Sejm uchwalił nowelę regulującą kwestię kierowania IPN w przypadku śmierci prezesa Instytutu. Zgodnie z nią, obowiązki szefa przejmie jeden z zastępców, wskazany przez marszałka Sejmu.
Uregulowanie tej kwestii stało się konieczne w związku ze śmiercią w katastrofie samolotu prezydenckiego pod Smoleńskiem szefa IPN Janusza Kurtyki.
Obowiązek wyboru zastępców
Zastępca prezesa IPN ma pełnić jego obowiązki do czasu objęcia stanowiska przez nowo wybranego prezesa. Nowela zakłada też wprowadzenie obowiązkowego wyboru przez urzędującego prezesa od jednego do trzech swoich zastępców (obecnie prezes może, ale nie musi powołać nie więcej niż trzech zastępców).
Za nowelą opowiedziało się 239 posłów, 145 było przeciwnych, a jeden wstrzymał się od głosu. Posłowie odrzucili m.in. poprawkę zgłoszoną przez koło Polska Plus, która zakładała, że to nie marszałek Sejmu, ale przewodniczący Kolegium IPN wybierałby zastępcę, który pełniłby funkcję prezesa Instytutu.
Decyzja wbrew woli prezydenta
W czwartek pełniący obowiązki prezydenta Bronisław Komorowski podpisał nowelizację ustawy o IPN, która zmienia zasady wyboru władz Instytutu i poszerza dostęp do jego akt. Zrobił to wbrew woli tragicznie zmarłego prezydenta Lecha Kaczyńskiego. Kaczyński chciał skierować nowelizację do Trybunału Konstytucyjnego, dlatego decyzja Komorowskiego o podpisaniu nowelizacji wzbudziła protesty przedstawicieli PiS i współpracowników zmarłego prezydenta, a także członków Kolegium Instytutu.
W ubiegłym tygodniu Kolegium IPN ogłosiło konkurs na nowego prezesa Instytutu. Podpisana w czwartek nowela odbiera Kolegium prawo do rozpisania takiego konkursu. Marszałek Sejmu w środę spotkał się z Kolegium, a zdaniem szefowej Kolegium - Barbary Fedyszak-Radziejowskiej - było to spotkanie informacyjne, a nie konsultacyjne. W czwartek powtórzyła też, że krytycznie oceniała nowelizację i do dziś zdania nie zmieniła.
Według podpisanej w czwartek noweli, w miejsce Kolegium IPN ma zostać powołana dziewięcioosobowa Rada IPN. Rada będzie miała większe kompetencje niż Kolegium, które jest ciałem doradczym; ma m.in. ustalać priorytetowe tematy badawcze i rekomendować kierunki działań IPN; opiniować powoływanie i odwoływanie szefów pionów IPN. Prezesa IPN powoływać i odwoływać będzie Sejm zwykłą większością głosów. Odwołanie prezesa, na wniosek Rady IPN byłoby możliwe m.in. w przypadku odrzucenia jego rocznego sprawozdania przez Radę bezwzględną większością głosów.
Źródło: PAP
Źródło zdjęcia głównego: TVN24