Z zapisanej w konstytucji Republiki Francuskiej zasady laickości wynika neutralność państwa, jednostek samorządów terytorialnych i służb publicznych, która odnosi się także do przestrzeni publicznej - oświadczyła we wtorek ambasada Francji w Polsce.
Rada Stanu - najwyższy organ sądownictwa administracyjnego we Francji - podtrzymała w zeszłą środę wyrok sądu niższej instancji, nakazujący usunięcie krzyża z pomnika papieża Jana Pawła II znajdującego się w miejscowości Ploermel.
Zdaniem Rady krzyż jest "ostentacyjnym symbolem religijnym", który "łamie zasadę świeckości państwa". W sobotę premier Beata Szydło poinformowała, że jej rząd podejmie starania, by "ocalić od ocenzurowania" pomnik Jana Pawła II.
Szefowa rządu zapowiedziała, że zaproponowane zostanie przeniesienie pomnika do Polski, o ile będzie zgoda francuskich władz i społeczności lokalnej.
Zasada laickości "spotyka się niekiedy z niezrozumieniem w innych krajach"
W wydanym we wtorek komunikacie francuskiego przedstawicielstwa stwierdzono, że obowiązująca we Francji zasada laickości państwa "spotyka się niekiedy z niezrozumieniem w innych krajach". Wyjaśniono, że wynika ona z konstytucji, a jej stosowanie opisują ustawy.
"Oznacza to, że zasada ta jest stosowana przez wszystkie organy administracji i wszystkie sądy we Francji" - dodała ambasada.
Jak podkreślono, laickość "opiera się na trzech zasadach i wartościach: wolności sumienia i wyrażania przekonań w granicach poszanowania porządku publicznego, rozdziału instytucji publicznych od organizacji religijnych oraz równości wszystkich obywateli wobec prawa bez względu na ich wyznanie lub przekonania". "Z rozdziału instytucji publicznych od organizacji religijnych wynika neutralność państwa, jednostek samorządów terytorialnych i służb publicznych. Ta neutralność odnosi się także do przestrzeni publicznej" - zaznaczyła placówka. Powołano się w tym kontekście na artykuł 28 ustawy z 9 grudnia 1905 roku, który głosi, że: "Zakazane jest odtąd wznoszenie czy dodawanie jakichkolwiek znaków czy symboli religijnych na monumentach publicznych czy w jakimkolwiek miejscu publicznym, za wyjątkiem budowli przeznaczonych dla celów kultu religijnego, terenów pochówku na obszarze cmentarzy, pomników nagrobnych oraz muzeów i wystaw". Jak stwierdziła francuska ambasada, przepis ten "ma na celu zagwarantowanie neutralności osób pełniących funkcje publiczne w kwestiach związanych z kultem religijnym", sprzeciwiając się "umiejscowieniu przez takie osoby w miejscach publicznych znaków czy symboli wyrażających wyznawanie kultu, czy oznaczających preferencję religijną". "Rada Stanu uważa, że krzyż stanowi znak czy symbol religijny w rozumieniu artykułu 28 ustawy z 9 grudnia 1905 r. Umieszczenie krzyża przez władze gminy nie wchodzi w zakres żadnego z wyjątków przewidzianych w powołanym artykule, jego obecność w miejscu publicznym jest niezgodna z tą ustawą, stąd nakaz jego usunięcia" - wyjaśniono w komunikacie.
"Spór" o krzyż
Monument we francuskiej miejscowości Ploermel przedstawia postać Jana Pawła II pod łukiem, ze szczytu którego wznosi się ogromny krzyż. W sumie pomnik ma ponad osiem metrów wysokości.
Spór "o krzyż" trwał od 2006 roku, kiedy monument został wzniesiony. Postanowienie Rady Stanu, to potwierdzenie werdyktu sądu administracyjnego w Rennes z 2015 roku, który powołał się na obowiązującą we Francji od 1905 roku ustawę o rozdziale Kościoła od państwa. Decyzja jest ostateczna i nie podlega zaskarżeniu. Na usunięcie krzyża władze Ploermel mają sześć miesięcy. Jeśli tego nie zrobią, cały pomnik będzie musiał zniknąć z przestrzeni publicznej. Jak podało "Le Figaro", mer Ploermel Patrick Le Diffon rozważa inne rozwiązanie, czyli zmianę klasyfikacji miejsca, w którym stoi pomnik, by formalnie nie był to teren publiczny.
Autor: kg / Źródło: PAP