Nielegalna broń i nierzetelny przetarg. NIK skontrolowała policyjne supergłośniki

Zobacz wyniki kontroli NIK ws. zakupu LRAD dla policji

Policjanci nie mogą użyć tego nowoczesnego sprzętu, ponieważ wykorzystanie sygnałów akustycznych nie jest zaliczane w polskim prawie jako środek przymusu bezpośredniego.

- Mimo to specyfikacja warunków zamówienia takie elementy wyposażenia zawierała, i zgodnie z nią dokonano zakupu urządzeń w nie zaopatrzonych - twierdzi RMF FM.

Przystosowanie głośników do prawa

Funkcjonariusze do obezwładniania mogą używać jedynie środków wymienionych w rozporządzeniu, dlatego postanowiono dezaktywować głośniki przez usunięcie przycisków odpowiedzialnych za wydawanie bolesnych dla uszu dźwięków.

Z danych podanych przez RMF wynika, że dezaktywowanie najważniejszego z modułów LRAD (systemu umożliwiającego wydawanie ultrawysokich dźwieków, odczuwalnych na granicy bólu) kosztowało policję ponad 24 tys. zł. Tym sposobem policja za prawie milion złotych została z sześcioma głośnikami służącymi jedynie do podawania komunikatów.

Można się bez nich obejść

Od grudnia 2010 warszawski zestaw LRAD wyjeżdżał z garażu jako głośnik 114 razy. Oddziały Prewencji w Gdańsku, Krakowie, Wrocławiu, Łodzi i Poznaniu od grudnia 2010 do września 2011 w ogóle z nich nie korzystały. W ciągu kolejnych 9 miesięcy wszystkie 5 komend skorzystało z nich łącznie 18 razy.

Przetarg z podejrzeniem

NIK zarzuca Komendzie Głównej Policji złe przeprowadzenie przetargu na zakup głośników. Wytyka jej nierzetelność, niegospodarność oraz niecelowość zakupu - czytamy na RMF FM. Zdaniem NIK, pominięto przetestowanie urządzeń poprzestając jedynie na ich prezentacji.

5 stycznia 2010 r. Komenda Główna Policji zdecydowała się zakupić 5 głośników, a w październiku dokupiła jeszcze jeden. "Wartość zamówienia została przez policję znacznie zawyżona, niemal dwukrotnie w porównaniu z ofertą, złożoną przez firmę Delta Sp.j., która dostarczała urządzenia" - informuje radio.

Przekazane Komendantom Wojewódzkim Policji emitery nie zostały przy odbiorze sprawdzone. Później okazało się, że posiadają zbyt krótkie kable zasilające i za małe pokrowce ochronne.

"W efekcie brakujące elementy wyposażenia w pięciu pozostałych urządzeniach musiały zostać uzupełnione na koszt policji (za zauważone braki w zestawie "warszawskim" KGP obciążyła dostawcę karą umowną w wysokości 65 tys. złotych)" - twierdzi RMF FM.

Sprawę głośników bada prokuratura

Sprawę nowych policyjnych głośników bada obecnie z urzędu Prokuratura Okręgowa w Warszawie. Wszczęto postępowanie sprawdzające w związku z podejrzeniem niedopełnienia obowiązków służbowych przez funkcjonariuszy publicznych oraz niegospodarności na szkodę KGP. Prok. Dariusz Ślepokura, rzecznik tej prokuratury, poinformował, że z wystąpienia pokontrolnego NIK wynika m.in., że w KGP mogło dojść do nierzetelnego, niegospodarnego i niecelowego wydatkowania środków publicznych na zakup 6 urządzeń LRAD wyposażonych w przycisk uruchomienia dźwięku ostrzegawczego - bez dokonania analizy możliwości wykorzystania tej funkcji, w kontekście późniejszej decyzji o jej dezaktywacji. Postępowanie sprawdzające kończy się w ciągu 30 dni decyzją o wszczęciu bądź odmowie wszczęcia śledztwa.

Obezwładnieni dźwiękiem

LRAD, czyli Long Range Acoustic Device to dalekosiężne urządzenia rozgłoszeniowe, zaopatrzone w moduł, który umożliwia emitowanie dźwięku o wysokiej częstotliwości. Sygnał taki wywołuje u porażonych poczucie oszołomienia, dzięki przekroczeniu progu bólu (przy natężeniu 130-150 decybeli), a także silne dolegliwości aparatu słuchu i ból głowy.

LRAD należy do tzw. non-lethal weapons, czyli broni niezabijającej. Stosowany jest głównie przez armię w operacjach przeciwko tłumom. Amerykańska Straż Przybrzeżna, wykorzystując stosunkowo duży zasięg głośników, używa systemu LRAD do wydawania poleceń zatrzymywanym statkom.

Autor: zś,mon/ ola/k / Źródło: RMF FM, PAP