czy razem zbudujemy atomową elektrownię i jak pisać polskie nazwiska - te i inne trudne problemy mają omówić premierzy Polski i Litwy - Donald Tusk i Andrius Kubilius. Premier Litwy przyjeżdża w środę do Polski z dwudniową wizytą.
Będzie to pierwsza wizyta przedstawiciela władz Litwy w Polsce po wyborach parlamentarnych, które odbyły się w październiku ubiegłego roku. Obie strony - jak zapowiadają - liczą "na nawiązanie lepszych osobistych kontaktów".
Tematy rozmów nie zmieniają się od lat. To m.in. sytuacja mniejszości polskiej na Litwie, zwłaszcza kwestie dotyczące szkolnictwa i pisowni polskich imion i nazwisk. - Mimo bardzo głębokiej, prawdziwej przyjaźni polsko-litewskiej, dość dobrze sprawdzonej w ostatnich miesiącach, będą też trudne tematy dotyczące wielu spraw, których nie udało się do tej pory rozwiązać - zapowiedział we wtorek Tusk.
Jednym z najbardziej drażliwych problemów
Kwestia pisowni nazwisk polskich na Litwie jest od lat jednym z najbardziej drażliwych problemów w stosunkach polsko-litewskich. Wprowadzenie pisowni nazwisk polskich na Litwie i litewskich w Polsce z użyciem wszystkich znaków diakrytycznych przewiduje traktat polsko-litewski z roku 1994. W roku 1999 litewski Sąd Konstytucyjny uznał jednak, że nazwiska obywateli Litwy w dokumentach tożsamości powinny być pisane wyłącznie po litewsku.
W styczniu przewodniczący parlamentarnego komitetu prawa i praworządności Stasys Szedbaras zapowiedział, że Sejm Litwy zwróci się do Sądu Konstytucyjnego z prośbą, by raz jeszcze rozpatrzył kwestię pisowni polskich nazwisk.
Nowy premier Kubilius zasygnalizował natomiast, że podjęte zostaną działania w celu rozstrzygania problemów polskich na Litwie. - Sądzimy, że bez zbytnich obietnic możemy je rozstrzygnąć w najbliższym czasie - zapowiedział.
Znowelizujcie Kartę Polaka
Inny trudny temat w stosunkach dwustronnych to kwestia Karty Polaka. Strona litewska uważa, że Polska powinna znowelizować ustawę o Karcie Polaka, by wyeliminować zawarte w niej zobowiązania wobec państwa polskiego. Ta sprawa stała się podłożem sporu o ważność dwóch polskich posłów do litewskiego Sejmu.
Niektórzy litewscy politycy uważają bowiem, że posiadanie Karty może wiązać się ze zobowiązaniami wobec Polski, a posłowie, którzy składają przysięgę, nie mogą mieć zobowiązań wobec obcego państwa.
Litwę i Polskę połączy energia
Premierzy będą rozmawiać o budowie mostu energetycznego łączącego polski i litewski systemy energetyczne oraz o wspólnej budowie mocy w elektrowni atomowej w Ignalinie.
Stronie litewskiej bardzo zależy na połączeniu swego systemu energetycznego z systemem Polski, gdyż będzie to oznaczało połączenie z systemem energetycznym Zachodu. Obecnie Litwa ma połączenie jedynie z Rosją i jest od niej uzależniona.
Donald Tusk zapewnił, że Polska chce się zaangażować w projekt Ignalina. "Jesteśmy gotowi i zdeterminowani, ale musimy mieć pewność, że to jest interes dla wszystkich zaangażowanych stron" - podkreślił.
Źródło: PAP