- Polak jest najbardziej inwigilowanym obywatelem UE - uważa Naczelna Rada Adwokacka. Dlatego postuluje pilną zmianę prawa dotyczącego przechowywania danych telekomunikacyjnych, m.in. bilingów. W zeszłym roku służby pytały o nie 1,3 mln razy. To najwięcej w Unii.
Polska zajmuje pierwsze miejsce w Europie pod względem liczby wniosków składanych do firm telekomunikacyjnych o dane klientów. Według KE w 2010 roku zanotowano 1,3 mln zapytań dot. danych abonentów, wykazów połączeń (bilingów) oraz informacji o lokalizacji telefonów komórkowych, czyli również ich użytkowników. Dane te nie dotyczą kontroli operacyjnej (podsłuchów, podglądu i kontroli korespondencji).
Potrzebne są zmiany
NRA postuluje pilną reformę przepisów w tej sprawie, bo uważa je za niezgodne z konstytucją i europejskimi standardami ochrony praw człowieka. Adwokaci chcą skrócenia czasu przechowywania danych do sześciu miesięcy, ograniczenia kręgu służb uprawnionych do dostępu do danych, zmniejszenia katalogu przypadków, w których mogą być wykorzystywane dane retencyjne, do najpoważniejszych przestępstw, takich jak terroryzm, zabójstwa, zorganizowaną przestępczość czy handel narkotykami na dużą skalę.
Ponadto adwokaci chcą ograniczenia kategorii danych, jakie mogą być przechowywane, zmniejszenia możliwości sięgania po dane dotyczące zawodów zaufania publicznego, a także informowania inwigilowanych o czynnościach kontrolnych po ich zakończeniu.
NRA chce też publikowania co roku pełnych danych statystycznych przez policję i służby specjalne co do ilości informacji telekomunikacyjnych uzyskanych przez daną służbę i celów, dla których były zbierane.
- Chodzi nam o to, żeby osoby niewinne nie były narażone na przechowywanie najbardziej intymnych danych w sposób niekontrolowany i żeby się nie okazało, że dane osób, które nie mają żadnego związku z zagrożeniem terrorystycznym czy popełnianiem przestępstw są wykorzystywane przez struktury publiczne dla rozmaitych politycznych celów - powiedział prezes NRA Andrzej Zwara.
Kolejny sygnał
NRA nie jest pierwszą instytucją w Polsce, która krytykuje przepisy retencyjne. Podobne zdanie wyrażał Generalny Inspektor Ochrony Danych Osobowych, a także Rzecznik Praw Obywatelskich Irena Lipowicz. Ta ostatnia w styczniu wystąpiła do premiera o podjęcie działań w celu zmiany zasad dostępu do bilingów obywateli przez służby specjalne i "dostosowanie go do standardów konstytucyjnych". W odpowiedzi, jakiej w imieniu szefa rządu udzielił sekretarz Kolegium ds. Służb Specjalnych Jacek Cichocki, częściowo uwzględniono uwagi RPO. Premier powołał też w ramach Kolegium zespół roboczy. W marcu Cichocki informował, że zapewne po wakacjach zespół przedstawi propozycje zmian prawa.
Źródło: PAP
Źródło zdjęcia głównego: TVN24