Sudan przekaże MTK obalonego prezydenta Omara al-Baszira

MTK wydał nakazy aresztowania Omara al-Baszira w 2009 oraz 2010 roku, oskarżając go o zbrodnie w trakcie tłumienia buntu w Darfurze na zachodzie kraju blisko 20 lat temu. Zginęło wówczas około 300 tysięcy ludzi, a 2,5 miliona zostało wygnanych ze swoich domów.

OGLĄDAJ TVN24 W INTERNECIE NA TVN24 GO >>>

Oprócz Baszira MTK ściga także kilku innych Sudańczyków, w tym byłego ministra spraw wewnętrznych Sudanu Abdela Raheema Muhammada Husseina oraz byłego ministra spraw humanitarnych Ahmeda Harouna. Obaj, podobnie jak były prezydent, przebywają obecnie w sudańskim areszcie. 

- Rada ministrów podjęła decyzję o przekazaniu osób poszukiwanych Międzynarodowemu Trybunałowi Karnemu – powiedziała w środę szefowa sudańskiej dyplomacji. Minister podkreśliła także "znaczenie" współpracy jej kraju z MTK "w celu uzyskania sprawiedliwości dla ofiar wojny w Darfurze".

Jak donosi agencja Reutera, powołując się na źródła rządowe w Sudanie, główny prokurator MTK Karim Khan prowadzi rozmowy z sudańskimi urzędnikami w celu przyspieszenia przekazania osób poszukiwanych przez Trybunał w związku ze zbrodniami popełnionymi w Darfurze. 

Decyzja o przekazaniu byłego prezydenta w ręce MTK wymaga jeszcze zgody Suwerennej Rady - przypomina Reuters.

Suwerenna Rada potwierdziła, że główny prokurator MTK był w Chartumie na rozmowach, ale nie poinformowała, co zostało ustalone. Khan spotkał się później z generałem Mohamedem Hamdanem Dagalo, pierwszym wiceprzewodniczącym Rady, który "potwierdził gotowość do współpracy" z Trybunałem. Podkreślił, że sprawiedliwość była jednym z filarów rewolucji przeciwko rządom Baszira.

Suwerenna Rada w Sudanie powstała w miejsce Tymczasowej Rady Wojskowej, która objęła władzę w tym kraju po obaleniu al-Baszira. Rządy Rady mają trwać do przyszłego roku, po czym w kraju mają zostać przeprowadzone demokratyczne wybory.

Omar al-Baszir został w kwietniu 2019 roku obalony w wyniku masowych protestów. W maju 2020 roku stanął przed sądem, oskarżony o zaplanowanie popieranego przez islamistów wojskowego zamachu stanu w 1989 roku, w wyniku którego przejął władzę. Jego proces był jednak wielokrotnie odraczany, ponieważ jego prawnicy wysuwają argumenty proceduralne.

Były przywódca Sudanu w grudniu 2019 roku został skazany za pranie pieniędzy i korupcję na dwa lata więzienia. Czeka go jeszcze kilka innych procesów, związanych z nadużyciami podczas jego rządów i rozlewem krwi w czasie powstania, które doprowadziło do jego obalenia.

Podczas 30-letnich rządów były dyktator utrzymywał władzę żelazną ręką i brutalnie tłumił wszelką opozycję, jednocześnie monopolizując gospodarkę poprzez sprzymierzonych biznesmenów. Po latach wojny był zmuszony dopuścić do secesji Sudanu Południowego, co było wielkim ciosem dla gospodarki Północy.

Trwający od 2003 roku konflikt w Darfurze toczył się między sudańskimi wojskami rządowymi i muzułmańskimi milicjami a miejscową, niemuzułmańską ludnością. Według szacunków ONZ mogło w nim zginąć nawet 300 tys. ludzi, a 2,5 mln zostało uchodźcami. Od 2010 roku w regionie panuje względny spokój, choć w ostatnich trzech latach dochodziło do sporadycznych starć.

Al-Baszir obecnie jest przetrzymywany w więzieniu Kober w Chartumie.