Krystyna Janda odebrała medal "Za mądrość obywatelską"

Krystyna Janda została doceniona za "mądrość, która w dzisiejszych czasach jest też odwagą oraz za niezwykłe wzruszenia artystyczne, które dają nam także obywatelską nadzieję". Odznaczenie przyznała redakcja miesięcznika "Kraków".

Medal wręczyli aktorce: prezydent Krakowa Jacek Majchrowski i redaktor naczelny miesięcznika Kraków Witold Bereś. W związku z przyznaniem Krystynie Jandzie medalu w krakowskim muzeum MOCAK o godzinie 15 rozpoczęła się debata pod hasłem "Kobiety dają nam wolność" między innymi z udziałem laureatki.

Prezydent Krakowa mówił, że grono laureatów medalu "Za mądrość obywatelską" wiele mówi o Krakowie.

- Określa Kraków jako miasto otwarte, wspierające nowoczesny, "pozytywistyczny" polski patriotyzm. Jako miasto opowiadające się za pluralizmem i zdrowym rozsądkiem - podkreślił Majchrowski. - Jeśli Kraków wciąż zachowuje wizerunek miasta otwartego, będącego oparciem dla idei praworządności i zasad społeczeństwa obywatelskiego, to dzieje się tak między innymi dlatego, że potrafi docenić i szanować ludzi, którzy w każdych czasach i okolicznościach z bezprzykładną odwagą głośno przypominają o tym, że należy być przyzwoitym – dodał.

Jak mówił Jacek Majchrowski, Krystyna Janda to "głos kobiet, głos mniejszości, głos pokrzywdzonych", "zawsze po stronie demokracji, praworządności, przeciwko konformizmowi i wygodzie, przeciwko propagandzie i manipulacji".

Laudację wygłosił aktor Jerzy Stuhr. - Co podziwiam, czego zazdroszczę, co cenię? Cenię odwagę Krystyny w życiu i w sztuce - powiedział. - Odwaga w sztuce, to dla mnie coś takiego, że pociąga nas, podnieca nas to, co w pierwszej fazie wydaje się niewykonalne. Dopiero wtedy zaczyna się przygoda artystyczna, kiedy stajemy przed białą kartką, nie wiemy, jak ją zapisać, nie ma żadnej podpowiedzi, robimy coś kompletnie oddalonego od jakiegokolwiek stereotypu. Jesteśmy w tym sami, nikt nam w tym nie może pomóc i dlatego u Krystyny tę odwagę podziwiam – mówił Stuhr.

Janda, dziękując za medal, podkreśliła, że jest przede wszystkim aktorką, ale też reaguje na to, co ją spotyka każdego dnia. - Ja po prostu reaguje na coś, co mnie dotyka, oburza, wzrusza, bez czego wydaje się, że życie jest gorsze albo wobec czego ja sama staję oniemiała – powiedziała laureatka. - Uważam, że te 30 lat, które przeżyliśmy, to jest 30 najpiękniejszych lat w moim życiu – dodała wspominając o tytule "Człowieka wolności", który otrzymała kilka lat temu.

- Ale przez te ostatnie lata każdego dnia budzę się z uczuciem, że ktoś mi zrobił krzywdę. Przez te ostatnie lata co chwila w ciągu dnia staję oniemiała – ponieważ dostaję wiadomość, czy ktoś wypowiada się, ktoś wygłasza racje, na które nie ma odpowiedzi, na które nie można nawet zareagować. Ja po prostu staję co chwilę i nie mogę uwierzyć, że nagle żyję w kraju i w miejscu, gdzie ludzie mówią takie rzeczy, a inni ludzie w te rzeczy wierzą. Te systemy wartości, które wydawało mi się, że są uniwersalne, okazały się niestety uniwersalne tylko dla części ludzi – mówiła Janda.

Medal "Za mądrość obywatelską", nagrodę ustanowioną w 2006 r., przyznaje zespół redagujący miesięcznik "Kraków" za szczególne zasługi i odwagę w obronie zasad demokracji oraz społeczeństwa obywatelskiego, za rzetelność i profesjonalizm, za przestrzeganie zasad przyzwoitości w życiu publicznym.

Wcześniejszymi laureatami byli m.in.: prof. Andrzej Zoll, prof. Leszek Balcerowicz, prof. Karol Modzelewski, Kazimierz Kutz, prof. Jerzy Stępień, prof. Adam Daniel Rotfeld, ks. prof. Michał Heller i prof. Adam Strzembosz.

Krystyna Janda jest aktorką, reżyserką, felietonistką, prezeską Fundacji Krystyny Jandy Na Rzecz Kultury. Debiutowała w trakcie studiów, w spektaklu Teatru TV "Trzy siostry" Antoniego Czechowa rolą Maszy.

Na dużym ekranie pojawiła się po raz pierwszy w 1976 r. w filmie Andrzeja Wajdy "Człowiek z marmuru" i był to przełom w jej karierze. Zagrała ponad 60 ról w teatrze i ponad 50 w filmach fabularnych. Została nagrodzona Złotą Palmą na festiwalu w Cannes za rolę w filmie "Przesłuchanie" i Medalem Karola Wielkiego w dziedzinie kultury za wkład w zjednoczenie Europy.

Autor: wini/r / Źródło: PAP