Na cmentarzu w Budapeszcie prominenci dawnego reżimu komunistycznego odsłonili w sobotę popiersie Janosa Kadara, przywódcy Węgierskiej Republiki Ludowej. Ale w obawie przed zbezczeszczeniem, natychmiast po uroczystości popiersie zabrali i ukryli.
W 100-lecie urodzin Kadara 300-osobowa grupa działaczy Węgierskiej Komunistycznej Partii Pracujących (MKM) zjawiła się na cmentarzu Kerepesi, aby wziąć udział w krótkiej ceremonii, podczas której znany pisarz Gyoergy Moldova odsłonił pomnik na grobie Kadara. Chwilę później popiersie zabrano do kancelarii partii, aby "zapobiec jego zbezczeszczeniu".
Komuniści na uroczystości
W uroczystości wziął udział m.in. 92-letni Bela Biszku, szef MSW w latach 1956-1961, odpowiedzialny za represjonowanie uczestników antysowieckiego powstania 1956 roku, oskarżony w 2011 roku o publiczne negowanie zbrodni narodowego socjalizmu i komunizmu. Przybył również 82-letni Janos Berecz, członek Komitetu Centralnego i kierownik Wydziału Zagranicznego Węgierskiej Socjalistycznej Partii Robotniczej, autor książki "Kontrrewolucja piórem i bronią 1956", która ukazała się w 1986 roku.
Wandale wykradli czaszkę Kadara
Przewodniczący Stowarzyszenia Przyjaciół Janosa Kadara Attila Moravcsik powiedział, że "Kadar nie może doczekać się sprawiedliwej oceny, a jego prochy zostały zbezczeszczone i dlatego popiersie nie może pozostać na cmentarzu Kerepesi".
W 2007 roku nieznani sprawcy zwalili marmurową płytę i rozkopali grób Kadara na głębokość półtora metra a potem rozbili trumnę. Z grobu zabrali czaszkę i kilka kości szkieletu. Znikła również urna, gdzie znajdowały się prochy żony Kadara. Na murze cmentarza napisano czarną farbą: "Wróg i zdrajca nie może spoczywać w poświęconej ziemi". Ówczesny premier lewicowego rządu Węgier Ferenc Gyurcsanyi uznał incydent za "nieludzki". Również prawicowy, wówczas opozycyjny Fidesz Viktora Orbana nazwał zbezczeszczenie grobu Kadara "przerażającym aktem wandalizmu". Budapeszteński cmentarz Kerepesi to odpowiednik warszawskich Powązek. Na cmentarzu pochowanych jest ponad trzy tysiące sławnych i zasłużonych dla kraju Węgrów. Kadar spoczywa w panteonie członków ruchu robotniczego.
Ponad 30 lat rządów
Kadar objął władzę na Węgrzech po upadku antysowieckiego powstania w roku 1956 i rządził krajem do roku 1988. Początkowo jego dyktatorskie rządy charakteryzowały represje wobec uczestników powstania.
Potem Kadar zliberalizował swoją politykę gospodarczą określaną jako "socjalizm gulaszowy", która w czasach socjalizmu przyniosła Węgrom stosunkowo wysoki standard życia. W ankiecie z 1999 roku Kadara uznano za "najwybitniejszego Węgra XX stulecia".
Autor: nsz//kdj / Źródło: PAP
Źródło zdjęcia głównego: wikipedia.org