"Okres pokojowej dywidendy w Europie się skończył"


Podtrzymywanie dialogu z Rosją jest konieczne, ale nie należy mieć przy tym "naiwnych nadziei", że przyniesie on szybkie i pozytywne rezultaty – ocenił w czwartek prezydent Bronisław Komorowski podczas gali kończącej pierwszy dzień obrad Warsaw Security Forum.

Prezydent podkreślił też, że konieczne jest współdziałanie państw Unii Europejskiej w zakresie polityki bezpieczeństwa. Przekonywał także, iż nie wystarczy tylko reagować na to, co robi Rosja na Ukrainie, trzeba działać prewencyjnie.

Prezydent uznał, że obecna sytuacja w zakresie europejskiego bezpieczeństwa jest bardzo dynamiczna, szczególnie na Wschodzie, ale – jak zaznaczył – także na południe od Europy sytuacja nie jest pozbawiona wyzwań i poważnych zjawisk kryzysowych.

Według prezydenta to, co się dzieje w południowym sąsiedztwie UE, w zasadzie nie jest niczym nowym. - A to, co się dzieje na wschód od naszych granic, od granic NATO i UE, ma znamiona nowego zupełnie wyzwania ze względu na agresję Rosji wobec o wiele mniejszych krajów – powiedział Komorowski.

"Wydarzenia bez precedensu w historii Europy"

Prezydent podkreślił, że wydarzenia na Ukrainie wskazują na to, że kończy się pewien etap. - Prawdopodobnie zmiany, które nastąpiły w środowisku bezpieczeństwa, są zmianami albo trwałymi, albo przynajmniej długotrwałymi. Z tym się trzeba po prostu liczyć – ocenił. Jak dodał, są to wydarzenia bez precedensu w najnowszej historii Europy.

- Rosyjska agresja na Ukrainę i nielegalna aneksja z oczywistych względów budzą niepokój Polski i innych krajów regionu (…). Z niepokojem patrzy na to zjawisko coraz większa część świata zachodniego - powiedział prezydent.

Rosja odrzuciła współpracę z Zachodem?

W przekonaniu prezydenta "okres dywidendy pokojowej w Europie się skończył". - Można i trzeba postawić tezę o końcu okresu pozimnowojennego w stosunkach międzynarodowych - dodał. Jak mówił, okres ten cechowała stała oferta Zachodu wobec Rosji na rzecz współpracy.

Według prezydenta, Rosja jednak "jednoznacznie tę ofertę odrzuciła". Jak dodał, "ideowym tłem obecnego konfliktu (na Ukrainie) jest nawrót retoryki z poprzedniego stulecia, z czasów, kiedy także Polska i wiele krajów naszego regionu było cząstką imperium sowieckiego".

- Nawrót do logiki stref wpływu, praw silniejszego oraz bezwzględnej, imperialnej dominacji nad słabszym sąsiadami, którzy mają rzekomo obowiązek być posłusznym satelitą, to dla nas nic nowego. Myśmy jeszcze 25 lat temu w takiej sytuacji funkcjonowali – zaznaczył prezydent.

"Dialog z Rosją jest absolutnie niezbędny"

Komorowski podkreślił, że nie oznacza to, iż nie należy równolegle działać na rzecz dialogu z Rosją. - Dialog z Rosją jest absolutnie niezbędny. Utrzymanie kanału dialogu leży w interesie wszystkich, prawdopodobnie w największym stopniu w interesie krajów, które dzisiaj z tego rodzaju neoimperialnymi zamiarami Rosji się stykają na co dzień, na przykład Ukraina – ocenił prezydent.

Komorowski podkreślił, że dialog z Rosją trzeba podtrzymywać, "ale nie budząc w sobie naiwnych nadziei, że przyniesie on szybkie i pozytywne rozwiązanie".

- Wszyscy byśmy tego chcieli, być może Polacy w stopniu najwyższym, ale jednocześnie wiemy, że procesy w Rosji nie poszły w tę stronę, co w wielu innych krajach naszej części Europy, które znalazły swoje miejsce w ramach integrującego się świata zachodniego - powiedział prezydent.

"Zachód działa właściwie, ale za późno"

Zdaniem prezydenta "reakcja NATO na ten nowy typ polityki rosyjskiej, której wyrazem są ustalenia szczytu w Newport, jest adekwatna, ale mocno spóźniona". Jak mówił, Zachód "nie wykazał przenikliwości w odpowiednim czasie".

- Rosja podnosiła wydatki zbrojeniowe od 8 lat, w ostatnich czterech latach zwiększyła prawie o 100 proc. wydatki na własne siły zbrojne – zaznaczył. Jak dodał, w tym samym czasie wiele państw NATO wydatki na siły zbrojne obniżało. - To nie była adekwatna odpowiedź na dające się przewidzieć zagrożenia – dodał prezydent.

Warsaw Security Forum

Warsaw Security Forum to dwudniowa międzynarodowa konferencja z udziałem ministrów obrony i spraw zagranicznych państw UE, a także doradców ds. bezpieczeństwa głów państw Unii Europejskiej oraz ekspertów, której tematem jest bezpieczeństwo militarne, ekonomiczne i energetyczne Europy.

Organizatorem Warsaw Security Forum, które potrwa do piątku, są Fundacja im. Kazimierza Pułaskiego i Akademia Obrony Narodowej. Forum objął patronatem honorowym minister spraw zagranicznych.

Autor: kło/tr / Źródło: PAP, TVN24 BiS