W Łodzi podczas prac ziemnych odnaleziono zabytkowy kanał rzeki Łodzia - jednego z dopływów rzeki Łódki. Odnaleziona struga płynęła kiedyś przez średniowieczną wieś zwaną Łodzią. - Potem, na początku przemysłowego miasta, została ona zamieniona w fabryczny ściek i ukryta pod ziemią - opowiada Miłosz Wika z Zakładu Wodociągów i Kanalizacji w Łodzi.
Odnaleziony w centrum miasta kanał - jak opowiada Miłosz Wika ze ZWiK - jest pozostałością po rzeczce Łodzia. - Przecinała ona ulicę Pomorską przy browarze Anstadta i kierowała się przez dawne zakłady Biedermanna do rzeki Łódki - mówi Wika.
W średniowieczu Łodzia płynęła przez wieś o tej samej nazwie. Zabudowania wsi Łodzia były położone na zboczach głęboko wciętej w teren doliny rzeki, obecnie zwanej Łódką. Dolina ta rozciągała się między ulicami Smugową i Pomorską oraz wzdłuż ulicy Północnej – od Parku Helenów do Parku Staromiejskiego.
Ze względu na charakterystyczny (podobny do łodzi) kształt doliny wieś otrzymała nazwę "Łodzia". Z czasem nazwę tę przejęło miasto Łódź, a dawną średniowieczną osadę dla odróżnienia zaczęto nazwać Starą Wsią.
- W czasie dynamicznego, przemysłowego rozkwitu Łodzi struga została ukryta pod ziemią. Łodzia odprowadzała wtedy fabryczne ścieki - mówi Wika.
Wieś Bałuty, wieś Dąbrowa
Miłosz Wika, rzecznik Zakładu Wodociągów i Kanalizacji w Łodzi opowiada, że budowa miejskich kanałów w mieście rozpoczęto blisko sto lat temu. Powstawały one według projektu brytyjskiego inżyniera, sir Williama Heerleina Lindleya.
- Wcześniej w mieście było aż 21 kilometrów kanałów zbudowanych wzdłuż dawnych rzeczek - mówi Wika.
Nazwy niektórych łódzkich rzeczek pochodzą od dawnych wsi. I tak nazwa rzeki Bałutki pochodzi od wsi Bałuty, Dąbrówki od wsi Dąbrowa, Olechówki od wsi Olechów, Karolewki od osady Karolew, a Łagiewniczanki od Łagiewnik.
- Na terenie ogrodów działkowych przy ulicy Źródłowej w 1962 roku ustawiono pamiątkowy kamień w miejscu, w którym ponoć znajdowała się wieś Łodzia - opowiada Miłosz Wika.
Dodaje, że według obecnej wiedzy historyków wieś ta istniała jednak nie przy Źródłowej (w widłach rzek Łódki i Stoczanki), tylko między ulicami Pomorską i Północną (w widłach Łódki i jej niewielkiego dopływu – Łodzi).
Doliny rzek wciąż widoczne
Miłosz Wika podkreśla, że do teraz każdy może zobaczyć dawną dolinę rzeki Łodzia. - Obniżenie w ulicy Pomorskiej na wysokości Browaru Łódzkiego oraz w ulicy Sterlinga przy szpitalu Rydygiera to dawna dolina Łodzi - mówi rzecznik ZWIK.
Dodaje, że wszystkie zagłębienia w łódzkich ulicach – a jest ich ponad 100 – to tak naprawdę doliny dawnych strumieni.
- Podczas burz zbiera się w nich deszczówka, która w naturalny sposób próbuje spłynąć owymi dolinami. Na drodze wody stają wzniesione na przełomie XIX i XX wieku łódzkie kamienice i fabryki - mówi Wika.
Do dziś zachowały się pod ziemią fragmenty zabytkowego kanału rzeczki Łodzi. Odkryto je między innymi na terenie budowy apartamentów przy ulicy Pomorskiej oraz podczas prac przy fundamentach budynku szpitala Rydygiera.
Źródło: TVN24 Łódź
Źródło zdjęcia głównego: ZWiK Łódź