Jerzy Stuhr z Orłem za osiągnięcia życia

Zdaniem reżysera Janusza Majewskiego, który na piątkowej konferencji poinformował o tegorocznym laureacie, Jerzy Stuhr mógł ująć członków Polskiej Akademii Filmowej między innymi swoimi aktorskimi osiągnięciami.

- Nie tylko filmowymi, ale także teatralnymi. Prócz tego całą swoją działalnością pedagogiczną, był przecież rektorem krakowskiej PWST - mówił Majewski.

- Stuhr zaznaczył się także przecież jako autor kilku filmów, które zrobił i które były cenione. Te produkcje w jakiś sposób zapisały się w historii polskiego filmu - dodał.

Majewski pytany o to, co szczególnego jest w aktorstwie Stuhra, podkreślił, że przede wszystkim pewien rodzaj prawdy.

- Każda postać grana przez niego dostaje porcję autentyzmu, jakiejś szczerości. Mimo że każda jego rola jest inna, że do każdej są inne wymagania, to Stuhr we wszystkich kreacjach wciąż pozostaje sobą. Zawsze go gdzieś pod spodem, pod tekstem roli, pod prezentowanymi wydarzeniami widać, zawsze gdzieś pod tym wszystkim Stuhr daje się rozpoznać - ocenił. Jak mówił Majewski, Stuhr ma jeszcze jedną cechę szczególną: swój akcent.

- Grając nawet role w klasycznym repertuarze teatralnym nie pozbywa się swojego akcentu, który jest zawsze wyczuwalny. Ten akcent jest jego markową wartością - podkreślił.

Jerzy Stuhr urodził się 18 kwietnia 1947 roku w Krakowie. W 1970 roku ukończył polonistykę na Uniwersytecie Jagiellońskim, a w 1972 roku krakowską PWST.

Po studiach został zatrudniony w Starym Teatrze im. Heleny Modrzejewskiej w Krakowie. Był odtwórcą między innymi roli tytułowej w "Obywatelu Piszczyku", a także Filipa Mosza w "Amatorze", Maksa Paradysa w "Seksmisji" i Lutka Danielaka w "Wodzireju".

Jego talent komediowy można było podziwiać między innymi w filmach Juliusza Machulskiego "Kingsajz" (1987), "Kiler" (1997) i "Seksmisja" (1984).

Do znanych kreacji aktora należą także te w "Szansie" Feliksa Falka (1979), "Pociągu do Hollywood" Radosława Piwowarskiego (1987), "Obywatelu Piszczyku" Andrzeja Kotkowskiego (1988) i "Persona non grata" Krzysztofa Zanussiego (2005), za którą został nagrodzony Orłem 2006 w kategorii najlepsza drugoplanowa rola męska.

Dzięki jego dubbingowej roli Osła głos Stuhra znają także najmłodsi wielbiciele cyklu animacji o "Shreku". Karierę reżysera filmowego Stuhr rozpoczął w 1994 roku "Spisem cudzołożnic", zrealizowanym na podstawie powieści Jerzego Pilcha. W jego dorobku reżyserskim znalazły się także filmy oparte o własne scenariusze, w tym "Historie miłosne" (1997), które na festiwalu w Wenecji zdobyły prestiżową nagrodę krytyków FIPRESCI, nominowany w Wenecji do Złotego Lwa "Tydzień z życia mężczyzny" (1999), a także uhonorowany Nagrodą Specjalną Jury na festiwalu w Karlowych Warach obraz "Duże zwierzę" (2000). W 2014 roku na ekrany kin wszedł "Obywatel" według scenariusza Stuhra i w jego reżyserii. Jak mówił, ta "komedia bolesna" była dla niego najtrudniejszym filmem ze wszystkich.

Na deskach krakowskiego Starego Teatru grał w spektaklach reżyserowanych między innymi przez Andrzeja Wajdę, Konrada Swinarskiego, Jerzego Jarockiego, Jerzego Grzegorzewskiego. Na tej scenie reżyserował także przedstawienia samodzielnie. W dorobku ma też między innymi wieloletnią, zapoczątkowaną w latach 80. współpracę z teatrami włoskimi oraz reżyserię opery: włoskiej komedii "Don Pasquale" Gaetana Donizettiego, w której dwa lata temu na deskach Opery Krakowskiej zagrał też w epizodycznej roli Notariusza.

Stuhr przez wiele lat pracował jako pedagog. W 1994 roku uzyskał tytuł profesora w dziedzinie sztuk teatralnych.

W latach 1990-96 oraz 2002-08 był rektorem Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej w Krakowie. Kilka lat temu, gdy zachorował na nowotwór, zaczął pisać dziennik, który potem ukazał się pod tytułem "Tak sobie myślę".

Odznaczony został między innymi Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski oraz Krzyżem Kawalerskim Orderu Zasługi Republiki Włoskiej.

Nagroda za osiągnięcia Życia przyznawana jest od pierwszej edycji Orłów, czyli od 1999 roku.

Dotychczasowymi zwycięzcami w tej kategorii byli: Wojciech Jerzy Has (1999), Andrzej Wajda (2000), Stanisław Różewicz (2001), Tadeusz Konwicki (2002), Roman Polański (2003), Kazimierz Kutz (2004), Jerzy Kawalerowicz (2005), Jerzy Hoffman (2006), Witold Sobociński (2007), Janusz Morgenstern (2008), Jerzy Wójcik (2009), Jerzy Stefan Stawiński (2010), Tadeusz Chmielewski (2011), Janusz Majewski (2012), Danuta Szaflarska (2013), Kazimierz Karabasz (2014), Franciszek Pieczka (2015), Janusz Gajos (2016) oraz Sylwester Chęciński (2017).

Autor: tmw//kg / Źródło: PAP, tvn24.pl