Obowiązek zdania matury z matematyki przez osoby "z głęboką dyskalkulią" może być niezgodny z konstytucją - oceniła Helsińska Fundacja Praw Człowieka i zwróciła się do Rzecznika Praw Obywatelskich o wystąpienie w tej sprawie do Trybunału Konstytucyjnego.

- Wymóg zdania egzaminu maturalnego z matematyki przez osobę z niepełnosprawnością, której niepełnosprawność uniemożliwia zdanie tego egzaminu, w sytuacji, gdy osoba ta jest w stanie zdać pozostałe obowiązkowe egzaminy maturalne należy postrzegać jako nieuzasadnione i dyskryminujące ograniczenie możliwości korzystania z prawa do nauki z uwagi na niepełnosprawność - wskazała fundacja w swoim wystąpieniu zaadresowanym do RPO.

Helsińska Fundacja Praw Człowieka zwróciła uwagę, że problem ten dotyczy osób, które osiągają dobre wyniki z innych egzaminów maturalnych, ale z powodu swojej niepełnosprawności nie są w stanie zdać obowiązkowej matury z matematyki.

- Dzieje się tak w przypadku osób, które doświadczają zaburzenia funkcji poznawczych w zakresie myślenia matematycznego, przy czym zaburzenia te nie uniemożliwiają w rzeczywistości podjęcia studiów wyższych tym osobom na kierunkach niezwiązanych bezpośrednio z matematyką, jak np. na kierunkach filologicznych lub artystycznych - podkreśliła fundacja.

W przepisach brak sytuacji wyjątkowych

Według ustawy o systemie oświaty wymogiem zdania matury jest osiągnięcie ze wszystkich egzaminów obowiązkowych przynajmniej 30 proc. punktów oraz przystąpienie do części pisemnej egzaminu z przynajmniej jednego przedmiotu dodatkowego. Helsińska Fundacja Praw Człowieka zwraca uwagę, że przepisy nie przewidują żadnych wyjątków, które mogłyby mieć zastosowanie w szczególnych sytuacjach.

Sytuacja taka jest ujęta w przepisach dotyczących wcześniejszych etapów edukacji. W przypadku egzaminu gimnazjalnego można uzyskać zwolnienie z obowiązku przystępowania do określonej części egzaminu. Tymczasem w przypadku matury osoby z niepełnosprawnościami nie mogą polegać na "merytorycznym dostosowaniu zakresu treści, które stanowią podstawę przeprowadzenia egzaminu".

Oznacza to, że nie ma możliwości, aby dla osób niemogących poprawnie interpretować danych przedstawianych w formie graficznej, przygotowano specjalnych arkusz egzaminacyjny, który nie będzie zawierał zadań z zakresu geometrii.

Niezgodne z konstytucją i konwencją ONZ

W związku z tym fundacja stwierdza, że obecne przepisy dotyczące obowiązkowej matury z matematyki są niekonstytucyjne, bowiem konstytucja mówi o równym traktowaniu obywateli w związku z zapewnieniem równego dostępu do wykształcenia. Dodatkowo fundacja podkreśla, że przepisy te są także niezgodne z konwencją ONZ o prawach osób z niepełnosprawnościami, zgodnie z którą osoby takie nie mogą być wykluczane z powszechnego systemu edukacji.

- Wniosek fundacji wpłynął i jest obecnie analizowany w Biurze RPO - powiedziała Anna Kabulska z Wydziału Komunikacji Społecznej Biura Rzecznika Praw Obywatelskich.

Czym jest dyskalkulia

- Problemy dotyczące zaburzeń myślenia matematycznego w postaci dyskalkulii sklasyfikowane są w Międzynarodowej Statystycznej Klasyfikacji Chorób i Problemów Zdrowotnych jako specyficzne zaburzenia umiejętności arytmetycznych - przypomniała Helsińska Fundacja Praw Człowieka w swym piśmie.

Dyskalkulia to zaburzenie zdolności matematycznych i trudności z uczeniem się matematyki. Podłoże choroby to genetyczne nieprawidłowości w odpowiednich obszarach mózgu. Objawami dyskalkulii mogą być m.in.: nieumiejętność wykonywania podstawowych działań jak dodawanie, odejmowanie, mnożenie i dzielenie, zanik zdolności myślenie logicznego związanego z liczbami oraz problemy w analizowaniu i wyciąganiu wniosków z działań matematycznych.

Autor: PM / Źródło: PAP, Wikipedia