Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów Tomasz Chróstny zakwestionował niedozwolone praktyki stosowane przez serwis płatności internetowych PayPal. UOKiK wskazał, że polegały one na zmianie umów w oparciu o nieuczciwą klauzulę modyfikacyjną oraz niewłaściwe informowanie o zmianach opłat.
Jak podał w komunikacie UOKiK, w toku prowadzonych postępowań ustalono, że spółka PayPal Europe w umowach z polskimi użytkownikami serwisu stosowała klauzulę modyfikacyjną, na podstawie której wprowadziła jednostronnie nowe opłaty i podwyżki tych dotychczasowych. Klienci skarżyli się m.in. na wprowadzoną w 2020 r. opłatę za brak aktywności.
Prezes UOKiK wydał dwie decyzje zobowiązujące wobec PayPal. Zakwestionowane praktyki dotyczyły dokonywania zmian w umowie na podstawie nieuczciwej klauzuli modyfikacyjnej i nieprawidłowej formy informowania o zmianach opłat.
Spółka zobowiązała się do ich zaprzestania oraz zwrotu opłat związanych z ich stosowaniem wraz z rekompensatą.
Decyzje UOKiK w sprawie firmy PayPal
Za abuzywne Urząd uznał zawarte we wzorcu umowy stosowanej przez PayPal Europe postanowienie stosowane od 11 grudnia 2019 r., mówiące o tym, że spółka "może od czasu do czasu wprowadzać zmiany w niniejszej umowie z użytkownikiem oraz w innych dokumentach".
Uznał ponadto, że sposób informowania o zmianach mógł naruszać interesy posiadaczy konta PayPal, w tym obowiązek przekazywania takich informacji na trwałym nośniku.
W ocenie UOKiK możliwość pobrania dokumentu ze strony internetowej lub aplikacji - które nie spełniają cech trwałego nośnika - nie daje pewności, że jest to ta sama wersja pliku, która została tam pierwotnie umieszczona.
"Przedsiębiorca ma wówczas techniczną możliwość dowolnej modyfikacji treści i zawartości swojej strony. Między wysłaniem wiadomości mailowej z linkiem a pobraniem dokumentu, plik może zostać zmieniony lub usunięty. Dlatego prawo wymaga dostarczenia konsumentom istotnych informacji na nośniku zabezpieczonym przed ingerencją ze strony nadawcy. Za trwały nośnik można uznać m.in. dokument papierowy, kartę pamięci, pendrive, wiadomość mailową lub załączony do niej plik, np. w formacie pdf. Samo hiperłącze przekierowujące na stronę internetową nie spełnia wymogów trwałego nośnika" - wskazał Urząd.
UOKiK dodał, że wprowadzenie przez przedsiębiorcę zmian w umowie na czas nieokreślony wymaga również odpowiedniej klauzuli modyfikacyjnej, która zgodnie z przepisami precyzyjnie i jednoznacznie wskaże konkretne okoliczności warunkujące taką zmianę.
Umowy narażały na "przykre niespodzianki"
Według Chróstnego konsumenci nie powinni być zaskakiwani zmianami w umowach, zwłaszcza kiedy wiążą się one z koniecznością poniesienia wyższych kosztów. W przypadku usług płatniczych ponoszone przez konsumentów opłaty są jednym z podstawowych czynników warunkujących realizację transakcji.
- Postanowienia pozwalające na zmianę parametrów umowy są dozwolone, ale powinny być precyzyjne i powinny umożliwiać konsumentowi przewidzenie zmian kosztów czy zakresu usług już na etapie podpisywania kontraktu. Klauzula mówiąca o tym, że spółka "może od czasu do czasu wprowadzać zmiany w (…) umowie" dawała przedsiębiorcy pełną dowolność, a konsumentów narażała na przykre niespodzianki, w tym te natury finansowej - zaznaczył prezes UOKiK.
Zgodnie z wydaną decyzją zobowiązującą PayPal nie będzie już stosować wobec konsumentów klauzuli modyfikacyjnej oraz zmian wprowadzonych od 1 stycznia 2019 r., wraz z którymi weszły nowe opłaty za brak aktywności i za wypłatę na rachunek w banku amerykańskim. To samo dotyczy wprowadzonych w tym samym czasie zmian zwiększających opłaty związane z przewalutowaniem.
Rekompensata dla użytkowników
W ramach uzgodnionej rekompensaty polscy użytkownicy PayPal otrzymają zwrot w wysokości 150 proc. opłat pobranych w czasie, w którym obowiązywały postanowienia umowne zakwestionowane przez prezesa UOKiK.
Aktualni posiadacze kont w PayPal otrzymają zwrot i rekompensatę na swoje rachunki w ciągu 10 miesięcy od uprawomocnienia się decyzji prezesa UOKiK - bez konieczności podejmowania jakichkolwiek działań. Zwrot i rekompensatę otrzymają też konsumenci, którzy nie mają już konta w systemie PayPal. Spółka skontaktuje się z nimi w tej sprawie - także w ciągu 10 miesięcy od uprawomocnienia decyzji.
Konsumenci dodatkowo uzyskają okresową obniżkę kursu wymiany walut. Obniżony kurs będzie obowiązywał do momentu, gdy łączna kwota wynikająca z tej obniżki osiągnie 150 proc. zakwestionowanych podwyżek.
UOKiK zaznaczył, że decyzje te nie są prawomocne i przysługuje od nich odwołanie do sądu.
Jak wskazał Urząd, to nie pierwsze decyzje prezesa UOKiK wobec PayPal Europe - w ubiegłym roku za stosowanie niedozwolonych klauzul nałożył on na spółkę blisko 106,7 mln zł kary.
PayPal to jeden z największych i najdłużej działających serwisów umożliwiających dokonywanie internetowych płatności. Konto PayPal jest rodzajem elektronicznego portfela zintegrowanego z rachunkiem bankowym, do którego można przypisać kartę płatniczą.
Portal tvn24.pl zwrócił się do firmy PayPal z prośbą o komentarz do decyzji prezesa UOKiK, ale do momentu publikacji nie otrzymał odpowiedzi.
Źródło: PAP
Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock