025.

Ministerstwo Edukacji Narodowej prowadzi prekonsultacje dotyczące zmian w podstawie programowej. Potrwają tydzień, do 19 lutego. Opinie i sugestie na temat rozwiązań zaproponowanych przez resort mogą zgłaszać eksperci, nauczyciele, rodzice i uczniowie. Po analizie nadesłanych uwag zostaną przygotowane projekty rozporządzeń ministra, które trafią do konsultacji społecznych i uzgodnień międzyresortowych. W czerwcu mają być podpisane przez szefową resortu. Nowa podstawa programować ma obowiązywać od września.

Do przygotowania uszczuplonej podstawy programowej MEN zaprosiło ekspertów, m.in. z Centralnej Komisji Egzaminacyjnej. Ministra Nowacka zastrzegła jednak, że to nie jest ostateczna wersja proponowanych zmian.

Według obecnej propozycji zmian w programie historii przekazywanej w liceach ogólnokształcących i technikach z treści nauczania w zakresie podstawowym wypadłby punkt dotyczący genezy powstania wielkopolskiego 1918–1919 oraz jego znaczenia dla odrodzenia się państwa polskiego i obrony jego niepodległości w 1920 roku. Nadal omawiany byłby proces kształtowania się polskiej granicy z Niemcami, z uwzględnieniem powstania wielkopolskiego, powstań śląskich i plebiscytów. Z zakresu rozszerzonego wypadłby z kolei punkt dotyczący sposobów upamiętnienia heroizmu Polaków na przykładzie m.in. Muzeum Powstania Wielkopolskiego 1918–1919. W zakresie rozszerzonym pozostałyby treści związane z fenomenem powstania wielkopolskiego 1918–1919 i jego znaczeniem dla przebiegu walk o granice i niepodległość Polski.

Te informacje wzburzyły cżęśc historyków i Wielkopolan. Marszałek województwa wielkopolskiego, Marek Woźniak, zapowiedział, że wystosuje pismo do ministry edukacji w sprawie należytego miejsca dla wiedzy o Powstaniu Wielkopolskim w podręcznikach historii.

- Od lat zabiegamy o pamięć ogólnonarodową dla powstania wielkopolskiego i wykuwamy ślad w świadomości Polaków na temat naszej zwycięskiej wielkopolskiej insurekcji, nie ograniczając się w tym zakresie terytorialnie. Jesteśmy przekonani, że środowisko Wielkopolskiego Muzeum Niepodległości i Towarzystwa Pamięci Powstania Wielkopolskiego 1918/1919 bezzwłocznie i zdecydowanie zabierze głos w tej sprawie, a my taki apel poprzemy – przekazała Anna Parzyńska-Paschke, rzeczniczka marszałka Anna Parzyńska-Paschke. Jak dodała, liczą, że "to samo grono, które zabiegało skutecznie o ustanowienie 27 grudnia świętem państwowym – Narodowym Dniem Zwycięskiego Powstania Wielkopolskiego, zabierze głos". - Dobrze umocowani w tej materii specjaliści dostarczą najlepszych i najmocniejszych argumentów ministerstwu, by w procesie tworzenia nowej podstawy programowej zadbano o szeroką wiedzę na temat naszego wielkopolskiego, ale i ogólnopolskiego sukcesu - dodała Parzyńska-Paschke. Dyrektor Wielkopolskiego Muzeum Niepodległości Przemysław Terlecki wyraził nadzieję, że zaproponowane zmiany dotyczące wiedzy o powstaniu wielkopolskim w podstawie programowej są tylko wypadkiem przy pracy. - Nie po to zabiegaliśmy o nowe święto państwowe, nie po to za niemałe publiczne pieniądze budujemy nowe Muzeum Powstania Wielkopolskiego, abyśmy teraz ze spokojem przyjęli wiadomość o próbie zmarginalizowania jednego z nielicznych w naszej historii zwycięskich insurekcji narodowych - powiedział Terlecki. Dyrektor Wielkopolskiego Muzeum Niepodległości był jednym z inicjatorów ustanowienia nowego święta państwowego.

W piątek w Poznaniu odbędzie się uroczystość wmurowania kamienia węgielnego pod budowę nowej siedziby Muzeum Powstania Wielkopolskiego 1918-1919.

Nowe Muzeum Powstania Wielkopolskiego 1918-1919, nowoczesny obiekt wraz z wystawą stałą o powierzchni 3 tysięcy metrów kwadratowych zostanie wybudowany w sąsiedztwie Wzgórza św. Wojciecha. Muzeum składać się będzie z czterech budynków i części podziemnej, w której będzie wystawa stała. Gotowe muzeum chętni odwiedzą w grudniu 2026 roku. Ekspozycja nie tylko przedstawi przebieg samego czynu zbrojnego, ale także pokaże, co było wcześniej oraz jakie były skutki i następstwa victorii wielkopolskiej. Opowiadana w nowym muzeum historia będzie doprowadzona do dziś.

Powstanie wielkopolskie wybuchło 27 grudnia 1918 r. w Poznaniu. Za dzień jego zakończenia uznaje się 16 lutego 1919 r., kiedy to Niemcy i państwa ententy podpisały rozejm w Trewirze. Do nowego rozejmu dodano korzystne dla Polski postanowienia dotyczące zakończenia konfliktu polsko-niemieckiego, w szczególności powstania wielkopolskiego. Ostatecznie przynależność Wielkopolski do Rzeczypospolitej potwierdził zawarty 28 czerwca 1919 r. traktat wersalski.

Od 2021 roku 27 grudnia przypada Narodowy Dzień Zwycięskiego Powstania Wielkopolskiego. Święto to upamiętnia zwycięski zryw Polaków przeciwko Niemcom z lat 1918–1919. Sejm przyjął ustawę ustanawiającą nowe święto państwowe 1 października, a 28 października jednogłośnie poparł ją Senat. Ustawa była inicjatywą ustawodawczą prezydenta Andrzeja Dudy. Stanowiła odpowiedź na głosy przedstawicieli społeczności, działaczy patriotycznych oraz władz samorządowych z Wielkopolski.

Z pomysłem ustanowienia święta państwowego wyszły wspólnie: Wielkopolskie Muzeum Niepodległości, Fundacja Zakłady Kórnickie, Muzeum Narodowe w Poznaniu, poznański oddział Instytutu Pamięci Narodowej, Towarzystwo Pamięci Powstania Wielkopolskiego 1918–1919 oraz Stowarzyszenie Gmin i Powiatów Wielkopolski.