Nie żyje Jerzy Pomianowski - wybitny znawca współczesnej Rosji i krajów Europy Wschodniej, pisarz, eseista, tłumacz "Archipelagu GUŁ-ag" Aleksandra Sołżenicyna i książek Izaaka Babla, Antona Czechowa, Lwa Tołstoja. Miał 95 lat.
Jak poinformował prezes Polskiego PEN Clubu Adam Pomorski, Jerzy Pomianowski zmarł w czwartek w godzinach przedpołudniowych. - Przede wszystkim był jednym z ostatnich w tym pokoleniu współpracowników Jerzego Giedroycia i jego "Kultury". Był dziedzicem ideowym Giedroycia. Był człowiekiem olbrzymiego talentu - podkreślił Pomorski.
Pomianowski był również krytykiem teatralnym, eseistą, scenarzystą filmowym oraz tłumaczem z rosyjskiego i niemieckiego.
Działalność przed i po II wojnie światowej
Urodził się 13 stycznia w 1921 r. w Łodzi jako Jerzy Birnbaum. Pochodził z zasymilowanej rodziny żydowskiej. Jego ojciec Stanisław Pomianowski był technikiem włókiennikiem; matka - Janina z domu Kliger była nauczycielką języka polskiego. W 1937 r. pod pseudonimem Dyonizy Aczkolwiek debiutował w "Próbach". Pierwsze prace literackie zamieszczał w "Szpilkach", był także felietonistą pisma "Młodzi idą".
Studiował filozofię na Uniwersytecie Warszawskim, skończył również studia na Instytucie Medycznym w Moskwie. W czasie wojny pracował m.in. jako redaktor PAP, publikował m.in. w "Nowych Widnokręgach" (organie Związku Patriotów Polskich).
W latach 1947-1951 był kierownikiem Samodzielnego Referatu Prasy i Propagandy Zdrowia w Ministerstwie Zdrowia (u ministra Tadeusza Michejdy). Potem był kierownikiem działu teatralnego tygodnika "Nowa Kultura", był też wykładowcą na Wydziale Dziennikarstwa Uniwersytetu Warszawskiego. Po wojnie publikował m.in. w tygodniku "Świat", był też kierownikiem literackiego Teatru Narodowego, a potem zespołu filmowego Syrena.
Wystąpił z PZPR w 1966 (po proteście przeciwko wyrzuceniu z niej prof. Leszka Kołakowskiego).
Wyjazd do Włoch i powrót do Polski
Wyjechał do Włoch w 1969 na fale kampanii antysemickiej. W Rzymie wykładał na Akademii Teatralnej, był też stypendystą włoskiego MSZ w Rzymie. Pracował też na Uniwersytecie w Bari, Florencji i Pizie. Był współpracownikiem pism francuskich i włoskich oraz doradcą oficyny E/O (wydawcy wielu polskich dzieł). Współpracował z paryską "Kulturą", tłumacząc dla Instytutu Literackiego w Paryżu (pod pseudonimem Michał Kaniowski) dzieła rosyjskie i niemieckie.
W 1994 roku wrócił do Polski i pracował m.in. z "Tygodnikiem Powszechnym", "Gazetą Wyborczą" i "Rzeczpospolitą". W 1999 r. twórca paryskiej "Kultury" Jerzy Giedroyc skłonił go do założenia i redagowania miesięcznika "Nowaja Polsza", który stał się terenem dialogu polskiej i rosyjskiej inteligencji. Pomianowski jako jego redaktor dbał o bezstronną szczerość zarówno w kronikach wydarzeń, jak i w polemikach i nie unikał tematów gorących jak np. zbrodnia katyńska czy kwestia suwerenności energetycznej.
Był członkiem ZPL, Stowarzyszenia Pisarzy Polskich i Polskiego PEN-Clubu, SFP, oraz jednym z założycieli i prezesem Polskiej Unii Pisarzy-Medyków.
Został odznaczony odznaką honorową Zasłużony dla Kultury Polskiej, Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski oraz Krzyżem Wielkim Orderu Odrodzenia Polski. Otrzymał również liczne nagrody literackie.
Autor: mart/ja / Źródło: TVN 24, Wikipedia, PAP