Premier Justin Trudeau przekazał, że jego kraj nie rozważa wymiany zatrzymanej w Kanadzie wiceprezes chińskiego giganta technologicznego Meng Wanzhou za oskarżonych w Chinach o szpiegostwo Kanadyjczyków Michaela Spavora i Michaela Kovriga. Wcześniej do uwolnienia obywateli Kanady wezwał sekretarz stanu USA Mike Pompeo.
Zapytany przez dziennikarzy o sugerowaną przez część komentatorów "wymianę", Trudeau odpowiedział, że jego kraj tego nie rozważa. - Kanada ma silny i niezależny system sądowniczy. Zapewnimy, by działał samodzielnie, a każdy, kto rozważa osłabienie naszych wartości lub osłabienie niezależności naszego systemu sądowego nie rozumie wagi naszych zasad i naszych wartości - mówił. Dodał też, że rząd Kanady "nie będzie politycznie interweniować" w wyrok sądu, choć przyznał, że ma "do teoretycznej dyspozycji" pewne prawne narzędzia.
Trudeau: działania Pekinu nie do zaakceptowania w świecie, w którym obowiązują reguły
Trudeau odniósł się też do komentarzy Pekinu do swojej piątkowej wypowiedzi o tym, że Chiny "bezpośrednio łączą sprawę obu Michaelów ze sprawą wiceprezes Huawei Meng". W poniedziałek, trzy dni po wypowiedziach premiera Kanady, rzecznik chińskiego MSZ Zhao Lijian zasugerował, żeby Kanada "zaprzestała nierozsądnych wypowiedzi" w tej sprawie, i dodał, że oskarżenie Kovriga i Spavora o szpiegostwo to "coś zupełnie innego".
- Od pierwszych dni po zatrzymaniu Michaela Kovriga i Michaela Spavora chińscy urzędnicy podkreślali związek między zatrzymaniem Meng tydzień wcześniej a aresztowaniem obydwu Kanadyjczyków (...) Od początku było oczywiste, że była to polityczna decyzja podjęta przez chiński rząd - podsumował Trudeau. Zwrócił uwagę, że Chiny próbują wywierać presję na Kanadę, a takie działania są "nie do zaakceptowania w świecie, w którym obowiązują reguły" i powtórzył, że zatrzymanie kanadyjskich obywateli jest "arbitralne".
Zapewnił też, że Kanada będzie kontynuować działania na rzecz uwolnienia Kovriga i Spavora, tak oficjalne jak i niejawne, oraz podziękował "wszystkim sojusznikom na całym świecie" za pomoc Kanadzie i za potępienie działań Chin.
Pompeo: zachowanie Chin politycznie motywowane i całkowicie bezpodstawne
Amerykański sekretarz stanu Mike Pompeo wydał w poniedziałek oświadczenie, w którym napisał, że zarzuty wobec obu Kanadyjczyków są "politycznie motywowane i całkowicie bezpodstawne".
"Stany Zjednoczone wspierają Kanadę i zwracają się do Pekinu o natychmiastowe uwolnienie obu mężczyzn, odrzucając użycie tego nieuzasadnionego przetrzymywania do wywierania presji na Kanadę" - oznajmił.
"Największy problem" w chińsko-kanadyjskich relacjach
Pod koniec maja tego roku ambasador Chin w Kanadzie Cong Peiwu powiedział telewizji Global News, że "największym problemem" w relacjach między Chinami a Kanadą jest "przypadek Meng Wanzhou".
Chińscy prokuratorzy ogłosili w piątek, że postawili formalne zarzuty szpiegostwa dwóm zatrzymanym pod koniec 2018 roku Kanadyjczykom. Kovrig został oskarżony o zbieranie tajemnic państwowych i informacji wywiadowczych, a przedsiębiorca Spavor - o kradzież i przekazywanie tajemnic państwowych za granicę.
Obaj Kanadyjczycy są w Chinach przetrzymywani od grudnia 2018 roku, od miesięcy nie umożliwiono im spotkań z kanadyjskimi dyplomatami, przebywają w izolacji i jak podawały kanadyjskie media, w ich celach stale włączone jest światło. Zatrzymano ich wkrótce po aresztowaniu w Kanadzie wiceprezes Huawei.
Po aresztowaniu Meng chińskie władze zagroziły Kanadzie "poważnymi konsekwencjami". Meng, po zatrzymaniu w 2018 r. przez krótki czas przebywała w areszcie, ale potem została zwolniona za kaucją. Mieszka w swojej willi w Vancouver i nosi na nodze bransoletę elektronicznego nadzoru. Jak podawały kanadyjskie media, pracuje ona nad dyplomem uniwersyteckim.
Amerykańskie władze zarzucają Meng oszustwa i łamanie sankcji nałożonych na Iran. Meng nie przyznaje się do winy. Pod koniec maja bieżącego roku sąd w Vancouver orzekł, że jej proces ekstradycyjny może być prowadzony, zarzuty stawiane przez USA dotyczą czynów uznawanych za przestępstwo także w Kanadzie.
Źródło: PAP