W niedzielę po południu w Warszawie zmarła Danuta Szaflarska. Aktorka teatralna i filmowa miała 102 lata.
O śmierci w imieniu rodziny Szaflarskiej poinformował warszawski teatr TR Warszawa, z którym była związana od 2010 roku.
Danuta Szaflarska urodziła się w 1915 r. we wsi Kosarzyska koło Piwnicznej. Zadebiutowała rolą Michasia w "Horsztyńskim" Juliusza Słowackiego w amatorskim teatrze w Nowym Sączu, zaproszona do spektaklu przez Bolesława Barbackiego.
W latach 30. rozpoczęła studia w Wyższej Szkole Handlowej w Krakowie, jednak ze względu na ciężką chorobę musiała je przerwać. Za namową bliskich przeniosła się do stolicy, gdzie w 1939 r. ukończyła Państwowy Instytut Sztuki Teatralnej (PIST) Aleksandra Zelwerowicza. Zaraz po studiach rozpoczęła karierę artystyczną w Teatrze na Pohulance w Wilnie (1939-41). Po agresji niemieckiej na ZSRR w 1941 r. powróciła z Wilna do Warszawy. Związała się z Teatrem Podziemnym Delegatury Rządu RP na Kraj. Placówką kierowali Leon Schiller i Edmund Wierciński. Próby odbywały się m.in. w mieszkaniu Teresy Roszkowskiej na Saskiej Kępie. Następnie weszła w skład Teatru Frontowego (1943) utworzonego pod auspicjami Biura Informacji i Propagandy (BIP) Komendy Głównej AK. Wybuch powstania zastał ją z małą córeczką, matką i mężem Janem Ekierem w mieszkaniu znajomych przy ul. Polnej. Pierwszej nocy brała udział w budowie barykady. Następnego dnia teren ten zajęli Niemcy, Szaflarskiej z rodziną udało się uciec. Podczas powstania była związana z Komendą Główną AK jako łączniczka (adiutantka) Jana Ciecierskiego ps. "Rosień".
Wspaniałe kreacje sceniczne i filmowe
Po wojnie Szaflarska występowała w Starym Teatrze w Krakowie (1945-46), a następnie w Łodzi w Teatrze Kameralnym (1946-49). W 1949 r. po likwidacji Teatru Kameralnego wraz z zespołem Erwina Axera przeniosła się do Warszawy. Tutaj kolejno występowała w Teatrze Współczesnym (do 1957), potem w Teatrze Narodowym, a od 1966 r. do emerytury, na którą "oficjalnie przeszła" w 1985 r., występowała w Teatrze Dramatycznym. Szaflarska gościnnie przez następne lata występowała na scenach wielu warszawskich teatrów. Tuż po wojnie zadebiutowała na ekranie w "Zakazanych piosenkach" Leonarda Buczkowskiego (1946). Ogromną popularność, jaką przyniósł ten film, podbiła wkrótce rolą Krystyny Tokarskiej w "Skarbie" tego samego reżysera (1948).
Szaflarska: teatr jest dla mnie chorobą nieuleczalną, "jest jak narkotyk"
Szaflarska szczególnie ceniła sobie współpracę z Dorotą Kędzierzawską. Zagrała w jej trzech filmach: Wiedźmę w filmie "Diabły, diabły" (1991) i Jędzę w filmie "Nic" (1998) oraz rolę Anieli w "Pora umierać" z 2007 r., za którą otrzymała nagrodę dla najlepszej aktorki na festiwalu w Gdyni oraz Polską Nagrodę Filmową - Orła. Rok później aktorka zagrała w komedii Juliusza Machulskiego "Ile waży koń trojański?" i w filmie "Jeszcze nie wieczór" (2008) Jacka Bławuta. Rok później można było oglądać ją w "Janosiku. Prawdziwej historii" (2009) Agnieszki Holland i Katarzyny Adamik. Zagrała także m.in. w "Pokłosiu" (2012) w reż. Władysława Pasikowskiego. Od maja 2010 r. Szaflarska należała do zespołu TR Warszawa. Wystąpiła tam w wystawionej przez reżysera Grzegorza Jarzynę sztuce Doroty Masłowskiej "Między nami dobrze jest" (2009) w roli Osowiałej Staruszki Na Wózku Inwalidzkim, za którą otrzymała m.in. ufundowaną przez ZASP Nagrodę im. Jacka Woszczerowicza. Jarzyna podjął się też przeniesienia sztuki Masłowskiej na ekran. Film "Między nami dobrze jest" powstał w 2014 r. Szaflarska, która w jednej z rozmów podkreśliła, że teatr jest dla niej chorobą nieuleczalną - "jest jak narkotyk" - oficjalnie zakończyła swoją karierę w listopadzie 2016 r. w związku z pogarszającym się stanem zdrowia.
Autor: tmw/adso / Źródło: tvn24.pl, PAP