W historii piłkarskich mistrzostw Europy 15 razy wykonywano rzuty karne. W środę po serii "jedenastek" do finału awansowali Hiszpanie. Przegrani Portugalczycy narzekali, że karne są jak loteria. Jednak z prawdziwą loterią mieliśmy do czynienia w czasach, gdy o awansie decydował rzut monetą.
Zanim niemiecki arbiter Karl Wald w 1970 roku wpadł na pomysł, by w przypadku nierozstrzygniętego meczu o zwycięstwie decydowały rzuty karne, zdawano się na ślepy los i rzut monetą. W ten sposób m.in. w 1968 roku do finału ME awansowali Włosi.Genialny PanenkaPo raz pierwszy w historii rzuty karne wykonywano w 1976 roku i to od razu w finale. Techniczna podcinka Antonina Panenki zapewniła reprezentacji Czechosłowacji tytuł.Cztery lata później ponownie sztuką wykonywania jedenastek i zimną krwią wykazali się piłkarze tego kraju. W spotkaniu o trzecie miejsce z Włochami decydująca okazała się dziewiąta seria. Spudłował Fulvio Collovati, a Jozef Barmos zapewnił ekipie CSRS brązowy medal.Szczęście Hiszpanów z "Duńskim Dynamitem"W 1984 roku seria rzutów karnych zatrzymała w drodze do finału "Duński Dynamit". Największa gwiazda tego zespołu - Preben-Elkjaer Larsen - nie wykorzystał jednej z jedenastek w półfinale z Hiszpanią.W 1992 roku fortuna uśmiechnęła się do Duńczyków. Z 11 metrów, również w serii decydującej o awansie do finału, pomylił się słynny Marco van Basten i broniący tytułu Holendrzy odpadli.Brytyjski festiwal karnychNa angielskich boiskach cztery lata później można było oglądać prawdziwy festiwal rzutów karnych - dwukrotnie w ćwierćfinałach i obu półfinałach. W ten sposób najpierw Anglicy wyeliminowali Hiszpanów (0:0; 4:2), a Francuzi - Holendrów (0:0; 5:4). Z kolei awans do finału Czesi wywalczyli kosztem Francuzów (0:0; 6:5), zaś Niemcy w półfinale okazali się lepsi od ekipy organizatorów imprezy (1:1; 6:5).Szczęśliwi Włosi, Portugalczycy, Holendrzy...W 2000 roku z presją ponownie nie poradzili sobie gospodarze. W półfinale z Włochami Holendrzy zmarnowali dwie jedenastki w trakcie meczu i trzy w serii rzutów karnych, odpadając z turnieju (0:0; 1:3).W 2004 roku w Portugalii rzuty karne dwukrotnie decydowały o awansie do półfinału. Gospodarze pokonali Anglików (2:2; 6:5); a Holendrzy zwyciężyli Szwedów (0:0; 5:4).Historia powtórzyła się cztery lata później w Austrii i Szwajcarii. W ten sposób do półfinału zakwalifikowały się ekipy Turcji i Hiszpanii. Mniej szczęścia i umiejętności mieli, odpowiednio, Chorwaci i Włosi. Bohaterem drugiego z tych spotkań został Iker Casillas, który obronił uderzenia z 11 metrów Daniele De Rossiego i Antonio Di Natale.
Dwa razy na Euro 2012W ME w Polsce i na Ukrainie rzuty karne o awansie do kolejnej fazy decydowały dwukrotnie. W niedzielę 24 czerwca w ćwierćfinale pomiędzy Włochami i Anglią lepiej jedenastki wykonywali piłkarze z Półwyspu Apenińskiego. Na początku wydawało się, że nie będą mieli szczęścia, gdyż jako pierwszy spudłował Riccardo Montolivo, później jednak Ashley Young trafił w poprzeczkę, a uderzenie jego imiennika Cole'a obronił Gianluigi Buffon.W środowym półfinale, w którym zmierzyli się Portugalczycy z Hiszpanami więcej szczęścia mieli obrońcy tytułu. Mimo że pierwszy strzał Xabiego Alonso obronił Rui Patricio, potem jednak Iker Casillas zatrzymał strzał Joao Moutinho, a w poprzeczkę uderzył Bruno Alves.Czy i podczas czwartkowego półfinału pomiędzy Niemcami i Włochami potrzebne będą jedenastki? Mecze mistrzostw Europy rozstrzygane w rzutach karnych:20 czerwca 1976, finał w BelgradzieCzechosłowacja - Niemcy 5:3 w karnych (2:2, 2:2, 2:1)21 czerwca 1980, mecz o 3. miejsce w NeapoluCzechosłowacja - Włochy 9:8 w karnych (1:1, 1:1, 0:0)24 czerwca 1984, półfinał w LyonieHiszpania - Dania 5:4 w karnych (1:1, 1:1, 0:1)22 czerwca 1992, półfinał w GoeteborguDania - Holandia 5:4 w karnych (2:2, 2:2, 1:2)22 czerwca 1996, ćwierćfinał w LondynieAnglia - Hiszpania 4:2 w karnych (0:0)22 czerwca 1996, ćwierćfinał w LiverpooluFrancja - Holandia 5:4 w karnych (0:0)26 czerwca 1996, półfinał w ManchesterzeCzechy - Francja 6:5 w karnych (0:0)26 czerwca 1996, półfinał w LondynieNiemcy - Anglia 6:5 w karnych (1:1, 1:1, 1:1)29 czerwca 2000, półfinał w AmsterdamieWłochy - Holandia 3:1 w karnych (0:0)24 czerwca 2004, ćwierćfinał w LizboniePortugalia - Anglia 6:5 w karnych (2:2, 1:1, 0:1)26 czerwca 2004, ćwierćfinał w FaroHolandia - Szwecja 5:4 w karnych (0:0)20 czerwca 2008, ćwierćfinał w WiedniuTurcja - Chorwacja 3:1 w karnych (1:1, 0:0, 0:0)22 czerwca 2008, ćwierćfinał w WiedniuHiszpania - Włochy 4:2 w karnych (0:0)24 czerwca 2012, ćwierćfinał w KijowieWłochy - Anglia 4:2 w karnych (0:0)27 czerwca 2012, półfinał w DonieckuHiszpania - Portugalia 4:2 w karnych (0:0)
Autor: jak/k / Źródło: PAP