Rząd przyjął stanowisko w sprawie publikacji orzeczenia Trybunału o dopuszczalności aborcji

W październiku Trybunał Konstytucyjny kierowany przez Julię Przyłębską orzekł, że przepis tak zwanej ustawy antyaborcyjnej z 1993 roku (określanej jako tak zwany kompromis aborcyjny) zezwalający na aborcję w przypadku ciężkiego i nieodwracalnego upośledzenia płodu albo nieuleczalnej choroby zagrażającej jego życiu jest niezgodny z ustawą zasadniczą. Do tej pory jednak wyrok Trybunału nie został opublikowany. Orzeczenie TK wywołało falę protestów w całym kraju.

OGLĄDAJ TVN24 W INTERNECIE >>>

Jak poinformowało we wtorek w komunikacie Centrum Informacyjne Rządu, na wtorkowym posiedzeniu Rady Ministrów zostało przyjęte stanowisko w sprawie orzeczenia TK.

W swoim stanowisku rząd przekazał, że do kancelarii premiera w ostatnich tygodniach skierowano szereg wniosków i pytań od obywateli, organizacji pozarządowych dotyczących wyroku TK. Rada Ministrów przypomniała również treść wyroku, w którym TK stwierdził niezgodność jednej z przesłanek przerywania ciąży z konstytucją.

"Po ogłoszeniu orzeczenia doszło do licznych protestów oraz innych form publicznego wyrażania opinii wielu grup obywateli. W stanie epidemii oraz globalnych problemów z masowym rozprzestrzenianiem się choroby COVID-19, na ulicach polskich miast dochodzi do szeregu bezprawnych zgromadzeń publicznych, niebezpiecznych dla zdrowia i życia ludzi" - czytamy w stanowisku rządu.

"Zaistniała sytuacja nosi znamiona stanu wyższej konieczności. Niewątpliwie wyrok Trybunału Konstytucyjnego podlega ogłoszeniu w Dzienniku Ustaw. Jednocześnie jednak sytuacja bardzo poważnych napięć społecznych wymaga przeanalizowania właściwej daty tej publikacji. Prezes Rady Ministrów nie może podjąć decyzji o niepublikowaniu wyroku Trybunału Konstytucyjnego, podjętego zgodnie z obowiązującą procedurą. Jednocześnie nie istnieje regulacja zobowiązująca Prezesa Rady Ministrów do publikacji wyroku Trybunału Konstytucyjnego w terminie oznaczonym konkretną liczbą dni lub datą" - czytamy w stanowisku rządu.

"W tym stanie faktycznym oraz prawnym Rada Ministrów wyraża przekonanie, że orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego w sprawie o sygn. akt K 1/20 powinno zostać opublikowane niezwłocznie po ogłoszeniu przez Trybunał Konstytucyjny uzasadnienia. Wyrok zostanie opublikowany w Dzienniku Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej, zaś jego uzasadnienie, tego samego dnia - w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej 'Monitor Polski'" - dodała Rada Ministrów.

Zdaniem rządu publikacja wyroku wraz z uzasadnieniem pozwoli na "minimalizację wątpliwości obywateli dotyczących motywów oraz skutków prawnych orzeczenia".

"Ponadto Trybunał Konstytucyjny już w ustnym uzasadnieniu wyroku zasygnalizował zasadność przeprowadzenia zmian ustawodawczych w związku z podjętym orzeczeniem. Tym bardziej zatem konieczne jest przeanalizowanie zakresu możliwych zmian" - czytamy w stanowisku rządu.

Zgodnie z art. 190 konstytucji orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego "podlegają niezwłocznemu ogłoszeniu" w organie urzędowym, w którym akt normatywny był ogłoszony, a orzeczenie wchodzi w życie z dniem ogłoszenia, jednak Trybunał Konstytucyjny może określić inny termin utraty mocy obowiązującej aktu normatywnego.

Prawnicy, z którymi rozmawiał Konkret 24, są zgodni, że ani konstytucja, ani inny akt prawny nie uzależniają publikacji wyroku TK od publikacji uzasadnienia. A gdyby tak było, oznaczałoby, że wiele wyroków zostało opublikowanych nielegalnie. Zdaniem prawników taka postawa władz jest groźna z punktu widzenia porządku konstytucyjnego.

Rozwiązaniem mającym wyjść naprzeciw protestującym przeciwko zaostrzeniu prawa antyaborcyjnego na skutek wyroku TK ma być propozycja prezydenta. Andrzej Duda skierował do Sejmu swój projekt zmian w ustawie o planowaniu rodziny, ochronie płodu ludzkiego i warunkach dopuszczalności przerywania ciąży. Zgodnie z nim wprowadzona ma zostać przesłanka umożliwiająca przerwanie ciąży w przypadku tak zwanych wad letalnych płodu. Projekt został skierowany do pierwszego czytania w komisjach.