Konstrukcja białek w komórkach żywych istot to niezwykle skomplikowana struktura. Biolodzy przez lata pracują nad rozpracowaniem budowy niektórych, czasem bez sukcesu. Naukowcy pracujący dla amerykańskiego wojska wpadli na niecodzienny i niezwykle skuteczny pomysł. Do działania zaprzęgli internautów.
Owe niecodzienne rozwiązanie to gra o nazwie Foldit. Wokół niej wytworzyła się duża społeczność entuzjastów, licząca 240 tysięcy zarejestrowanych użytkowników. Twórcą Foldita jest DARPA, czyli agencja Pentagonu zajmująca się rozwojem awangardowych technologii na potrzeby wojska.
Gra dla lepszej sprawy
Gra opiera się o złożony program do symulacji struktury białek o nazwie Rosetta, ale odpowiednio przebudowany, tak aby nawet osoba bez tytułu magistra biologii mogła zrozumieć co robi. Gracze otrzymują od naukowców łamigłówki w postaci nieuporządkowanych łańcuchów białkowych, które trzeba odpowiednio "powyginać", aby do siebie pasowały. W ten sposób Foldit staje się raczej łamigłówką logiczną niż zadaniem dla wykształconego biologa.
Gra automatycznie punktuje kroki gracza, jak na przykład stworzenie odpowiednich połączeń odcinków białka. Dzięki temu użytkownicy ścigają się w ramach społeczności i panuje duch rywalizacji. DARPA przegląda rozwiązania o najlepszych wynikach punktowych i daje swoim naukowcom do sprawdzenia.
W Foldicie gracze de facto stają się odpowiednikami potężnych komputerów, które musiałyby wykonywać ich pracę metodą prób i błędów.
Nauka w praktyce
Rozwiązania łamigłówek wykonane przez graczy mają jak najbardziej praktyczne zastosowanie. Białka mają określone funkcje i możliwości w znacznej mierze dzięki temu, w jaki sposób są skonstruowane. Odkrywanie ich dokładnej struktury prowadzi do poznania ich działania i ewentualnego stworzenia innych białek, które będą je zwalczać.
Tym sposobem można opracować na przykład lek na wirusy. W 2011 roku społeczność Foldita w zaledwie dziesięć dni wymodelowała dokładną strukturę białek wirusa Masona-Pfizera, który wywołuje AIDS u małp. Naukowcy posługujący się tradycyjnymi metodami nie mogli rozpracować tej łamigłówki przez 15 lat.
Teraz DARPA ogłosiła, że prosi swoich graczy o wymodelowanie struktury białka, które mogłoby pomóc zwalczać wstrząs septyczny. Dla wojska ma to istotne znaczenie, bowiem wielu żołnierzy umiera na polu bitwy po odniesieniu poważnych obrażeń właśnie z powodu wstrząsu septycznego. Docelowo DARPA chce stworzyć zestaw medyczny, który pozwoli zapobiec rozwojowi sepsy i ewentualnie zaistnienia wstrząsu, który od lat w 40 procentach przypadków jest śmiertelny.
Autor: mk//gak / Źródło: tvn24.pl
Źródło zdjęcia głównego: DARPA