Środowe obchody zaczęły się od złożenia wieńców na grobie Stanisława Taczaka, dowódcy powstania. Później uroczystości przeniosły się na plac przy pomniku Powstańców Wielkopolskich. Jak podkreślił w swoim przemówieniu marszałek województwa wielkopolskiego Marek Woźniak, Wielkopolanie - uczestnicy powstania "nie urodzili się bohaterami, jednak w godzinie próby nie zawahali się, poszli do walki i zwyciężyli".

- Tak niewiele razy w polskiej, tragicznej historii mieliśmy okazję mówić: "Chwała zwycięzcom". Tym bardziej możemy być dumni z naszych przodków, którzy swym czynem zdecydowali o przebiegu granic II Rzeczypospolitej. Pamięć o powstaniu wielkopolskim jest nasza dumą i naszym wspólnym obowiązkiem - mówił marszałek.

Bez apelu smoleńskiego, bez wojska

Podobnie jak przed rokiem, uroczystości odbyły się bez udziału wojska. MON nie zgodził się na pominięcie wątku katastrofy smoleńskiej w odczytywanym podczas uroczystości apelu pamięci. W związku z tym marszałek województwa wielkopolskiego, organizator obchodów, zrezygnował z wojskowej asysty.

Woźniak, przypominając, że w przyszłym roku przypada setna rocznica zrywu, wyraził nadzieję, że w 2018 roku uda się uniknąć uwikłania obchodów w bieżącą politykę. - Może uda się uniknąć licytacji, kto jest większym patriotą i lepszym Polakiem. Może uda się wreszcie odzyskać udział Wojska Polskiego w uroczystościach - z jego ceremoniałem, który jest naszym wspólnym dziedzictwem narodowym i nie powinien być wykorzystywany politycznie - powiedział.

W uroczystościach w Poznaniu wziął też udział wojewoda wielkopolski Zbigniew Hoffmann. W ubiegłym roku zdecydował o zorganizowaniu osobnych obchodów w Lesznie. Miało to związek z rezygnacją marszałka Woźniaka z wojskowej asysty podczas rocznicy.

"Chcę wyrazić uznanie i radość"

List do uczestników obchodów skierował też prezydent Andrzej Duda. W piśmie odczytanym przy pomniku przez prezydenckiego ministra Andrzeja Derę podkreślił, że 99 lat temu nikt nie wyobrażał sobie Polski bez Wielkopolski.

"Kiedy w listopadzie 1918 roku odradzała się suwerenna Rzeczpospolita, w Poznaniu i Wielkopolsce władzę sprawowali jeszcze zaborcy. Ale przecież nikt, kto po polsku myślał i czuł, nie wyobrażał sobie i nie godził się na to, by ojczyzna mogła zostać pozbawiona kolebki naszej, polskiej państwowości i tożsamości" - napisał prezydent.

Prezydent złożył hołd uczestnikom zwycięskiego zrywu. "Chcę też wyrazić uznanie i radość z tego, że państwa społeczność godnie czci jego bohaterów. Nade wszystko zaś z serca dziękuję za to, że są państwo wierni wspaniałemu, wielkopolskiemu patriotyzmowi. (...) Jestem bowiem przekonany, że wartości i postawy, które tu, w Poznaniu i Wielkopolsce, od wieków przekazuje się z pokolenia na pokolenia, są dzisiaj szczególnie ważne i cenne dla całego naszego narodu" - podkreślił w liście prezydent.

Zatrzymają autobusy i tramwaje

Po południu na placu Wolności w Poznaniu, podobnie jak w poprzednich latach, pojawi się powstańczy obóz. Zaplanowano między innymi pokazy sprzętu z epoki, działać będzie także poczta powstańcza. O godzinie 16:40 wszystkie autobusy i tramwaje przystaną na minutę, by uczcić symbolicznie pamięć bohaterów powstania. O godzinie 17.30 przed Odwachem na Starym Rynku odbędzie się inscenizacja walk powstańczych. Po raz kolejny odbędzie się też Bieg Powstania Wielkopolskiego. Jego trasa będzie wiodła przez miejsca związane z powstaniem.

26 grudnia, na poznańskim dworcu kolejowym odbyła się inscenizacja historycznego wjazdu Ignacego Paderewskiego do miasta. Jego wizyta w 1918 roku była punktem zapalnym wybuchu powstania, które rozpoczęło się dzień później:

Do Poznania przyjechał Ignacy Jan Paderewski

Powstanie wielkopolskie wybuchło w Poznaniu 27 grudnia 1918 r. Ostatecznie miasto zostało wyzwolone 6 stycznia 1919 r., kiedy to przejęto lotnisko Ławica. W polskie ręce wpadło kilkaset samolotów. Do połowy stycznia oswobodzono większą część Wielkopolski.

Rozpoczęta 27 grudnia 1918 r. insurekcja była jednym z niewielu polskich zrywów niepodległościowych zakończonych sukcesem. Dzięki niemu ziemie Wielkopolski zostały włączone do tworzącej się II Rzeczypospolitej.

Autor: ww / Źródło: PAP/TVN24