Kalendarium 11 listopada 1918

Polacy przejmują kontrolę nad Pomorzem
Polacy przejmują kontrolę nad Pomorzem
Źródło: Polacy rozbrajają Niemców w Warszawie (PAP/CAF); Fragment filmu „Polonia Restituta”, autor nieznany (Narodowe Archiwum Cyfrowe)

Po dziewięćdziesięciu latach Polska odzyskała niepodległość. Poniżej przebieg zdarzeń z 11 listopada 1918 roku - godzina po godzinie.

FrancjaGodzina 11:00 Marszałek Ferdynand Foch wysłał radiotelegram do głównodowodzących o zawieszeniu działań wojennych na całym froncie

WarszawaPoranek:Dwóch oficerów sztabu generalnego zajęło oddział sztabu (Kartenlager) przy ul. Traugutta

Godzina 9:00 W rękach wojska pod komendą Bitschana i Pręgowskiego znalazły się garaże z samochodami niemieckimi oraz cały "park automobilowy"

Godzina 9.30 W ręce polskie przeszedł dworzec kolejowy

Godzina 10:00 Policja niemiecka była już rozbrojona i jej czynności przejęła strona polska

Przed południem: Oficer polski zajął telegraf

Godzina 12:00Po całonocnej wymianie strzałów niemiecki komendant gmachu dyrekcji kolejowej na rogu Alei Jerozolimskich i Nowego Światu zgłosił gotowość oddania gmachu w ręce przedstawiciela wojska polskiego, przed bramą stanęły warty polskie.

Nad gmachem poczty na placu Wareckim zawieszono flagę polską

Cytadela była już w rękach polskiego wojska, zabezpieczono zapasy amunicji, karabiny, armaty, kilkaset wozów obozowych, jaszczyków, lawet oraz niemiecki telegraf bez drutu zdatny do użytku; z więzienia na cytadeli wypuszczono więźniów politycznych

Zajęto biura niemieckiego urzędu prasowego i cenzuralnego; od rana biuro prasowe Rady Ministrów i urzędnicy ministerstwa spraw wewnętrznych przejmowali dokumenty tego urzędu

Przedstawiciel ministerstwa wojny w obecności dyrektora tramwajów Gustawa Wertheima oraz członka magistratu Alfonsa Kuhna udał się do biura dyrekcji na Woli i dokonał przejęcia tego przedsiębiorstwa w ręce polskie.

Godzina 13:00 Polska Kasa Pożyczkowa przeszła w ręce polskie, skarbiec znajduje się pod ochroną wojska polskiego, marka polska pozostaje nadal monetą obiegową.

Godzina 15:00 Józef Piłsudski prawdopodobnie odbył spotkanie z Józefem Ostrowskim, członkiem Rady Regencyjnej, w jego mieszkaniu

Godzina 16:00 Urzędnik kolejowy rozpoczął podróż drezyną w kierunku Pruszkowa i stwierdził, że linia jest nieuszkodzona

Godzina 23.20 Oddział wojska polskiego spod filarów Teatru Wielkiego rozpoczął ostrzał ratusza, gdzie schronił się b. prezydent policji niemieckiej Glasenapp z 50 funkcjonariuszami i kilkoma agentami policji politycznej

W tym samym dniu także:Rada Regencyjna przekazała władzę wojskową i naczelne dowództwo wojsk polskich brygadierowi Józefowi Piłsudskiemu i zwróciła się do niego z prośbą o podjęcie misji stworzenia rządu

Zajęto Pałac Bruehla i Pałac Saski

W imieniu ministerstwa spraw wewnętrznych K. Sienkiewicz przejął i zabezpieczył archiwa i „papiery polityczne”

Pieczę nad Bankiem Wschodnim dla Handlu i Przemysłu (Oestbank fuer Handel in Geverbe) podjęło ministerstwo handlu i przemysłu

KrakówPolska Komisja Likwidacyjna uczciła powrót Józefa Piłsudskiego do ojczyzny

Ze Szwajcarii przybył polski kurier dyplomatyczny, który oficjalnie przekazał Polskiej Komisji Likwidacyjnej i Śląskiej Radzie Narodowej odezwę prezydenta Wilsona do narodów Austrii

Pułkownik Sikorski udał się samolotem do Lwowa w celu nawiązania rokowań z Ukraińcami

SosnowiecGodzina 01:00 Rozpoczęto koncentrację oddziałów w parku sieleckim, w dzielnicy Starososnowieckiej, Pogońskiej i śródmieściu

Ok. godziny 09:00 Na czele polskiej władzy stanął chorąży Mecnarowski, który w mundurze polskiego ułana oczekiwał na przybycie delegatów rad żołnierzy niemieckich

Stację kolejową opanowali kolejarze pod komendą chor. Pawełka

Zajęto pocztę, uruchomiono telegraf i telefon

Rozbrojono Niemców w budynku powiatu, biurze węglowym i zbożowym a w kasynie oficerskim rozbrojono wszystkich oficerów garnizonu i naczelnika powiatu

W godzinach południowych Zajęto Most Szopienicki i baraki sanitarne, urząd powiatowy z archiwum policyjnym przeszedł w ręce POW

Wieczorem Odbyła się pierwsza odprawa oficerska i zaciągnięto warty

Źródło: tvn24.pl

Czytaj także: