Nowe rosyjskie jednostki w Donbasie. Sztab sięga za Ural i po Flotę Północną

Źródła ukraińskie mówią, że łącznie siły przeciwnika w Donbasie (oddziały rebelianckie i regularne wojska Rosji) liczą ok. 36 tys. ludzi. Po stronie "republik ludowych" walczy 8,5-10 tys. żołnierzy rosyjskich – to 8-10 taktycznych grup batalionowych (BTG). Każda BTG to ok. 600-800 oficerów i żołnierzy z różnych jednostek.

Ukraińskie rządowe Centrum Antykryzysowe opublikowało w poniedziałek - opierając się m.in. na ustaleniach niezależnych ekspertów - nowe dane dotyczące jednostek rosyjskiego wojska, których pododdziały są obecne w okupowanej części Donbasu.

Trzon kontyngentu stanowią żołnierze specnazu GRU, wojsk powietrzno-desantowych oraz wojsk lądowych Południowego Okręgu Wojskowego. To się nie zmienia od początku wojny w Donbasie.

Porównując najnowsze dane z podobnymi wykazami rosyjskich jednostek z listopada i z września 2014 roku widać jednak wyraźnie, że dowództwo w Moskwie sięga coraz bardziej po oddziały z innych regionów Rosji, nie tylko tych sąsiadujących z Ukrainą i z Kaukazu Północnego. Uwagę zwraca pojawienie się jednostek z Zachodniego i Centralnego Okręgów Wojskowych, wcześniej obecnych na Ukrainie symbolicznie (9. Brygada Zmotoryzowana z Niżnego Nowogrodu we wrześniu 2014, 23. Brygada Zmotoryzowana z Samary w listopadzie 2014). Strona ukraińska twierdzi też, że w Donbasie odnotowano obecność pododdziałów lądowych Floty Czarnomorskiej i – uwaga – Floty Północnej.

Rosyjskie pojazdy wojskowe w Ługańsku

Jednostki specjalnego przeznaczenia Głównego Zarządu Wywiadowczego Sztabu Generalnego Sił Zbrojnych FR (specnaz GRU) wciąż stanowią jeden z trzech podstawowych komponentów sił rosyjskich walczących w Donbasie. Większość z nich już od sierpnia 2014 albo walczyła, jak 22. Brygada z Aksaju (obwód rostowski), albo stacjonowała przy ukraińskiej granicy, jak: 2. Brygada (macierzysta baza w Pskowie), 25. Pułk (Stawropol), 346. Brygada (Prochładnyj, Kabardyno-Bałkaria), 10. Brygada (Mołkino, Kraj Krasnodarski), 100. Brygada (Mozdok, Osetia Północna).

Żołnierze z 16. Brygady z Tambowa walczyli z Ukraińcami w sierpniu 2014, potem – w listopadzie – nie odnotowano ich obecności. Teraz znów mają być w Donbasie – twierdzi strona ukraińska. 3. Brygada (Uljanowsk) też nie została odnotowana w listopadzie, ale w sierpniu i wrześniu stacjonowała przy granicy. Jednostką, którą teraz po raz pierwszy zarejestrowano w strefie walk po raz pierwszy jest 24. Brygada (Nowosybirsk).

Jak widać, większość sił specjalnych GRU w Donbasie pochodzi z baz położonych w pobliżu granicy ukraińskiej i na Północnym Kaukazie. Tylko cztery są z innych regionów Rosji (Uljanowsk, Psków, Tambów, Nowosybirsk).

To drugi filar rosyjskich sił walczących z Ukraińcami. Najbardziej zaangażowane od początku wojny są 76. Dywizja Desantowo-Szturmowa (Psków) i 98. Dywizja Powietrzno-Desantowa (Iwanowo). W listopadzie zaś obecni byli w Donbasie (a w sierpniu przy granicy) żołnierze z 45. Samodzielnej Brygady Specnazu Wojsk Powietrzno-Desantowych z Kubinki w obwodzie moskiewskim (elitarna jednostka, do niedawno był to jeszcze pułk) i 247. Pułku Desantowo-Szturmowego 7. Dywizji Desantowo-Szturmowej (Noworosyjsk).

Na front wróciły (odnotowano ich obecność w sierpniu, w listopadzie zaś nie) 137. i 51. Pułki Spadochronowo-Desantowe 106. Dywizji Desantowo-Szturmowej (Tuła).

Żołnierze BTG złożonej m.in. z żołnierzy 106. Dywizji z Tuły.

To trzeci zasadniczy komponent rosyjskiego kontyngentu. Wojska Lądowe z baz położonych w Południowym Okręgu Wojskowym – wszystkie z Kaukazu Północnego. Wszystkie, które dziś są wskazywane przez Kijów, były obecne w Donbasie w listopadzie, a w sierpniu i wrześniu albo walczyły z ukraińskim wojskiem, albo stacjonowały przy granicy.

Te pierwsze to: 18. Samodzielna Brygada Zmotoryzowana (Chankała, Czeczenia), 17. Samodzielna Brygada Zmotoryzowana (Szali, Czeczenia), 136. Samodzielna Brygada Zmotoryzowana (Botlich, Dagestan), 19. Samodzielna Brygada Zmotoryzowana (Władykaukaz, Osetia Północna). Te drugie to: 205. Zmotoryzowana Brygada Kozacka (Budionnowsk, Kraj Stawropolski), pododdziały z 7. Bazy w Abchazji, mieszany Dywizjon z 291. Brygady Artylerii (Troick, Inguszetia), mieszana Kompania z 78. Samodzielnej Brygady Zabezpieczenia Materiałowo-Technicznego (Budionnowsk, Kraj Stawropolski).

Ukraińcy mówią też o żołnierzach 8. Górskiej Brygady Zmotoryzowanej, przypisując ją jednak błędnie do Majkopu (Adygeja). W rzeczywistości ta jednostka jest na stałe dyslokowana w Borzoj (też Adygeja). Nie wiadomo więc, czy tak naprawdę nie chodzi o odnotowaną w sierpniu i listopadzie 2014 33. Brygadę z Majkopu.

Tablica pamięci poległych żołnierzy 17. Dywizji Zmotoryzowwanej z Szali. Uwagę zwracają daty śmierci

Pododdziały z tego okręgu, obejmującego Powołże, Ural i Syberię Zachodnią, dotychczas były na wojnie z Ukrainą niemal nieobecne. Jedynie mówiono o 23. Samodzielnej Brygadzie Zmotoryzowanej z Samary, zarówno w sierpniu, jak i listopadzie ub.r. Teraz dochodzi kolejnych brygad, cztery zmotoryzowane i jedna zmechanizowana (czołgowa): 32. Samodzielna Brygada Zmotoryzowana (Sziłowo, obwód nowosybirski), 74. Samodzielna Brygada Zmotoryzowana (Jurga, obwód nowosybirski), 21. Samodzielna Brygada Zmotoryzowana (Tockoje, obwód orenburski), 15. Samodzielna Brygada Zmotoryzowana (Samara), 7. Samodzielna Brygada Zmechanizowana (Czebarkuł, obwód czelabiński).

Szczególną uwagę należy zwrócić na obecność 15. Brygady z Samary. To tzw. brygada pokojowa, czyli podstawowa samodzielna jednostka Sił Zbrojnych FR, której pododdziały są przeznaczone do pełnienia misji pokojowych z mandatem WNP czy ONZ.

Podobnie, jak Centralny, tak i ten okręg wojskowy – graniczący z Białorusią, Polską, krajami bałtyckimi, Finlandią i Norwegią - był do tej pory niemal nieobecny na froncie. Jedynie w sierpniu pojawiły się informacje o biorących udział w walkach żołnierzach 9. Samodzielnej Brygady Zmotoryzowanej (Niżnyj Nowogród).

Pozostałe jednostki są w Donbasie nowe. Obok 6. Samodzielnej Brygady Zmechanizowanej (czołgowej) z Mulino (obwód niżnonowogrodzki) to artyleria: dywizjony 275. Pułku Artylerii Samobieżnej 4. Samodzielnej Brygady Zmechanizowanej (Naro-Fomińsk, obwód moskiewski) oraz dywizjon systemów rakietowych Huragan z 288. Brygady Artylerii (Mulino, obwód niżnonowogrodzki).

To oddzielny rodzaj wojsk w Siłach Zbrojnych FR, dysponujący także oddziałami lądowymi. I to część z nich pojawiła się w Donbasie. Chodzi o żołnierzy z 810. Samodzielnej Brygady Piechoty Morskiej (Sewastopol, Krym oraz Temiruk, obwód rostowski) oraz pododdziały z, uwaga, Floty Północnej. To 200. Samodzielna Brygada Zmotoryzowana Wojsk Nadbrzeżnych Floty Północnej (Pieczenga, obwód murmański) oraz 61. Brygada Piechoty Morskiej Wojsk Nadbrzeżnych Floty Północnej (Murmańsk).

Porównując wykaz rosyjskich jednostek zaangażowanych w konflikt z lutego 2015, listopada 2014 i sierpnia 2014 wyraźnie widać, że część (głównie z Kaukazu Północnego) została zluzowana przez nowe, ściągane z innych regionów Rosji. Od Niżnego Nowogrodu po Nowosybirsk za Uralem i Murmańsk na Dalekiej Północy.

Jak obecnie wygląda stan rosyjskich wojsk zaangażowanych w wojnę według klucza geograficznego? Wciąż najwięcej żołnierzy pochodzi z jednostek i baz na Kaukazie Północnym, łącznie 15: 9 Wojsk Lądowych, 4 specnazu GRU, 1 wojsk powietrzno-desantowych, 1 floty. Z centralnej i zachodniej Rosji mamy 13: 5 wojsk powietrzno-desantowych, 4 Wojsk Lądowych, 2 specnazu GRU, 2 floty. Z Powołża, Uralu i Syberii osiem: 6 Wojsk Lądowych, 2 specnazu GRU.

Jakie jednostki zostały – według stanu na dzień dzisiejszy – wycofane z wojny? 20. Brygada Zmotoryzowana z Wołgogradu, 34. Górska Brygada Zmotoryzowana z Karaczajo-Czerkiesji, dywizjon z 943. Pułku Artylerii z Krasnooktiabrskoje (Adygeja) uzbrojony w systemy wyrzutni rakietowych Huragan, dywizjon z 1. Brygady Rakietowej z Krasnodaru (rakiety Toczka-U oraz Iskander-M), 8. Brygada Zmotoryzowana z Szatoj (Czeczenia), 106. Dywizja Powietrzno-Desantowa z Riazania.

Niewykluczone jednak, że część z nich pozostaje w odwodzie, w pobliżu granicy Ukrainy. Dyslokowane w polowych obozach w obwodzie rostowskim są przeważnie oddziały Południowego Okręgu Wojskowego. Ta linia obozów rozciąga się od Millerowa na północy, po Taganrog na południu. Jedne z największych obozów znajdują się w rejonie Kamieńska Szachtyńskiego, Nowoczerkaska i Olchowki. Należy też pamiętać o specnazie GRU i przede wszystkim wojskach powietrzno-desantowych, które można błyskawicznie ściągnąć na front z najdalszych zakątków Rosji. W ubiegłym roku rosyjskie dowództwo przeprowadzało takie, zakrojone na wielką skalę, ćwiczenia.

Autor: Grzegorz Kuczyński / Źródło: tvn24.pl