Sąd rozwiązał Stowarzyszenie Osób Narodowości Śląskiej. "Będziemy dalej działać"

Prezes Stowarzyszenia Osób Narodowości Śląskiej (SONŚ) Piotr Długosz zapowiedział w piątek odwołanie od postanowienia sądu oraz skierowanie sprawy SONŚ do "odpowiednich organów na poziomie europejskim".

Sędzia Irena Majcher podając motywy postanowienia przypomniała, że według Sądu Najwyższego nazwa i cel Stowarzyszenia "mogą implikować błędny pogląd o istnieniu narodu śląskiego". Tłumaczyła, że zmianie nie uległ w ostatnim czasie stan prawny, w szczególności treść ustawy o mniejszościach narodowych i etnicznych.

- Posłowie opowiedzieli się wprawdzie 9 października 2014 roku za dalszymi pracami nad obywatelskim projektem zmierzającym do tego, by Ślązacy uznani zostali za mniejszość etniczną. Obywatelski projekt przewiduje dopisanie do obecnej listy czterech mniejszości etnicznych piątej mniejszości – śląskiej. Podpisało się pod tym projektem 140 tys. osób. Jednakże na dzień dzisiejszy Ślązacy nie są ustawowo uznani za mniejszość etniczną – mówiła sędzia. Tymczasem, jak wskazała, wciąż w nazwie i treści statutu SONŚ używane jest określenie "narodowość śląska", co "wskazuje na utożsamianie się mniejszością narodową, a nie etniczną".

Uznała, że mając powyższe na uwadze należało przyjąć, że działalność SONŚ narusza prawo, w szczególności ustawę o mniejszościach i etnicznych i kodeks wyborczy. Postanowienie jest nieprawomocne.

Władze Stowarzyszenia stwierdziły po rozprawie, że jego członkowie dalej "jako osoby narodowości śląskiej", będą się spotykać i "robić swoją robotę". - Decyzja sądu na pewno nie niweczy naszego poczucia przynależności do narodowości śląskiej. Jesteśmy Ślązakami, byliśmy Ślązakami i będziemy Ślązakami. Będziemy dalej działać w granicach możliwości prawnej i promować tożsamość śląską – wydawać kolejne książki, organizować kolejne festyny czy bale charytatywne, czyli wszystko, co do tej pory było przez nas podejmowane - wyjaśniał prezes Długosz.

Postanowienie o wpisie SONŚ do KRS wydał w grudniu 2011 roku opolski sąd rejonowy, a utrzymał Sąd Okręgowy w Opolu. Uchylił je jednak w grudniu ubiegłego roku SN - po skardze kasacyjnej opolskiej prokuratury. SN zakwestionował rejestrację stowarzyszenia argumentując, że może być ona drogą do uznania mniejszości narodowej. Powołał się przy tym m.in. na wyrok Europejskiego Trybunału Praw Człowieka z 2001 roku w którym wskazano, że procedura rejestracji stowarzyszeń może być jedną z dróg uznania mniejszości narodowej.

SN argumentował, że Ślązaków nie można uznać za odrębny naród i dlatego stowarzyszenie nie powinno być zarejestrowane w KRS pod taką nazwą. Podkreślił, że nazwy stowarzyszeń nie mogą wprowadzać w błąd "zwłaszcza co do istotnych kwestii społecznych". Uznał też, że niektóre zapisy statutu SONŚ "należy ocenić jako dążenie do osłabienia jedności oraz integralności państwa polskiego".

W związku z tym w marcu Sąd Okręgowy w Opolu uchylił postanowienie opolskiego sądu rejonowego dot. rejestracji stowarzyszenia i nakazał ponowne rozpatrzenie sprawy - przy uwzględnieniu stanowiska SN. Pod koniec kwietnia opolski sąd rejonowy wezwał SONŚ do zmiany nazwy i kilku zapisów statutu, które miały dotyczyć m.in. wykluczenia sformułowania "narodowość śląska". SONŚ zmian wtedy nie dokonało.

Na rozprawie we wrześniu 2014 roku pełnomocnik SONŚ poinformował, że jego członkowie uznali, iż mogą zmienić część zapisów statutu wskazanych przez SN. Kwestionował przy tym orzeczenie SN i zwracał uwagę, że sprawa stowarzyszenia nie ma za zadanie rozstrzygania, czy istnieje naród śląski, tylko czy może działać konkretna organizacja. Przypominał też, że w spisie powszechnym z 2011 ponad 840 tys. osób zadeklarowało przynależność do narodowości śląskiej.

W październiku walne zgromadzenie delegatów SONŚ zmieniło statut organizacji w dwóch punktach. Nie wykreśliło jednak z nazwy organizacji ani ze statutu sformułowania "narodowość śląska".

Obecnie SONŚ ma ok. 2 tys. członków.

Autor: tam / Źródło: PAP