Kończą się obchody 100. rocznicy urodzin twórcy i reformatora teatru Tadeusza Kantora. Rok 2015 decyzją UNESCO został Rokiem Kantora. W ramach obchodów tego roku zorganizowano wydarzenia dotyczące twórczości Kantora na całym świecie.
Od Krakowa, przez Berlin, Paryż, Edynburg, Nowy Jork, Sao Paolo, po Kioto i Pekin. Cały świat obchodził na swój sposób Rok Kantora, który właśnie powoli się kończy.
8 grudnia, przypada 25. rocznica śmierci Kantora. Jak co roku, w Krakowie, odbędzie się widowisko "Żywe Pomniki" na ulicy Kanoniczej.
Odnalezione nagranie "Kurki wodnej"
W programie krakowskich obchodów jest również pokaz nagrania spektaklu "Kurka wodna" i spotkanie z aktorami, którzy w 1967 r. wystąpili w tym przedstawieniu. Unikatowe nagranie odnaleziono niedawno w zbiorach szkockiego promotora twórczości Kantora, prof. Richarda Demarco, który także weźmie udział w spotkaniu w Krakowie. Polska premiera odnalezionego po latach filmowego zapisu spektaklu odbyła się w październiku w warszawskiej Zachęcie.
Świat zafascynowany Kantorem
Głównymi organizatorami obchodów urodzin artysty były krakowska Cricoteka i Instytut Adama Mickiewicza w Warszawie.
W ramach obchodów tylko poza Polską zrealizowano co najmniej 50 projektów. Wzięło w nich udział ponad 200 tys. osób. Jak zwróciła uwagę wicedyrektor Instytutu Adama Mickiewicza Olga Wysocka, wydarzenia w ramach roku Kantora cieszyły się popularnością zarówno wśród osób, które poznały Kantora, jak i wśród młodych, którzy nie mieli okazji zetknąć się bezpośrednio z jego twórczością. - Zafascynował ich jako artysta, jako postać, jako ktoś, kogo należy zbadać, nauczyć się o jego twórczości czegoś więcej – mówiła na poniedziałkowej konferencji prasowej. - Podsumowanie roku Kantora zbiega się z 25. rocznicą śmierci Kantora. Jednak – powtarzając za prof. Demarco, "Kantor żyje" - Kantor żyje. To jest prawda, bo te wszystkie wydarzenia (...) są dowodem na to, że Tadeusz Kantor faktycznie żyje - zaznaczyła Wysocka. Podkreśliła również, że wydarzeń – seminariów, projekcji – organizowanych z okazji urodzin Kantora, jest więcej niż myślimy, ponieważ organizowali je także - w swoim gronie - miłośnicy i przyjaciele Kantora.
Spektakularny sukces wystaw w Sao Paolo i Edynburgu
Wielkim światowym sukcesem w ramach obchodów okazała się wystawa "Maszyna Kantor" w Sao Paulo. W niecałe trzy miesiące obejrzało ją ponad 90 tys. osób, otrzymała także Trofeu APCA – nagrodę specjalną w dziedzinie teatru Stowarzyszenia Krytyków Sztuki Sao Paulo. Na wystawie było ponad 160 obiektów pokazujących interdyscyplinarność sztuki Kantora. Jednym z najgłośniejszych wydarzeń okazał się też projekt Richarda Demarco "Kurka wodna: Kantor, Demarco i Festiwal w Edynburgu". W półtora miesiąca projekcje "Kurki wodnej" i ekspozycję fotografii w Edynburgu obejrzało prawie 60 tys. osób, a "The Times" przyznał ekspozycji cztery gwiazdki. - To jest dla nas dowodem, że zdobyła nie tylko uznanie, respekt publiczności, ale i uznanie prasy zagranicznej – mówiła Wysocka i dodała, że przez cały rok Instytut Mickiewicza na stronie culture.pl zamieszczał różnego rodzaju informacje o Kantorze w języku polskim, angielskim, japońskim, chińskim i rosyjskim.
Krakowskie obchody
W samej Cricotece odbyło się kilkanaście projektów. Oficjalne obchody w Krakowie zainaugurowała w kwietniu wystawa twórczości Tadeusza Kantora i Marii Kantor-Stangret. - Była to wystawa niezwykle ważna, bo organizowana wspólnie z Fundacją Tadeusza Kantora i była ostatnią wystawą w Cricotece przygotowaną przez Józefa Chrobaka – powiedziała dyrektor Cricoteki Natalia Zarzecka. Do marca w Cricotece czynna będzie jeszcze ekspozycja "Cholernie spadam", prezentująca prace z ostatniego okresu twórczości Kantora. - To największe przedsięwzięcie w Polsce jeśli chodzi o ilość prac artysty zgromadzonych z prywatnych kolekcji, także zagranicznych - mówiła dyrektor i zwróciła też uwagę na wystawę Google Cultural Institute, która cieszy się niesłabnacą popularnością wśród internautów.
Podziękowania MKiDN
Dyrektor departamentu Narodowych Instytucji Kultury w ministerstwie kultury Zenon Butkiewicz odczytał list od wiceminister kultury Wandy Zwinogrodzkiej z podziękowaniami za organizację obchodów. Butkiewicz podkreślił, że 100. rocznica urodzin Kantora zbiegła się z obchodami 250-lecia teatru publicznego w Polsce. - Wydaje mi się, że możemy mówić o tym, że ten rok trwałe ślady pozostawi – powiedział.
Autor: tmw\mtom / Źródło: PAP, Culture.pl
Źródło zdjęcia głównego: Wikipedia / domena publiczna