Hashim Thaci został zaprzysiężony przez parlament na prezydenta Kosowa. Opozycja, która zarzuca mu korupcję i jest przeciwna normalizacji stosunków z Serbią, zbojkotowała ceremonię. Protestujący w Prisztinie rzucali w budynek parlamentu kamieniami.
Thaci, wybrany na prezydenta przez parlament nieznaczną większością głosów, pod koniec lat 90. był przywódcą nieistniejącej już albańskiej partyzantki w Kosowie, walczącej o niepodległość tej ówczesnej prowincji Serbii.
Składając w czwartek przysięgę, obiecywał "chronić niezależność, suwerenność terytorialną i integralność Republiki Kosowo". Zobowiązał się też do działania na rzecz "integracji Kosowa z Unią Europejską i NATO" i "kontynuowania procesu normalizacji stosunków z Serbią".
- Dla dialogu z Belgradem nie ma alternatywy. Nie możemy zmienić przeszłości, ale musimy działać, żeby się nie powtórzyła - podkreślił.
Opozycja: nielegalny wybór
W 2015 roku Kosowo i Serbia podpisały przy pośrednictwie Unii Europejskiej historyczne porozumienie o normalizacji stosunków, które umożliwiło Serbii podjęcie starań o członkostwo w UE.
Thaci, były wicepremier i minister spraw zagranicznych, został wybrany 26 lutego w trzeciej rundzie głosowania. W liczącym 120 deputowanych parlamencie otrzymał 71 głosów. Opozycja uważa, że jego wybór był nielegalny. W dniu głosowania w proteście przeciwko jego kandydaturze deputowani opozycji rozpylili w parlamencie gaz łzawiący. Przed parlamentem trwała demonstracja.
Również w czwartek odbywały się protesty. Największa partia opozycyjna Vetevendosje (Samostanowienie) potwierdziła, że demonstranci, którzy - rzucając kamieniami - wybili okna w siedzibie parlamentu, byli jej zwolennikami. W związku z protestami zatrzymano dwie osoby.
Opozycja protestuje od pół roku przeciwko porozumieniu z Serbią, organizując demonstracje i wielokrotnie rozpylając gaz na posiedzeniach parlamentu. Jej zdaniem umowa z Belgradem przewidująca pewną autonomię mniejszości serbskiej na północy Kosowa narusza suwerenność państwa. W grudniu Trybunał Konstytucyjny Kosowa uznał niektóre postanowienia umowy z Serbią za sprzeczne z ustawą zasadniczą.
Kosowo
Zamieszkane głównie przez ludność albańską niespełna dwumilionowe Kosowo proklamowało niepodległość w 2008 roku przy poparciu Zachodu i po atakach lotnictwa NATO, które miały na celu położenie kresu prześladowaniom Albańczyków przez siły serbskie.
Władze w Belgradzie nie uznały niepodległości Kosowa i nadal uważają je za swoją prowincję. Niepodległość Kosowa uznało natomiast ponad 100 krajów, w tym USA i większość państw UE.
Autor: pk\mtom / Źródło: PAP