Walczą o wpisanie Krupówek do rejestru zabytków

zakopane kropowki shutterstock_2330014123
Zakopane (Małopolska)
Źródło: Google Maps
Małopolski konserwator zabytków odmówił wpisania zakopiańskich Krupówek do rejestru zabytków. Od tej decyzji odwołują się społecznicy argumentujący, że układ urbanistyczny ulicy dokumentuje rozwój miasta.

Odwołanie złożyło Towarzystwo Opieki nad Zabytkami w Zakopanem (TOnZ). Społecznicy zarzucają wojewódzkiemu konserwatorowi zabytków błędne i niepełne ustalenie stanu faktycznego oraz niewłaściwą ocenę wartości zabytkowych obszaru.

Według Towarzystwa, obecny wygląd Krupówek, łączący różne style architektoniczne - od regionalnego po modernistyczny - stanowi o ich tożsamości i jest "świadectwem historycznych nawarstwień".

- To właśnie różnorodność form architektonicznych, wynikająca z historii Zakopanego i wpływu różnych stylów, tworzy wyjątkowy charakter Krupówek. Nie można jej traktować jako wady, lecz jako wartość dodaną rozwój miasta – powiedziała Agata Nowakowska-Wolak z zakopiańskiego oddziału Towarzystwa Opieki nad Zabytkami.

Odwołali się też urzędnicy

Społecznicy wskazują również, że dominacja funkcji komercyjnych wzdłuż Krupówek nie jest zjawiskiem nowym, lecz historycznie ugruntowanym - charakterystycznym dla głównych ulic miejskich typu "high street" czyli głównej ulicy w mieście, przeznaczonej do celów hotelowych, komercyjnych, gastronomicznych i reprezentacyjnych. TOnZ zwraca też uwagę, że istniejąca ochrona w ramach Parku Kulturowego i planów miejscowych jest niewystarczająca, skoro – jak argumentują – "wielkokubaturowa zabudowa postępuje, a wartości historyczne ulegają osłabieniu".

W odwołaniu przypomniano, że układ ulic i bloków zabudowy Krupówek pozostaje stosunkowo stabilny od końca XIX w., a jego przekształcenia odzwierciedlają proces rozwoju miasta. TOnZ podkreśla też, że obszar obejmuje elementy przyrodnicze o walorach historycznych, m.in. grupę cisów uznanych za pomnik przyrody oraz Ogród Botaniczny im. Mariana Raciborskiego przy Muzeum Tatrzańskim. Towarzystwo wnosi o uchylenie decyzji konserwatora i orzeczenie wpisu Krupówek do rejestru zabytków jako "historycznego układu urbanistycznego części miasta Zakopane w granicach Parku Kulturowego obszaru ul. Krupówki"

Oddzielne odwołanie w tej sprawie złożył też Urząd Miasta Zakopane.

Krupówki w 1926 roku
Krupówki w 1926 roku
Źródło: Henryk Schabenbeck, Narodowe Archiwum Cyfrowe

Konserwator odmawia

W październiku małopolski wojewódzki konserwator zabytków odmówił wpisania Krupówek do rejestru. W uzasadnieniu wskazano, że obszar ten nigdy nie tworzył spójnego historycznego układu urbanistycznego, a obecny charakter ulicy znacznie odbiega od pierwotnej struktury przestrzennej i estetycznej. Wojewódzki konserwator przypomniał, że Krupówki chronione są już przez lokalne przepisy – jako część Parku Kulturowego oraz poprzez indywidualne wpisy do ewidencji zabytków.

Konserwator zaproponował władzom miasta wprowadzenie dodatkowych form ochrony w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego, m.in. ustalenie zasad dotyczących kształtu i wysokości zabudowy oraz detalu architektonicznego. Wskazał jednocześnie, że te propozycje nie zostały dotąd zrealizowane.

OGLĄDAJ: TVN24 HD
pc

TVN24 HD
NA ŻYWO

pc
Ten i inne materiały obejrzysz w subskrypcji
Czytaj także: