Klub parlamentarny PO postanowił, że będzie odwoływał każdego ministra osobno. Złoży 19 wniosków o wotum nieufności wobec członków Rady Ministrów.

- Rząd Jarosława Kaczyńskiego będzie trwał za wszelką cenę. Nie uda się też skrócić kadencji Sejmu, gdyż nie znajdzie się konstytucyjna większość. Stąd nasz pomysł o odwoływanie każdego z ministrów osobno - mówi portalowi tvn24.pl Grzegorz Dolniak, wiceszef klubu PO. - Wyrażając wotum nieufności wobec poszczególnych członków Rady Ministrów wyrazimy sprzeciw wobec całego rządu.

Do skrócenia kadencji Sejmu potrzeba większości 2/3, czyli 307 głosów. Do odwołania ministra wystarczy zwykła większość - 231 głosów. Platforma wyznaczyła już posłów wnioskodawców poszczególnych wniosków, uzasadnienia mają przygotować posłowie z gabinetu cieni. "Chcemy wykorzystać dozwolone prawem metody, aby doprowadzić do wyborów" - powiedział na konferencji prasowej szef PO Donald Tusk. "Bez wyraźnej zmiany sił niemożliwa jest jakakolwiek dobra dla Polski koalicja w tym parlamencie. Platforma nie będzie uczestniczyć w żadnej inicjatywie dotyczącej konstruktywnego wotum nieufności dla rządu" - dodał Tusk.

PO złoży też własny wniosek o samorozwiązanie Sejmu. Jednocześnie poprze jednak wniosek o skrócenie kadencji Izby, który dziś złożył klub SLD.

- Temu wnioskowi towarzyszy wniosek o rozszerzenie porządku obrad tego posiedzenia Sejmu, o rozpatrzenie w pierwszym czytaniu tej uchwały - powiedział szef klubu SLD Jerzy Szmajdziński.

Po wczorajszym odwołaniu Andrzeja Leppera ze stanowiska wicepremiera i ministra rolnictwa SLD zapowiedziało, że złoży wniosek o samorozwiązanie Sejmu. - Ta kadencja Sejmu powinna zostać jak najszybciej skrócona. Sejm powinien zostać rozwiązany. Wybory powinny odbyć się w terminie jak najkrótszym. Mogłoby to być jeszcze w sierpniu, najpóźniej we wrześniu - zapowiedział lider SLD Wojciech Olejniczak.

Alternatywnie jeżeli ta propozycja nie uzyska poparcia, SLD chce przeprowadzić głosowanie nad konstruktywnym wotum nieufności dla rządu. - Powinniśmy w najbliższych dniach odbyć głosowanie nad konstruktywnym wotum nieufności, bo dzisiaj mamy w Sejmie sytuację, że większość ma opozycja. Jeżeli większość ma opozycja, potrzebne jest spotkanie liderów partii opozycyjnych w celu przedyskutowania tej sprawy - podkreślił Olejniczak.

Zgodnie z konstytucją, Sejm może skrócić swoją kadencję uchwałą podjętą większością co najmniej 2/3 głosów ustawowej liczby posłów (co najmniej 307 głosów). Z arytmetyki sejmowej wynika, że bez poparcia posłów PiS Sejm nie podejmie takiej uchwały. Liderzy PiS nie wykluczają przedterminowych wyborów, jeśli rząd Jarosława Kaczyńskiego nie będzie miał większości. Na razie - jak zapowiedzieli rzecznik rządu Jan Dziedziczak i minister w kancelarii premiera Adam Lipiński - PiS podejmie próbę budowania takiej większości.

Przyspieszone wybory - możliwe scenariusze

By mogły się odbyć przedterminowe wybory parlamentarne posłowie muszą podjąć uchwałę o skróceniu kadencji Sejmu. Przyspieszone wybory mogą się odbyć również w przypadku, gdyby premier podał się do dymisji, a w procedurze tzw. trzech kroków konstytucyjnych Sejmowi nie udało się wyłonić nowego rządu.

Dymisja rządu

Po dymisji rządu konstytucja daje trzy możliwości powołania nowej Rady Ministrów. Jeśli w żadnym z tych podejść nie uda się wyłonić gabinetu, który uzyskałby wotum zaufania od Sejmu, prezydent rozwiązuje parlament i zarządza przyspieszone wybory.Pierwszy krok konstytucyjny przewiduje, że po dymisji rządu prezydent powołuje nowego premiera, który formuje nową Radę Ministrów. Od dnia powołania rządu premier ma zgodnie z konstytucją dwa tygodnie na wystąpienie do Sejmu o wotum zaufania dla swojego gabinetu. Sejm udziela wotum zaufania dla rządu bezwzględną większością głosów (a więc musi być przynajmniej jeden głos więcej "za" niż suma głosów "przeciw" i "wstrzymujących się") w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów; na sali sejmowej w momencie głosowania musi być zatem co najmniej 230 posłów.Gdyby Sejm nie udzielił rządowi wotum zaufania, inicjatywę przejmuje Sejm, który również ma 2 tygodnie na stworzenie rządu i udzielenie mu wotum zaufania. Kandydata na premiera może zgłosić grupa 46 posłów.W tym podejściu, podobnie jak w pierwszym konstytucyjnym kroku, Sejm udziela wotum zaufania rządowi bezwzględną większością głosów w obecności co najmniej 230 posłów. Jeśli Sejm udzieli wotum, prezydent powołuje wybraną w ten sposób Radę Ministrów. Gdyby Sejmowi nie udało się wyłonić rządu, konstytucja przewiduje trzecie podejście, w którym inicjatywa wraca do prezydenta. Również w tym przypadku konstytucja daje 2 tygodnie na wyznaczenie nowego premiera i powołanie sformowanego przez niego rządu. Następnie w ciągu kolejnych 2 tygodni premier ma czas na uzyskanie od Sejmu wotum zaufania.W trzecim podejściu jest to łatwiejsze, ponieważ tym razem konstytucja mówi, że Sejm uchwala wotum zwykłą (więcej głosów "za" niż "przeciw", liczba wstrzymujących nie ma znaczenia), a nie bezwzględną większością głosów, w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów.W razie nieudzielenia Radzie Ministrów wotum zaufania w tym trybie, prezydent skraca kadencję i zarządza wybory.

Samorozwiązanie Sejmu

Zgodnie z art. 98 konstytucji, Sejm może skrócić swoją kadencję uchwałą podjętą większością co najmniej 2/3 głosów ustawowej liczby posłów (czyli musi ją poprzeć 307 posłów). Skrócenie kadencji Sejmu oznacza jednoczesne skrócenie kadencji Senatu. Prezydent, zarządzając skrócenie kadencji Sejmu, zarządza jednocześnie wybory do Sejmu i Senatu i wyznacza ich datę na dzień przypadający nie później niż w ciągu 45 dni od dnia zarządzenia skrócenia kadencji Sejmu. W obecnym Sejmie, gdyby za skróceniem kadencji w całości zagłosowały PO, SLD, Samoobrona i PSL, dało by to jedynie 257 głosów.

Konstruktywne wotum nieufności dla rządu

Konstytucja przewiduje też zgłoszenie konstruktywnego wotum nieufności wobec rządu. Oznacza to, że 46 posłów - zgłaszając wniosek o odwołanie rządu - musi wskazać imiennie kandydata na stanowisko premiera.Wniosek w tej sprawie może być poddany pod głosowanie nie wcześniej niż po upływie 7 dni od jego zgłoszenia. Powtórny wniosek może być zgłoszony nie wcześniej niż po upływie 3 miesięcy od złożenia poprzedniego. Musi się pod nim podpisać 115 posłów.Jeśli Sejm przychyli się do wniosku (wyrazi rządowi wotum nieufności i zaakceptuje wskazanego kandydata na premiera), wówczas prezydent przyjmuje dymisję Rady Ministrów i powołuje na premiera osobę wybraną przez Sejm.

Źródło: tvn24.pl, PAP, Polskie Radio