Depresja systemu
"System wsparcia dzieci z autyzmem wygląda dobrze tylko na papierze"
Alan nie lubi hałasu, skarpetek i dżinsów. Gdy miał 9 lat zdiagnozowano u niego autyzm. Maciej nie mówi, ale ma doktorat z prawa. Oliwia od zawsze czuła się inna, nie wiedziała, dlaczego na przerwach siedzi zawsze sama, zaburzenie neurorozwojowe wykryto u niej w wieku 15 lat. Wszyscy są w spektrum autyzmu. Pokazując ich historie, nawet nie zbliżamy się do wyczerpania tematu. To złożony zestaw zaburzeń rozwojowych. Każda osoba w spektrum może być inna - choć niektóre cechy mają wspólne, jeszcze więcej mają odmiennych. Zazwyczaj nie lubią zmian i gorzej odnajdują się w sytuacjach społecznych, czasem powtarzają wciąż te same ruchy, kręcą się w kółko albo machają rękami. Wielu z nich ma nadwrażliwość na bodźce sensoryczne. Reportaż Anny Wilczyńskiej-Ciupy o ludziach w spektrum i ich rodzinach.
Jeśli doświadczasz problemów emocjonalnych i chciałbyś uzyskać poradę lub wsparcie, tutaj znajdziesz listę organizacji oferujących profesjonalną pomoc. W sytuacji bezpośredniego zagrożenia życia, zadzwoń na numer 997 lub 112.
Według policyjnych statystyk, w 2021 roku w Polsce dzieci i nastolatki podjęły 1496 prób samobójczych – to o ponad 650 przypadków więcej niż rok wcześniej i aż cztery razy więcej niż w 2013 roku. Polski system opieki psychiatrycznej nad najmłodszymi kuleje – nie ma doraźnej pomocy psychologicznej blisko domu, na pomoc mogą liczyć tylko najciężej chorzy. I to zazwyczaj dopiero wówczas, gdy zaistnieje realna obawa, że mogliby targnąć się na życie. Trafiają wtedy od razu na szpitalne oddziały zamknięte. W Polsce jest ich 34. Wszystkie dramatycznie przepełnione i niedoinwestowane.
Sytuację ma zmienić wdrażana właśnie przez Ministerstwo Zdrowia reforma psychiatrii dziecięcej – poza całodobowymi oddziałami szpitalnymi mają powstać środowiskowe punkty opieki psychologicznej i psychoterapeutycznej. Cel – by pomoc nadeszła już na wstępnym etapie choroby, była łatwo dostępna i szybka. Żeby dzieci i ich rodzice nie zostawali z problemem zupełnie sami.
"Depresja Systemu" to całościowe spojrzenie na system psychiatrii dziecięcej w Polsce. Jego problemy i stojące przed nim wyzwania. Lekarze, eksperci i - przede wszystkim - nastolatki i dzieci, które mają za sobą doświadczenia kryzysu psychicznego, opowiadają o swoich codziennych zmaganiach z systemem, który wciąż działa tylko teoretycznie.
Anna Wilczyńska za cykl została nagrodzona przez Stowarzyszenie Dziennikarze Dla Zdrowia w konkursie Dziennikarza Medycznego Roku 2022 w kategorii internet.
Jeśli doświadczasz problemów emocjonalnych i chciałbyś uzyskać poradę lub wsparcie, tutaj znajdziesz listę organizacji oferujących profesjonalną pomoc. W sytuacji bezpośredniego zagrożenia życia, zadzwoń na numer 997 lub 112.
***
W odpowiedzi na problemy polskiej psychiatrii dziecięcej Fundacja TVN w porozumieniu z Centrum Zdrowia Dziecka buduje pierwsze w Polsce Centrum Psychiatrii Dzieci i Młodzieży. W klinice wsparcie otrzymają dzieci i młodzież wymagające profesjonalnej pomocy psychiatrycznej i psychologicznej. Centrum Psychiatrii będzie miejscem kompleksowym, referencyjnym dla Polski. W placówce znajdzie się oddział pobytu stałego dla 32 pacjentów, a także poradnia psychiatryczna. Fundacja TVN przeznaczy na ten cel 31 milionów złotych. Budowa centrum trwa i ma zakończyć się pod koniec 2023 roku.
Anna Wilczyńska - reporterka TVN i TVN24, dziennikarka magazynu "Polska i Świat", autorka cyklu poświeconemu zapaści psychiatrii dziecięcej i reformie zdrowia psychicznego w Polsce.
