Od soboty dostępne jest w internecie Bronowickie Archiwum Społeczne dokumentujące historię życia codziennego w Bronowicach Małych. Ta podkrakowska wieś została rozsławiona przez młodopolskich artystów, szczególnie przez Stanisława Wyspiańskiego w "Weselu".
Jak poinformowała koordynatorka projektu Natalia Martini, archiwum to efekt spotkań i rozmów przeprowadzonych z najstarszymi mieszkańcami Bronowic Nowych (po 65. roku życia) przez dziesięcioro młodych wolontariuszy tam mieszkających. Wcielili się oni w rolę archiwistów społecznych i w trakcie wakacji gromadzili unikatowe świadectwa minionych czasów.
Tu odbyło się "Wesele"
- Zależało nam na odkryciu Bronowic z czasów okupacji hitlerowskiej i wcześniejszych. Z zebranych wspomnień wyłaniają się dwa kontrasty: z jednej strony beztroskich zabaw dziecięcych wśród łąk i pół, z drugiej – ciężkiej pracy na roli od najmłodszych lat. Szara i niebezpieczna codzienność okupacji stanowi osobną część opowieści - mówi Martini.
Dodała, że o tamtejszych zwyczajach, wierzeniach, opowiadaniach i pieśniach, o tańcach, zabawach i strojach, o chatach, ogrodach i polach, a nawet o stawach, które dziś już nie istnieją, opowiadało dwadzieścioro bronowickich seniorów i seniorek, w tym m.in. Maria Rydlowa z rodziny Lucjana Rydla, pierwowzoru Pana Młodego z "Wesela" oraz Józefa Baczyńska, wnuczka Błażeja Czepca, pierwowzoru Czepca z tego samego dramatu.
150 fotografii i dokumentów
Ostatecznie w Bronowickim Archiwum Społecznym znalazły się relacje 18 osób oraz pokaźna kolekcja około 150 starych fotografii i archiwalnych dokumentów osobistych. Pozyskane w ramach projektu materiały udostępnione zostaną w postaci cyfrowej na stronie internetowej archiwum.
Bronowickie Archiwum Społeczne powstało w ramach projektu realizowanego przez Towarzystwo Przyjaciół Bronowic.
Plener XIX-wiecznego malarstwa
Bronowice Małe to stara podkrakowska wieś, która została przyłączona do tego miasta w 1941 r. Obecnie leży w granicach krakowskiej dzielnicy Bronowice.
Jak czytamy na stronie muzeum "Rydlówka" wioska zyskała sławę pod koniec XIX wieku jako prawdopodobnie najważniejszy plener ówczesnego, polskiego malarstwa. Była to wówczas urocza wieś z niebiesko malowanymi chatami na pagórkach w sadach. Przez wieś, dołem płynęła malownicza struga łącząca dwa duże stawy. Naprzeciwko stawu na środku wsi stała karczma Hirsza Singera. Po drugiej wojnie światowej, w czasach PRL, stawy zasypano, karczmę rozebrano, a wieś straciła wiele z dawnego uroku, przeobrażając się w willowe przedmieście Krakowa.
Na jej terenie znajdują się dwa bronowickie dworki: "Tetmajerówka" i "Rydlówka", w której od 1969 r. mieści się Muzeum Młodej Polski.
Pierwszy z nich zbudował artysta malarz, Włodzimierz Tetmajer, w 1894 r., cztery lata po ślubie z córką bronowickiego chłopa, Anną Mikołajczykówną. W domu tym 21 listopada 1900 r. odbyła się zabawa weselna oraz obrzęd czepin po ślubie Lucjana Rydla z Jadwigą Mikołajczykówną, najmłodszą siostrą Anny. Wśród weselnych gości przybyłych z miasta obecny był Stanisław Wyspiański, świadek na ślubie przyjaciela. To tu zrodziła się inspiracja do napisania dramatu "Wesele" i z wydarzeń tamtego wieczoru powstała jego kanwa.
W 1903 roku Włodzimierz Tetmajer wyprowadził się do pobliskiego dworku, który zaczęto nazywać "Tetmajerówką". W 1908 roku Lucjan Rydel odkupił od Tetmajera jego dawny dom i rozbudowawszy osiadł w nim. Dworek ten nazwano "Rydlówką" i jest on do dziś własnością rodziny Rydlów.
Jeśli chcielibyście nas zainteresować tematem związanym z Waszym regionem, pokazać go w niekonwencjonalny sposób - czekamy na Wasze sygnały/materiały. Piszcie na Kontakt24@tvn.pl.
"Rydlówka" mieści się na ul. Tetmajera 28:
Autor: ps/b / Źródło: PAP / TVN24 Kraków
Źródło zdjęcia głównego: Bronowickie Archiwum Cyfrowe