Nowe uprawnienie pracowników

Źródło:
PAP
Kotula: to powinno być oczywiste, że nie wolno ujawniać danych sygnalistów
Kotula: to powinno być oczywiste, że nie wolno ujawniać danych sygnalistówTVN24
wideo 2/3
Kotula: to powinno być oczywiste, że nie wolno ujawniać danych sygnalistówTVN24

Od środy 25 grudnia sygnaliści mogą dokonywać zgłoszeń zewnętrznych do organów publicznych, w tym do Rzecznika Praw Obywatelskich. Status sygnalisty jest przyznawany w momencie dokonania zgłoszenia, a tożsamość takiej osoby musi być zachowana w tajemnicy.

Jak wyjaśnia ministerstwo pracy, sygnalistą jest osoba zgłaszająca naruszenie prawa, o których dowiedziała się w związku z pracą. Zazwyczaj sygnalistą jest pracownik, ale nie jest to warunek.

Od 25 września osoby zgłaszające nieprawidłowości w kontekście związanym z pracą zyskały ochronę przed działaniami odwetowymi, np. zwolnieniem z pracy.

Oprócz zawiadomienia wewnętrznego u pracodawcy zgłaszający może skorzystać z dwóch innych możliwości sygnalizowania. Pierwsza to zgłoszenie zewnętrzne do Rzecznika Praw Obywatelskich lub do organu publicznego. Zgodnie z ustawą ta możliwość wchodzi w życie 25 grudnia. Druga to ujawnienie publiczne, np. poprzez media albo serwisy społecznościowe.

Wątpliwości w sprawie terminu

- Sporo pracodawców uważa jednak, że przepisy o ochronie sygnalistów zaczną obowiązywać od 1 stycznia 2025 roku, ale w moim przekonaniu to podejście jest nieprawidłowe. Ustawa wyraźnie wskazuje dwa terminy wejścia w życie poszczególnych przepisów – 25 września i 25 grudnia 2024 roku – mówi radca prawny dr Monika Wieczorek.

Zwróciła uwagę, że data 1 stycznia pojawiła się wokół interpretacji przyjętej przez ministerstwo pracy.

- W ustawie określono, że przepisy dotyczące zgłoszeń wewnętrznych stosuje się do podmiotów zatrudniających co najmniej 50 osób na dzień 1 stycznia lub 1 lipca. Dlatego – zdaniem ministerstwa – obowiązek posiadania procedury rozpocznie się dopiero od nowego roku, bo dopiero wtedy będzie można tę liczbę określić – powiedziała Wieczorek.

Zdaniem ekspertki większość organizacji jest jednak świadoma swojego stanu zatrudnienia.

- Ewentualnie można byłoby się zastanawiać, co zrobić z tymi, którzy są na styku tych 50 osób zatrudnionych. Zdecydowanie nie można jednak interpretacją ministerialną uzupełniać pewnych wątpliwości ustawowych – oceniła Wieczorek.

Podkreśliła, że niezależnie od wątpliwości dotyczących wdrażania procedur ochrona sygnalistów przysługuje od 25 września.

Nowe uprawnienie od 25 grudnia

Z kolei do 25 grudnia organy publiczne, w tym Rzecznik Praw Obywatelskich, zobowiązane są do ustanowienia kanału zgłoszeń zewnętrznych dla sygnalistów i udostępnienia informacji na temat przyjętych mechanizmów w Biuletynie Informacji Publicznej.

- Sygnalista może zwrócić się do Rzecznika Praw Obywatelskich, który jest taką centralą kierującą zgłoszenia do organów właściwych. Rzecznik w pierwszym kroku dokonuje wstępnej weryfikacji, czyli ocenia, czy zgłoszenie dotyczy informacji o naruszeniu prawa w rozumieniu ustawy o ochronie sygnalistów, a następnie bada, jaki organ jest właściwy do rozpoznania sprawy – wskazała Wieczorek.

Sygnalista może też od razu skierować zgłoszenie do odpowiedniego organu, np. do Urzędu Ochrony Danych Osobowych, Urzędu Komunikacji Elektronicznej, Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów lub też do organów jednostek samorządu terytorialnego – wójta, burmistrza i prezydenta miasta.

- Problem w polskim modelu polega na tym, że tych organów publicznych, które są zobowiązane do przyjmowania zgłoszeń zewnętrznych, jest bardzo dużo i nie są one wymienione z nazwy. W praktyce mogą pojawić się problemy z ustaleniem, czy dany organ jest zobowiązany do posiadania kanału zgłoszeń zewnętrznych oraz czy jest właściwy pod względem materii sprawy, którą zgłoszenie obejmuje – zaznaczyła Wieczorek. Ten aspekt ustawy – jak oceniła – wymagałby doprecyzowania.

Ekspertka podkreśliła, że poza technicznym wdrożeniem przepisów ważne jest także otwarte podejście do ich stosowania.

- Jednym aktem prawnym nie zmienimy kultury organizacji ani postrzegania sygnalistów. Państwo powinno budować zaufanie do nowego prawa, edukować i dążyć do zmiany postaw wobec zgłaszania naruszeń prawa – dodała Wieczorek.

Kto może być sygnalistą

Sygnalistą może być każda osoba narażona na działania odwetowe po dokonaniu zgłoszenia, niezależnie od podstawy i formy świadczenia pracy. Taka sama pomoc będzie przysługiwała również osobie pomagającej sygnaliście i osobie z nim powiązanej. Działania odwetowe mogą polegać np. na pozbawieniu awansu, podwyżki, nagrody lub w skrajnych przypadkach zwolnieniu z pracy.

W ciągu siedmiu dni od zgłoszenia sygnalista powinien otrzymać potwierdzenie, że jego zawiadomienie zostało przyjęte. Następnym krokiem jest podjęcie przez pracodawcę działań następczych, które najczęściej polegają na wszczęciu postępowania wyjaśniającego.

W katalogu obszarów, w ramach których będzie można dokonać zgłoszenia, znalazły się m.in.: korupcja, przeciwdziałanie praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu; bezpieczeństwo produktów i ich zgodności z wymogami; bezpieczeństwo transportu; ochrona środowiska; zdrowie i dobrostan zwierząt; zdrowie publiczne; ochrona konsumentów; ochrona prywatności i danych osobowych; bezpieczeństwo sieci i systemów teleinformatycznych, a także konstytucyjne wolności i prawa człowieka i obywatela

Autorka/Autor:Pkarp/dap

Źródło: PAP

Pozostałe wiadomości

Oświadczenie Joanny Kuciel-Frydryszak, autorki bestsellerowych "Chłopek", która zagroziła wydawcy książki sądem w związku z dysproporcją w zarobkach, wywołała gorącą dyskusję o stanie portfeli polskich twórców. Kolejną, bo o problemach autorów wiadomo od lat. - Cała grupa społeczna coraz głośniej domaga się poprawy warunków pracy i płacy - mówi w rozmowie z tvn24.pl Grzegorz Jankowicz z Instytutu Książki.

"Idiotycznie tajny rynek"

"Idiotycznie tajny rynek"

Źródło:
tvn24.pl

Agencja Moody’s oceniła wiarygodność kredytową Polski w obliczu ostatnich wydarzeń. Uznano, że zagrożenia są "łagodzone przez członkostwo Polski w NATO i znacznie zwiększone zdolności do samoobrony". Ocena kredytowa kraju pozostaje na poziomie "A2", a jej perspektywa jest stabilna.

Rating Polski. Czołowa agencja podjęła decyzję

Rating Polski. Czołowa agencja podjęła decyzję

Źródło:
PAP

Ich misja na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej (ISS) wydłużyła się o 278 dni. Prezydent USA Donald Trump zapowiedział, że astronauci otrzymają zapłatę za dodatkowy czas pracy. Dodał, że jak będzie trzeba, to pokryje koszty z własnej kieszeni.

Trump: jeśli będę musiał, zapłacę z własnej kieszeni

Trump: jeśli będę musiał, zapłacę z własnej kieszeni

Źródło:
PAP

W piątkowym losowaniu Eurojackpot nie padła główna wygrana, a kumulacja rośnie do 450 milionów złotych. W Polsce najwyższe wygrane to te piątego stopnia, 29 osób wygrało ponad 37 tysięcy złotych. Oto liczby, które wylosowano 21 marca 2025 roku.

Kumulacja w Eurojackpot wciąż rośnie

Kumulacja w Eurojackpot wciąż rośnie

Źródło:
tvn24.pl

Donald Trump chciałby, by ukraińskie elektrownie atomowe przeszły pod kontrolę USA. "New York Times" wskazuje, jaki może być cel amerykańskiego prezydenta i jakie znaczenie miałaby dla Stanów Zjednoczonych okupowana przez Rosję Zaporoska Elektrownia Jądrowa.

Do tego Trump potrzebuje ukraińskich elektrowni atomowych

Do tego Trump potrzebuje ukraińskich elektrowni atomowych

Źródło:
PAP

Ceny benzyny i oleju napędowego spadły do poziomów, które ostatni raz notowane były w połowie października 2024 roku - podał Reflex. Z kolei według e-petrol.pl pod koniec marca ceny paliw na stacjach będą jeszcze spadać, ale widoczny jest już koniec tego trendu.

Takich cen nie było od miesięcy

Takich cen nie było od miesięcy

Źródło:
PAP

PKO BP, Pekao, mBank, ING Bank Śląski - między innymi te instytucje finansowe zaplanowały prace serwisowe w najbliższych dniach. W niektórych przypadkach mogą pojawić się trudności z przelewami, bankowością mobilną, a także płatnościami BLIK.

Klienci największych banków muszą przygotować się na utrudnienia

Klienci największych banków muszą przygotować się na utrudnienia

Źródło:
tvn24.pl

Granice Polski zostaną zamknięte na import wybranych produktów ze Słowacji w związku z ogniskami pryszczycy - wynika z rozporządzenia ministra rolnictwa. Dotyczy to między innymi mleka oraz mięsa.

Zakaz przywozu niektórych towarów ze Słowacji

Zakaz przywozu niektórych towarów ze Słowacji

Źródło:
PAP

Wykryto bakterię salmonelli w jednej z partii sezamu łuskanego. Chodzi o produkt pochodzący z Indii - podał Główny Inspektorat Sanitarny. GIS przypomniał, że w razie wystąpienia objawów zatrucia pokarmowego należy skontaktować się z lekarzem.

Partia sezamu wycofywana z obrotu. Ostrzeżenie

Partia sezamu wycofywana z obrotu. Ostrzeżenie

Źródło:
PAP

Twierdzenia z ust Lewicy, że program dotyczący budownictwa społecznego to ich pomysł, są nieprawdziwe - stwierdził minister rozwoju Krzysztof Paszyk. Anna-Maria Żukowska z Lewicy zareagowała na te słowa i zwróciła się bezpośrednio do szefa resortu rozwoju: "Jesteś bezczelny".

Spięcie w koalicji o program mieszkaniowy. "Jesteś bezczelny"

Spięcie w koalicji o program mieszkaniowy. "Jesteś bezczelny"

Źródło:
tvn24.pl

Taryfikator mandatów może zostać zmieniony. Przedstawicielka Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji wskazała na analizę zakładającą podwyższenie wysokości grzywien. Policja chce obniżenia progu, od którego płacone są maksymalne kary za przekroczenie prędkości.

Mandaty mogą pójść w górę. Resort o zmianach

Mandaty mogą pójść w górę. Resort o zmianach

Linie lotnicze odwołują loty i modyfikują trasy w związku z zamknięciem lotniska Heathrow w Londynie. Port będzie nieczynny do północy, jednak zakłócenia mogą potrwać jeszcze przez co najmniej tydzień. Piątkowa awaria oznacza kłopoty dla niemal 300 tysięcy pasażerów. - Brak dodatkowego zasilania na lotnisku to ogromny błąd - ocenił ekspert do spraw lotnictwa Julian Bray.

"Ogromny błąd" na największym lotnisku Europy

"Ogromny błąd" na największym lotnisku Europy

Źródło:
PAP

W piątek Rada Federacji przegłosowała zmianę niemieckiej konstytucji, znosząc limit wydatków na obronność i bezpieczeństwo, a także otwierając drogę do większych inwestycji w infrastrukturę.

Przełom w Niemczech. "Historyczny sygnał pod adresem Europy"

Przełom w Niemczech. "Historyczny sygnał pod adresem Europy"

Źródło:
PAP

- Obniżenie składki zdrowotnej dla przedsiębiorców uderzy w niedofinansowany system ochrony zdrowia - przekonywał w programie "Bez kitu" w TVN24 wiceminister zdrowia Wojciech Konieczny. Mówił też o propozycji Lewicy dotyczącej wprowadzenia podatku zdrowotnego.

"To jest nasz udział w koalicji"

"To jest nasz udział w koalicji"

Źródło:
tvn24.pl

Lewica nie powinna łamać dotychczasowych ustaleń i zachowywać się jak piąta kolumna - stwierdziła w piątek ministra klimatu Paulina Hennig-Kloska, odnosząc się do wypowiedzi polityków Lewicy w sprawie obniżenia składki zdrowotnej.

Iskrzy w koalicji. "Bunt przeciwko projektowi, który jednomyślnie został przyjęty przez rząd"

Iskrzy w koalicji. "Bunt przeciwko projektowi, który jednomyślnie został przyjęty przez rząd"

Źródło:
PAP

Rafał Brzoska zaprezentował w Sejmie propozycje deregulacji, które zostały podzielone na siedem bloków. Dotyczą one między innymi cyfryzacji czy prawa podatkowego. Inicjator prac zespołu zaznaczył, że w propozycjach nie ma "wrzutek lobbystycznych".

Deregulacja. Brzoska wskazał siedem priorytetów

Deregulacja. Brzoska wskazał siedem priorytetów

Źródło:
PAP

Ministra klimatu Paulina Hennig-Kloska przekazała, że rząd przyjął projekt nowelizacji ustawy wiatrakowej w trybie obiegowym. Minimalna odległość wiatraków od zabudowań ma wynieść 500 metrów.

"Ważny krok". Rząd przyjął projekt

"Ważny krok". Rząd przyjął projekt

Źródło:
PAP

Nowe prawo w Hiszpanii pomoże rozwiązać problem z dzikimi lokatorami. Eksperci przypuszczają, że jednocześnie podniesie też ceny najmu wakacyjnego i stawki za metr - informuje w piątek "Puls Biznesu".

To może podnieść ceny. Zmiana przepisów

To może podnieść ceny. Zmiana przepisów

Źródło:
PAP

Frankowicze zyskali nawet 30 miliardów złotych dzięki ugodom i unieważnieniom kredytów - napisała w piątek "Rzeczpospolita", powołując się na szacunki ekspertów. Saga frankowa powoli się kończy, a banki liczą straty.

Klienci "triumfują". Można zyskać dziesiątki tysięcy złotych

Klienci "triumfują". Można zyskać dziesiątki tysięcy złotych

Źródło:
PAP

"Poradnik kryzysowy" powinien zachęcać obywateli do posiadania zapasów gotówki na wypadek kryzysu - rekomenduje Koalicja dla Gotówki w piśmie skierowanym do ministra spraw wewnętrznych. - Gotówka w sytuacjach kryzysowych jest bardzo ważnym wyposażeniem obywatela - uważa Rafał Górski, prezes Instytutu Spraw Obywatelskich.

Apel do rządu w sprawie zapasu gotówki

Apel do rządu w sprawie zapasu gotówki

Źródło:
PAP

Minister rozwoju i technologii Krzysztof Paszyk zapowiedział uszczelnienie luk prawnych wykorzystywanych przez "patodeweloperów". Jak stwierdził, kładzie się to cieniem na całej branży.

"To kładzie się cieniem na całej branży"

"To kładzie się cieniem na całej branży"

Źródło:
PAP

Fabryka Łożysk Tocznych w Kraśniku rozpoczyna zwolnienia grupowe. W pierwszym etapie obejmą one około 100 osób, a docelowo nawet 350. - Mamy bardzo dużą konkurencję ze strony dostawców spoza Unii Europejskiej, gdzie koszty energii, pracy i koszty administracyjne są dużo niższe - wyjaśnił Andrzej Zbróg, dyrektor do spraw zasobów ludzkich.

Zwolnienia grupowe w polskiej fabryce

Zwolnienia grupowe w polskiej fabryce

Źródło:
PAP

- Nowa odsłona programu Czyste Powietrze rusza z początkiem kwietnia - zapowiedziała w czwartek minister klimatu Paulina Hennig-Kloska. W programie znajdzie się między innymi obowiązkowy audyt energetyczny przed wykonaniem termomodernizacji, nie będzie też dotacji do kotłów gazowych.

"Nie będzie rachunków grozy". Zmiany od kwietnia

"Nie będzie rachunków grozy". Zmiany od kwietnia

Źródło:
PAP

Co piąty klient w Szwecji przyznaje, że bojkotuje produkty z USA, a większość badanych nie wyklucza dołączenia do protestu - dowiadujemy się z ankiety Uniwersytetu w Lund.

Bojkotują produkty z USA. "Imponujący wynik"

Bojkotują produkty z USA. "Imponujący wynik"

Źródło:
PAP

Tesla wycofuje w USA ponad 46 tysięcy Cybertrucków z powodu odpadających paneli zewnętrznych - podał w czwartek Reuters, cytując komunikat firmy. Usterka może zagrażać bezpieczeństwu na drodze i zwiększać ryzyko wypadku.

Tesla wycofuje 46 tysięcy pojazdów

Tesla wycofuje 46 tysięcy pojazdów

Źródło:
Reuters

Cena złota wspina się na kolejne poziomy - zwraca uwagę Reuters. Najnowszy rekord to efekt konferencji po środowym posiedzeniu Fed.

Padł nowy rekord. "Myślą: kupuj bez względu na wszystko"

Padł nowy rekord. "Myślą: kupuj bez względu na wszystko"

Źródło:
Reuters