NIK: Wielki majątek PKP się marnuje

- Pomimo upływu 10 lat od rozpoczęcia restrukturyzacji polskich kolei, większość nieruchomości zbędnych dla transportu kolejowego wciąż nie została zagospodarowana. Ponad 40 tys. działek oraz 36 tys. budynków nie tylko nie przynosi zysków, ale co roku generuje niepotrzebne wielomilionowe koszty. Znaczny majątek PKP SA pozostaje niewykorzystany, a oddłużaniem kolei wciąż obciążany jest budżet państwa - stwierdza rzecznik NIK Paweł Biedziak.

Bałagan w papierach

Najwyższa Izba Kontroli zauważa, że część kolejowych nieruchomości miała nieuregulowany stan prawny, z czego wynikały problemy z komercyjnym ich zagospodarowaniem. - Do czasu zakończenia kontroli spółce nie udało się dokończyć inwentaryzacji mienia. Zespół, który miał to zrobić, nie zakończył prac mimo czterech lat funkcjonowania - zwraca uwagę NIK.

W efekcie - zdaniem NIK - zarząd PKP SA nie miał więc pełnej wiedzy o tym, jakie składniki mienia może przeznaczyć do zagospodarowania na zasadach komercyjnych, a jakie powinien przekazać innym spółkom. Spowodowało to bałagan w zarządzaniu nieruchomościami - na przykład z niektórych nieruchomości korzystano bez umowy, albo kolejarze nie mogli ściągnąć czynszu. Zdarzały się także przypadki, w których najemcy, pomimo zakończenia umowy, nie zwalniali zajmowanych obiektów.

"Prawo o komercjalizacji i prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych nakazywało PKP SA zastosowanie przede wszystkim drogi przetargowej, także w przypadku sprzedaży nieruchomości cieszących się niewielkim zainteresowaniem. W wyniku tego na 1151 postępowań przetargowych, zorganizowanych w badanym okresie, jedynie w 150 przypadkach w ogóle wpłynęły oferty od potencjalnych nabywców" - zauważa NIK.

Wykorzystana kolej?

Kurpiewski wyjaśnia, że chodzi o zakwestionowanie przez kontrolerów NIK umowy ugody, którą kolejarze zawarli ze spółką M. Spółka zalegała z czynszem za zajmowane nieruchomości na Dworcu Centralnym w Warszawie. Według NIK zaległość wyniosła siedem milionów złotych, ale ugoda zawierała zapisy, że PKP SA otrzyma 50 tys. zł, a firma M. opuści nieruchomość.

- Zasadność tej ugody potwierdziło dwóch niezależnych biegłych, czego NIK nie uwzględnił w swoim raporcie. Gdyby nie ta ugoda, to remont Dworca Centralnego nie mógłby się zacząć jeszcze przez 2-3 lata - broni decyzji Kurpiewski.

Sprawa z Warszawy nie jest, wg NIK, odosobnona. Tylko w oddziale we Wrocławiu kontrola ujawniła aż 19 nieruchomości gruntowych zajmowanych przez 6 przedsiębiorców bez aktualnych umów najmu lub dzierżawy. Według NIK kontrahenci zadłużeni byli wobec PKP S.A. łącznie na kwotę ponad 1,5 mln zł. Sytuacja we Wrocławiu – zdaniem NIK – nie była wyjątkiem. Podobne przypadki kontrolerzy opisali w innych oddziałach w Polsce.

PKP broni swoich interesów

Odnosząc się do pozostałych zarzutów NIK, Kurpiewski poinformował, że PKP SA uzyskała w tym roku ze sprzedaży nieruchomości 120 mln zł plus 171 mln zł ze sprzedaży dwóch działek w Warszawie, jeszcze nie sfinalizowanej. - Będziemy mieli ze sprzedaży ok. 300 mln zł, a rok się jeszcze nie skończył - zaznaczył rzecznik PKP.

Źródło: Superwizjer TVN, Dziennik Gazeta Prawna