Obóz koncentracyjny Auschwitz-Birkenau jest najpotworniejszym ostrzeżeniem dla wszystkich przyszłych pokoleń - mówił podczas niedzielnych uroczystości 68. rocznicy wyzwolenia obozu Auschwitz przewodniczący rosyjskiej Dumy Siergiej Naryszkin. Minister kultury Federacji Rosyjskiej Władimir Miedinski ocenił z kolei, że otwarta w niedzielę rosyjska wystawa narodowa "Tragedia. Męstwo. Wyzwolenie" służy zachowaniu pamięci o hitlerowskim ludobójstwie dla przyszłych pokoleń.
Uroczystości zgromadziły kilkudziesięciu byłych więźniów, a także przedstawicieli świata polityki.
Nie wybielać nazistów
Naryszkin podkreślił, że o zbrodni nie wolno o tym zapominać i dlatego potrzebny jest wspólny wysiłek, by nikt nie był w stanie przywrócić nazizmu na świecie.
W swoim wystąpieniu Naryszkin podziękował polskim kolegom i przyjaciołom za ich wysiłki w zachowaniu memoriału Auschwitz-Birkenau i ratowaniu prawdy historycznej. Mówił o ważnej roli Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau, utrzymywanego staraniami wielu krajów.
- Dziś - mówił szef Dumy - w Międzynarodowym Dniu Pamięci o Ofiarach Holokaustu, znów spotykają się na terenie Auschwitz przedstawiciele różnych państw, ludzie różnych narodowości w różnym wieku. - Ale wszyscy jesteśmy solidarni w tym, że zbrodnie faszyzmu nie przedawniają się, a pamięć o ich ofiarach jest święta - podkreślił.
Przestrzegł przed próbami wybielania nazistów i ich wspólników, z czego przykładami - jak mówił - spotykamy się współcześnie.
- W pierwszych latach po wojnie bardzo trudno było wyobrazić sobie, że znajdą się tacy, którzy będą próbować wybielić nazistów i ich współpracowników, i ich zbrodnie przeciwko człowieczeństwu. Niestety, na dziś widzimy takie przykłady i nie możemy przechodzić obok nich nie zwróciwszy na nie uwagi - mówił Naryszkin.
Rosyjska wystawa na stałe na bloku 14
Szef rosyjskiego resortu kultury Władimir Miedinski w swoim przemówieniu mówił tymczasem o bohaterstwie żołnierzy Armii Czerwonej, którzy wyzwolili hitlerowski obóz.
Rosyjska wystawa narodowa "Tragedia. Męstwo. Wyzwolenie" upamiętnia ofiary Auschwitz z dawnego ZSRR. Byli to przede wszystkim sowieccy jeńcy wojenni. Szacuje się, że do obozu trafiło ich co najmniej 15 tys., a przeżyło niespełna stu. Liczną grupą byli także mieszkańcy rejonu Mińska i Witebska. Do obozu, po akcjach pacyfikacyjnych skierowanych przeciw partyzantce, trafiło ich około 6 tys.
Władimir Iwanowicz Zabarowski, dyrektor Centralnego Muzeum Wielkiej Wojny Ojczyźnianej, które przygotowało ekspozycję poinformował, że jej uruchomienie wymagało przeprowadzenia wieloplanowych prac badawczych. Wzięto pod uwagę ponad 2,5 tys. różnorodnych źródeł dokumentalnych z wielu archiwów, muzeów, prywatnych kolekcji Rosji, Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau.
Niemała ich część jest publikowana po raz pierwszy - w gablotach, na ekranach, w komputerowych bazach danych. Łącznie uruchomiono 45 środków multimedialnych.
Ekspozycja jest umieszczona w bloku nr 14 - jednym z dziewięciu bloków, w których w październiku 1941 r. ulokowano 10 tysięcy radzieckich jeńców wojennych.
"Najstraszliwsze miejsce w historii"
- Auschwitz to najstraszliwsze miejsce w historii ludzkości - mówił ambasador Izraela w Polsce Zvi Rav-Ner. Wspomniał 1,1 mln ofiar obozu, z których 90 proc. było Żydami.
- Nasza historia to wiele aktów ludobójstwa oraz zbrodni przeciw ludzkości, ale nigdy wcześniej nie pojawiła się próba unicestwienia całego narodu i całkowitego usunięcia go z powierzchni ziemi - dodał.
Ambasador Izraela mówił też o torturowanych i zamordowanych w Auschwitz ponad 100 tys. Polakach, sowieckich jeńcach wojennych oraz więźniach innych narodowości, w tym dziesiątkach tysięcy Sinti i Romów. Wspomniał żołnierzy Armii Czerwonej, którzy wyzwolili obóz i uwolnili kilka tysięcy pozostałych w nim więźniów.
- Dlatego tak haniebne i karygodne jest to, że istnieją osoby - w tym także przywódcy wielkich krajów - którzy negują Holokaust, nazywając go kłamstwem, kłamstwem o Auschwitz - podkreślił Zvi Rav-Ner.
Jak mówił, dziś powinniśmy też pamiętać o dzielnych ludziach - Sprawiedliwych Wśród Narodów Świata - którzy ryzykowali życiem własnym i swoich rodzin ratując Żydów. Polacy - podkreślił ambasador - to największa grupa Sprawiedliwych w Europie.
Dla prawdy
- Rolą i zobowiązaniem współcześnie żyjących pozostaje kultywowanie pamięci o wydarzeniach, które nie mają prawa się powtórzyć - mówił z kolei minister kultury Bogdan Zdrojewski.
Szef resortu kultury zaznaczył, że musimy pamiętać o tych wydarzeniach "nie tylko przez wzgląd na ofiary Holokaustu, ale również w trosce o obecne i przyszłe pokolenia, dla których wiedza o przeszłości musi stanowić memento".
Jak mówił Zdrojewski, coroczna obecność 27 stycznia w Auschwitz ma służyć przede wszystkim uczczeniu pamięci ponad miliona osób pomordowanych w obozie.
- Państwo polskie - podkreślił szef resortu kultury - podjęło zobowiązanie troski o pamięć o nazistowskich zbrodniach dokonanych w obozie Auschwitz-Birkenau. Fundacja Auschwitz-Birkenau utworzyła Fundusz Wieczysty, którego środki mają pozwolić na stałą realizację prac konserwatorskich w Miejscu Pamięci Auschwitz. Zdrojewski wyraził zadowolenie z przygotowania i otwarcia stałej wystawy rosyjskiej "Tragedia. Męczeństwo. Wyzwolenie" przygotowanej przez Centralne Muzeum Wielkiej Wojny Ojczyźnianej w Moskwie we współpracy z Państwowym Muzeum Auschwitz-Birkenau. Podkreślił znaczenie obecności na niedzielnych uroczystościach rosyjskich gości, dla których - jak mówił - II wojna światowa to okres najkrwawszego doświadczenia w historii Rosji.
Ponad milion zamordowanych
Honorowy patronat nad tym wydarzeniem objął Prezydent RP Bronisław Komorowski. Wizualnym symbolem obchodów jest w tym roku obraz byłej więźniarki, polskiej Żydówki Haliny Ołomuckiej, zatytułowany "Wyzwolenie".
Do czasu wyzwolenia terenów obozowych przez Armię Czerwoną, niemieccy naziści zamordowali w Auschwitz około 1,1 mln osób - głównie Żydów, a także Polaków, Romów, radzieckich jeńców wojenych oraz ludzi innych narodowości. Auschwitz jest dla świata symbolem zagłady i okrucieństw II wojny światowej. W 2005 roku Organizacja Narodów Zjednoczonych uchwaliła dzień 27 stycznia Międzynarodowym Dniem Pamięci o Ofiarach Holokaustu.
Autor: dp,mn, adso//gak,mtom / Źródło: PAP, tvn24.pl