W systemach hierarchicznych natychmiast okazuje się, że ludzi dużo łatwiej jest kontrolować i dużo łatwiej wymuszać na nich pewne postawy - mówi w "Xięgarni" laureatka Paszportu "Polityki" w dziedzinie literatury Małgorzata Rejmer.
Małgorzata Rejmer jest polską pisarką, reportażystką. Ukończyła kulturoznawstwo i jest doktorantką w Instytucie Kultury Polskiej Uniwersytetu Warszawskiego.
Debiutowała już jako trzynastolatka wierszami opublikowanymi w kwartalniku "Okolica Poetów". Jej pierwsze opowiadanie "Poczekalnia" ukazało się w antologii "20 lat pod lampą" pod redakcją Pawła Dunin-Wąsowicza.
Do Paszportów "Polityki" w dziedzinie literatury została nominowana w grudniu 2013 roku. Jest także laureatką Gwarancji Kultury, którą otrzymała za książkę "Bukareszt. Kurz i krew".
W październiku 2018 roku nakładem Wydawnictwa Czarne ukazała się książka "Błoto słodsze niż miód. Głosy komunistycznej Albanii".
- To był system stalinowski, który kierował się metodami Stalina, biorący wzorce z tych najtrudniejszych lat trzydziestych (XX wieku -red.) - zauważyła w "Xięgarni" TVN24 Małgorzata Rejmer, opisując system, jak powstał w Albanii po II wojnie światowej. - Powstała cała sieć terroru, która oplatała cały kraj. Więzienia, obozy pracy katorżniczej, przymusowej, bardzo rozbudowany aparat służby bezpieczeństwa, donosicielstwo, tworzy wrażenie terroru i paranoi, ponieważ niewinna rozmowa z sąsiadem, w której sąsiad narzekał na coś, na brak pieczywa, mogła być traktowana jako rodzaj prowokacji - dodała.
- Nigdy nie było wiadomo, kto coś mówi, bo traktuje cię szczerze jako przyjaciela, a kto próbuje cię sprowokować i później donieść, czy zareagowałeś odpowiednio na tę sytuację. To był taki system, gdzie wszyscy kontrolowali się nawzajem - wskazała reporterka.
Rejmer tłumaczyła, że Bałkany, ale także Rosja, stanowią obszar, gdzie jest pewna tradycja systemów autorytarnych. Dodała, że w XX-wiecznej Albanii demokracja liczyła dokładnie cztery lata. - Zawsze były tam rządy silnej ręki - powiedziała.
- To jest bardzo ciekawe, że w systemach hierarchicznych natychmiast okazuje się, że ludzi dużo łatwiej jest kontrolować i dużo łatwiej wymuszać na nich pewne postawy - mówi w "Xięgarni" Małgorzata Rejmer.
W drugiej części felieton Michała Komara oraz aktor i lektor Andrzej Ferenc, który opowiadał o ulubionych książkach.
Program "Xięgarnia" na antenie TVN24 w każdą sobotę o godz. 18.00 oraz w niedzielę o godz. 02.30.
Autor: akr, tmw / Źródło: tvn24
Źródło zdjęcia głównego: TVN24