Brytyjska stacja BBC ujawniła, że założona przez rosyjską bizneswoman, zarejestrowana na Seszelach, firma Alpha Consulting, pomogła utworzyć spółki, które były wykorzystywane przez ludzi z bliskiego otoczenia Władimira Putina do ukrywania majątku. Korzystać z tego miał między innymi nieżyjący już właściciel Grupy Wagnera Jewgienij Prigożyn.
Należąca do Wiktorii Wałkowskiej firma miała łącznie pomóc w utworzeniu 927 brytyjskich spółek typu limited partnership (ich polskim odpowiednikiem jest spółka komandytowa – red.), które wykorzystały lukę w brytyjskim prawie, pozwalającą na nieujawnianie ich prawdziwych właścicieli. Wskazywałoby to, że w ten proceder była wplątana co piąta spółka tego typu zarejestrowana na Wyspach od 2017 r.
Dziennikarze BBC oraz seszelskiej stacji SBC i konsorcjum dziennikarzy śledczych Finance Uncovered przeanalizowali wewnętrzne dokumenty Alpha Consulting i tysiące zapisów firmowych, aby zidentyfikować osoby, które potajemnie korzystały z usług firmy. Dokumenty pochodzą z wielkiego wycieku dokumentów z 2021 r., zwanego Pandora Papers, upublicznionych przez Międzynarodowe Konsorcjum Dziennikarzy Śledczych.
BBC informuje, że jednym z korzystających z usług Alpha Consulting był Prigożyn. W ten sposób została powołana firma Beratex Group Limited, do której formalnie należały jacht i odrzutowiec będące własnością Prigożyna. Jako beneficjentka Berateksu była wpisana teściowa właściciela Grupy Wagnera.
Inną osobą z otoczenia Putina, która miała korzystać z usług seszelskiej firmy, był Leonid Reiman, będący kilkanaście lat temu ministrem komunikacji.
Alpha Consulting wykorzystywała lukę w brytyjskim prawie
Jak zauważa BBC, poza obsługą członków najbliższego otoczenia Putina Alpha Consulting była jedną z najbardziej aktywnych firm, pomagających wykorzystać lukę w brytyjskim prawie, a niektóre ze spółek typu limited partnership, które pomogła stworzyć, były zaangażowane w oszustwa. Jedna z nich była zamieszana w ingerowanie w zagraniczne wybory.
Stacja wyjaśnia, że spółki typu limited partnership są tworzone przez dwie lub więcej osób w celu wspólnego prowadzenia działalności gospodarczej, ale mogą być również wykorzystywane do omijania przepisów dotyczących transparentności. Ich popularność gwałtownie wzrosła po wprowadzeniu w 2016 r. prawa wymagającego od brytyjskich spółek deklarowania, kto jest ich właścicielem lub kto faktycznie sprawuje nad nimi kontrolę, gdyż ten rodzaj spółek był z tego wymogu zwolniony.
Choć brytyjski rząd swego czasu rozwiewał obawy dotyczące tej luki prawnej, przekonując, że tego typu spółki "nie mogą posiadać nieruchomości ani aktywów we własnym imieniu", dochodzenie BBC wykazało, że Alpha Consulting pomagała stworzyć spółki, które zostały wykorzystane do nabycia aktywów i ukrycia ich faktycznych właścicieli. W tym, według BBC, tankowca Delfi, który zanieczyścił wybrzeże Ukrainy po tym, jak rozbił się podczas sztormu w 2019 roku. Dochodzenia prowadzone przez władze doprowadziły do uzyskania dokumentów świadczących, że właścicielem tankowca była spółka o nazwie Mister Drake PC z siedzibą w Cardiff.
Uprawnienia przekazywane tajnemu "faktycznemu właścicielowi"
Jak pisze BBC, wiele firm, które Alpha Consulting pomogła założyć, wydawało się, że były częściowo własnością mieszkańca Seszeli. Według dokumentów wyglądał na bardzo aktywnego przedsiębiorcę: Luther Denis został wymieniony jako komplementariusz 184 brytyjskich spółek limited partnership.
Wewnętrzne dokumenty pokazały jednak, że partnerzy tacy jak Denis przekazali wszystkie swoje uprawnienia tajnemu "faktycznemu właścicielowi". Denis był jednym z 12 partnerów opłacanych przez Alpha Consulting, którzy często nie wiedzieli nic o tym, co faktycznie robią firmy, które pomagali tworzyć.
Dziennikarskie dochodzenie wykazało jednak, że w wewnętrznych dokumentach Alpha Consulting jako beneficjent rzeczywisty Mister Drake PC figurowała Ałła Kowtunowa, matka byłego lokalnego polityka z zakazanej obecnie prorosyjskiej Partii Regionów Ukrainy.
Źródło: PAP
Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock