Nowa droga pakietu wyborczego pozostawia wątpliwości, czy to na pewno bezpośrednie, tajne i powszechne wybory. Materiał magazynu "Czarno na białym".

Małgorzata Tyczyńska, która od ponad pięciu lat mieszka w Wielkiej Brytanii, podejrzewa, że wielu Polaków może czuć się zniechęconych do udziału w wyborach.

Były rzecznik Sądu Najwyższego sędzia Michał Laskowski w programie "Koronawirus. Raport" w TVN24 zwrócił uwagę na problemy w organizacji korespondencyjnych wyborów prezydenckich.

Jest tyle znaków zapytania i tyle niepewności, że prawo wybierania prezydenta zostaje nam odebrane. W miejsce tego prawa otrzymujemy instytucję, która jest fundamentalnie sprzeczna z konstytucją - powiedział w programie "Koronawirus. Raport" w TVN24 konstytucjonalista Ryszard Piotrowski, profesor Uniwersytetu Warszawskiego.

Wybory 10 maja są zaprzeczeniem i wszelkich konstytucyjnych zasad organizowania wyborów, i zdroworozsądkowych reguł wyborczych - mówił w "Kropce nad i" w TVN24 były prezydent Aleksander Kwaśniewski. Jednocześnie dodał, że "pierwszą ofiarą tych pseudowyborów będzie wybrany prezydent".

Nie wiem, na jakiej podstawie i w jaki sposób zostanie mi dostarczona przesyłka wyborcza i również, w jaki sposób mam ją odesłać - mówiła w TVN24 Anna Moszczyńska, Polka mieszkająca w Holandii.

Trzeba mieć na uwadze zdrowie i życie wyborców, jak i członków organów wyborczych. Należy wprowadzać specjalne metody głosowania. Byłoby najlepsze, aby Polacy mogli zdecydować, czy chcą głosować osobiście, czy też korespondencyjnie - powiedział szef PKW Sylwester Marciniak. Powtórzył, że "przeprowadzenie wyborów może nie udać się w pełnym zakresie z uwagi na trudności techniczne i organizacyjne".

Byli premierzy i prezydenci deklarują, że nie wezmą udziału w głosowaniu korespondencyjnym, które nazywają "pseudowyborami".

Cezary Tomczyk i Marcin Kierwiński, posłowie Koalicji Obywatelskiej, pokazali decyzję premiera z 16 kwietnia. Premier zlecił w niej Polskiej Wytwórni Papierów Wartościowych oraz Ministerstwu Spraw Wewnętrznych i Administracji druk kart do głosowania.

Wyciekły tzw. karty do głosowania korespondencyjnego, sprawę bada Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego. Do przecieku doszło prawdopodobnie w prywatnej firmie, która jako podwykonawca kompletuje pakiety wyborcze dla podwykonawcy wybranego przez Pocztę Polskę.

Jak dopisać się do spisu wyborców? W jakim terminie trzeba odesłać pakiet? Na pytania widzów nadesłane na Kontakt 24 odpowiadała mecenas Sylwia Gregorczyk-Abram.

Może okazać się, że na forum zewnętrznym niektóre państwa nie będą uznawać wyboru prezydenta - zwrócił uwagę w "Rozmowie Piaseckiego" rzecznik praw obywatelskich Adam Bodnar. W TVN24 odniósł się do procesu przygotowania do wyborów korespondencyjnych oraz ich możliwych konsekwenc

Bez głosów Jarosława Gowina i posłów Porozumienia nie uda się zatrzymać szaleństwa głosowania korespondencyjnego 10 maja - przyznał w "Rozmowie Piaseckiego" w TVN24 prezes PSL Władysław Kosiniak-Kamysz. Pytany o ewentualną współpracę opozycji z Gowinem podkreślił, że "będzie współpracować zawsze z tymi, którzy mają zdroworozsądkowe podejście i działają na rzecz dobra wspólnego"

Coraz bardziej wchodzimy w świat niepewności prawnej, braku uprawnienia do sprawowania władzy - ocenił w "Faktach po Faktach" profesor Włodzimierz Wróbel, sędzia Izby Karnej Sądu Najwyższego. Jego zdaniem "trudno sobie nawet wyobrazić chaos, jaki może spowodować naruszenie procedury wyborczej".

Adam Bodnar, Rzecznik Praw Obywatelskich, zaskarżył do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego decyzję premiera zobowiązująca Pocztę Polską do przygotowania wyborów korespondencyjnych. RPO chce też, aby wykonanie tej decyzji zostało wstrzymane do czasu rozstrzygnięcia sprawy przez sąd.

- Wybory są projektowane pod konkretną sytuację i to stwarzającą zagrożenie dla życia i zdrowia Polaków - powiedział profesor Maciej Gutowski w rozmowie z TVN24. Jest on jednym z inicjatorów apelu prawników o nieorganizowanie wyborów w formie korespondencyjnej 10 maja.

Apeluję do Senatu, aby przyspieszyć pracę, aby nie prowadzić działań, które rzeczywiście mogą utrudnić przeprowadzenie wyborów prezydenckich 10 maja - powiedział w środę premier Mateusz Morawiecki. Dodał przy tym, że "zdaniem konstytucjonalistów" możliwe są wybory 17 maja lub 23 maja.

Sam fakt, że przewodniczący Państwowej Komisji Wyborczej wypowiada takie słowa, ma już odpowiedni ciężar gatunkowy - powiedział w TVN24 Maciej Pach z Katedry Prawa Konstytucyjnego na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Jagiellońskiego. Komentował słowa przewodniczącego PKW, który obawia się, że w przypadku głosowania korespondencyjnego "w pełnym zakresie nie uda się przeprowadzić wolnych wyborów". Zdaniem Pacha, "takie wybory nie są wyborami, tylko głosowaniem".

Nie wiem, do czego odnosiła się wypowiedź przewodniczącego Państwowej Komisji Wyborczej - powiedział w "Rozmowie Piaseckiego" wiceminister sprawiedliwości Michał Wójcik. Był pytany o słowa szefa PKW, który wyraził obawę, że na podstawie obecnie procedowanych przepisów "w pełnym zakresie nie uda się przeprowadzić wolnych wyborów". - Może się to odnosiło do samorządów, które wbrew prawu nie chcą dzisiaj przekazywać danych z rejestrów - sugerował Wójcik.

Przeprowadzenie wyborów prezydenckich 10 maja może zagrozić ważnym zasadom demokratycznych wyborów - ostrzega Biuro Instytucji Demokratycznych i Praw Człowieka. OBWE tradycyjnie kontroluje i obserwuje wybory, czasem ma do nich zastrzeżenia. Do tej pory dotyczyły głównie Rosji czy Białorusi. Materiał Łukasza Karusty, reportera magazynu "Czarno na białym".

OBWE przygotowało opinię w bardzo krótkim czasie. Tak, aby Senat miał jeszcze szansę wziąć ją pod uwagę i dokonać ewentualnych poprawek - powiedział w "Koronawirus. Raport" Mirosław Wróblewski, dyrektor Zespołu Prawa Konstytucyjnego, Międzynarodowego i Europejskiego Biura RPO.

Podczas kontroli w Ministerstwie Aktywów Państwowych dowiedzieliśmy się, że to nie minister Jacek Sasin, a minister spraw wewnętrznych i koordynator służb specjalnych Mariusz Kamiński nadzoruje druk kart do głosowania w wyborach - przekazali posłowie Koalicji Obywatelskiej. - Można powiedzieć, że wybory mają się odbywać pod specjalną kuratelą wiceprezesa PiS-u, który był w pierwszej instancji skazany przez sąd i uniewinniony przez prezydenta Andrzeja Dudę - powiedział Marcin Kierwiński.

To jest jeden z kamyków, który zostanie dorzucony do ogólnej negatywnej oceny sytuacji w Polsce - mówił w programie "Koronawirus. Raport" były ambasador Polski przy OBWE profesor Henryk Szlajfer. Odniósł się do negatywnej opinii tej organizacji w sprawie propozycji dotyczących zmian w procesie wyborczym. Jego zdaniem opinię OBWE można "lekceważyć na krótką metę, natomiast cena tego będzie wysoka".

Liczę, że pan Jarosław Gowin wytrwa w swoim postanowieniu, które werbalizował bardzo jasno, że wybory w maju nie mogą się odbyć - powiedział w "Kropce nad i" w TVN24 marszałek Senatu Tomasz Grodzki. Ocenił, że w szeregach PiS-u jest nerwowość. - To znaczy, że chyba to przeciąganie posłów Porozumienia nie bardzo wychodzi - powiedział.

Ze zdumieniem obserwuję przekonanie, że wybory 10 maja są do przeprowadzenia - powiedział w "Faktach po Faktach" w TVN24 profesor Aleksander Bobko, były senator PiS.

Oświadczenie Donalda Tuska "demobilizuje elektorat Platformy Obywatelskiej i wcale nie pomaga jej" - ocenił w "Faktach po Faktach" kandydat Lewicy na prezydenta, europoseł Wiosny Robert Biedroń. Komentował słowa szefa Europejskiej Partii Ludowej, który wyjaśniał, dlaczego 10 maja nie będzie "uczestniczył w procedurze głosowania". - To nie jest moment, żeby kapitulować, wywieszać białą flagę - przekonywał Biedroń.

Cieszę się, że szef PKW zabrał głos w takiej ważnej sprawie, w tym chaosie, który towarzyszy organizacji wyborów - powiedział Jan Grabiec z Koalicji Obywatelskiej.

Jest cały szereg bardzo, bardzo poważnych zastrzeżeń. One budzą wątpliwości odnośnie wolnych wyborów - powiedział w TVN24 konstytucjonalista, profesor doktor habilitowany Krzysztof Skotnicki z Centrum Studiów Wyborczych i Katedry Prawa Konstytucyjnego Uniwersytetu Łódzkiego.

Oczekuję prostych, jednoznacznych przepisów, które umożliwią przeprowadzenie uczciwych wyborów - powiedział przewodniczący Państwowej Komisji Wyborczej Sylwester Marciniak. Wyraził obawę, że na podstawie rozpatrywanej w Senacie ustawy dotyczącej głosowania korespondencyjnego "w pełnym zakresie nie uda się przeprowadzić wolnych wyborów".

Zdaniem przewodniczącego klubu PiS i wicemarszałka Sejmu Ryszarda Terleckiego "nie będzie żadnego wykluczenia" Polski przez społeczność międzynarodową.