Safjan o Trybunale Konstytucyjnym: za każdym razem przeżywam to jako osobistą klęskę

Rozmowa w "Tak jest" dotyczyła przywrócenia praworządności w Polsce i roli Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej.  Pytany o obecną sytuację w polskim wymiarze sprawiedliwości i zarzuty polityków PiS dotyczące "łamania praworządności i konstytucji", profesor Marek Safjan odpowiedział, że jego zdaniem to, co jest realizowane przez większość rządzącą, ma na celu przywrócenie rządów prawa, które zostały "wielokrotnie pogwałcone w sposób niezwykle brutalny". 

- To, co się działo w ostatnich latach - zwłaszcza w odniesieniu do najwyższych organów wymiaru sprawiedliwości, było wychodzeniem poza wszystkie znane (w Europie) standardy postępowania - stwierdził były prezes Trybunału Konstytucyjnego, a także były sędzia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. 

Zdaniem Safjana, przywracanie praworządności w Polsce jest konieczne i "jest to proces na pewno bolesny". 

Rozmówca "Tak jest", na pytanie o opinię sędziów z Trybunału Sprawiedliwości UE na temat sytuacji w Polsce, odpowiedział, że "są pilnymi obserwatorami sytuacji (...), zwłaszcza w Polsce, która dawała wiele powodów, żeby takie zainteresowanie wywoływać".

- Za każdym razem przeżywam to jako osobistą klęskę. Ponieważ kierowałem Trybunałem Konstytucyjnym w Polsce przez dziewięć lat i wydawało mi się, że zbudowaliśmy instytucję jedną z najmocniejszych wśród państw europejskich, gdy chodzi o status trybunału, zaufanie i autorytet, którym się cieszył - powiedział Safjan, nawiązując do działalności tego gremium.  

Rozmówca TVN24 dodał, że w ciągu ostatnich lat "to wszystko zostało zniszczone". - Funkcje (trybunału) są na tyle zdeformowane, że poważnie się obawiam, iż być może nie będzie można powrócić w przyszłości do takiego poziomu, jaki mieliśmy kiedyś - oznajmił profesor Safjan.

Na pytanie, czy rozwiązaniem w tej sytuacji byłoby zlikwidowanie Trybunału Konstytucyjnego w obecnym kształcie i powołanie nowego ciała, profesor odpowiedział, że "Trybunał w takim kształcie na pewno jest instytucją, która jest szkodliwa w państwie". - Najlepiej byłoby, gdyby przestał funkcjonować i więcej nie mógł czynić szkód dla rządów prawa i przywracania demokracji - dodał były prezes TK.

- Na przyszłość nie wykluczam, że trzeba było rozważyć przy zmianie konstytucji powołanie Izby Konstytucyjnej w Sądzie Najwyższym - dodał były prezes TK. - Szkoda, ale być może dopóki w Polsce nie mamy wystarczająco rozwiniętej kultury konstytucyjnej, ta formuła nie sprawdza się do końca. Ona będzie zbyt polityzowana.

Profesor Safjan przypomniał, że wcześniej udawało się utrzymywać taki skład trybunału, który gwarantował wiarygodność, różnorodność opinii i który nie prowadził do skrajnej polityzacji.