Wybory samorządowe 2024. Kogo wybieramy w głosowaniu

Wybory samorządowe odbędą się już w niedzielę 7 kwietnia. Polacy wybiorą tym razem członków organów jednostek samorządu terytorialnego. Co to dokładnie oznacza?

W wyborach samorządowych głosujemy na:

Nie wybieramy natomiast w głosowaniu marszałków i zarządów województw, bo ci wybierani są przez sejmik. Nie wybieramy też w głosowaniu starosty powiatu, bo tego wybiera rada powiatu. Decyzje te zapadną, gdy po wyborach wyłonione zostaną nowe składy.

Łącznie wybierzemy 46 508 radnych gmin, miast, powiatów i województw. Według informacji podanych przez PKW do obsadzenia jest 39 729 mandatów w radach miast i gmin, 6227 w radach powiatów i 552 w sejmikach województw. Wybierzemy także 1467 wójtów, 903 burmistrzów oraz 107 prezydentów miast (razem 2477).

W przypadku głosowania na członków do rady gminy wybieramy radnych, którzy podejmują uchwały w sprawach dotyczących gminy. Liczba radnych w radzie gminy zależy od liczby mieszkańców tej gminy. W gminach do 20 tys. mieszkańców wybieramy 15 radnych, w gminach do 50 tys. mieszkańców wybieramy 21 radnych, w gminach do 100 tys. mieszkańców 23 radnych, w gminach do 200 tys. mieszkańców 25 radnych oraz po trzech na każde dalsze rozpoczęte 100 tys. mieszkańców, jednak nie więcej niż 45 radnych. Wyjątek stanowi Rada m.st. Warszawy, która liczy 60 radnych.

Gminy podzielone są na okręgi wyborcze. Liczba okręgów, tak jak liczba radnych, zależy od wielkości gminy. Radnych w gminach liczących do 20 tys. mieszkańców wybieramy w okręgach jednomandatowych, a zatem zostanie wybrany w nich tylko jeden radny. W gminach powyżej 20 tys. mieszkańców z każdego okręgu zostanie wybranych od 5 do 8 radnych. Podziału mandatów między listy kandydatów w tych gminach dokonuje się proporcjonalnie do łącznej liczby ważnie oddanych głosów na kandydatów danej listy. Do wzięcia udziału w podziale mandatów w tym przypadku konieczne jest przekroczenie 5-procentowego progu wszystkich ważnie oddanych w tej gminie głosów.

Wójta wybierzemy w gminach wiejskich. Burmistrza wybiera się w gminach, w których siedziba władz znajduje się w mieście położonym na terytorium tej gminy. Prezydent urzęduje zaś w miastach powyżej 100 tys. mieszkańców, a także w miastach, w których urząd prezydenta obowiązywał przed wejściem w życie ustawy o samorządzie gminnym w 1990 roku.

Powiat składa się z kilku gmin i realizuje zadania publiczne o charakterze ponadgminnym, m.in. w zakresie edukacji, ochrony zdrowia, pomocy społecznej, wspierania rodziny czy transportu zbiorowego i dróg publicznych. Powiat podzielony jest na okręgi wyborcze, którymi najczęściej są gminy. Do rady powiatu wybieramy od 3 do 10 radnych, w zależności od wielkości powiatu. W powiatach liczących do 40 tys. mieszkańców wybieramy 15 radnych oraz po dwóch na każde kolejne rozpoczęte 20 tys. mieszkańców, jednak nie więcej niż 29 radnych.

W tym głosowaniu także obowiązuje próg wyborczy. Mandaty otrzymają tylko te komitety wyborcze, na których listy zagłosowało co najmniej 5 proc. osób w danym powiecie.

Samorząd województwa zajmuje się m.in. społecznym i gospodarczym rozwojem regionu. Radnych do sejmiku województw wybieramy z okręgów, którymi są powiat albo jego część. W każdym okręgu wybieramy od pięciu do 15 radnych. W województwach liczących do 2 mln mieszkańców wybierzemy 30 radnych, a na każde kolejne 500 tys. mieszkańców dodatkowych trzech radnych. Mandaty otrzymają te komitety wyborcze, na których listy głosowało co najmniej 5 proc. wyborców w danym województwie.

ZOBACZ TEŻ: Wybory samorządowe 2024. Kim jest mąż zaufania? Ile może zarobić?