Czy moje nazwisko będzie widniało na pakiecie wyborczym? Mecenas odpowiada na Wasze pytania

6 kwietnia Sejm głosami posłów PiS uchwalił ustawę, która przewiduje, że wybory odbędą się w pełni korespondencyjnie. Przeciwko takim rozwiązaniom protestuje opozycja i wielu ekspertów. Ustawą zajmuje się obecnie Senat, który ma czas do 6 maja, by zająć stanowisko. Natomiast wybory prezydenckie są zaplanowane na 10 maja.

Czytaj więcej na Konkret 24: Wybory prezydenckie 2020. Najważniejsze pytania i odpowiedzi

Na pytania widzów o wybory prezydenckie nadesłane na Kontakt 24 odpowiadała mecenas Sylwia Gregorczyk-Abram, współtwórczyni inicjatywy obywatelskiej "Wolne sądy".

Na co dzień mieszkam w Warszawie, tu pracuję, ale zameldowany jestem na Dolnym Śląsku. Bardzo często zmieniam miejsce zamieszkania, ze względów zawodowych dużo podróżuję po Polsce, do listy wyborców dopisywałem się przez internet. Wiem, że jest taka możliwość, nie wiem jednak do czego mam się dopisać?

Gregorczyk-Abram: Tak jak dotychczas, każdy, kto przebywa poza miejscem swojego zamieszkania czy zameldowania, może dopisać się do spisu wyborców przez internet. Może to też zrobić osobiście.

Otwiera się tutaj jednak szereg nieścisłości. Żyjemy w pewnym chaosie prawnym, ponieważ mamy obowiązujący nadal Kodeks wyborczy, tak zwaną ustawę antycovidową, która wprowadza głosowanie korespondencyjne dla osób powyżej 60 roku życia i przebywających w kwarantannie, mamy tę "tarczę 2.0", która wstrzymuje niektóre przepisy Kodeksu wyborczego i mamy jeszcze ustawę o przeprowadzeniu wyborów prezydenckich, która jest jeszcze przedmiotem obrad Senatu. I to wszystko sprawia, że nie do końca wiadomo w jakiej przestrzeni prawnej się poruszać.

Może się pan dopisać do spisu wyborców przez internet i powinien to zrobić na 5 dni przed wyborami, bo tak mówi dotychczasowy stan prawny, ale nowa ustawa mówi już, że można to zrobić najpóźniej w dniu jej wejścia w życie, czyli teoretycznie 8 maja. Jest to jednak praktycznie niemożliwe, żebyśmy 8 maja się dopisali, a poczta zdążyła jeszcze w tym czasie doręczyć nam ten pakiet.

W moim mieszkaniu zameldowani są też moi rodzice, na stałe przebywający poza Polską. Czy dostanę też ich pakiety? Co powinnam z takimi pakietami zrobić?

Gregorczyk-Abram: Jeśli rodzice zgłosili się do konsula i zadeklarować chęć głosowania za granicą, to powinni zniknąć z tego spisu wyborców w Polsce i nie powinny być te karty doręczone. Jeśli tak się nie stało, to te karty zostaną do pani doręczone i pani nie ma żadnego obowiązku przekazywania tych kart rodzicom. Ustawa nie precyzuje co się powinno z takimi kartami zrobić, więc proponuję te karty odłożyć, nic z nimi nie robić.

W jakim terminie można spodziewać się pakietu wyborczego? Do kiedy trzeba go odesłać?

Gregorczyk-Abram: Ten pakiet wyborczy powinien być doręczony od 7 dni do dnia poprzedzającego głosowanie. Odsyłamy go poprzez wrzucenie go do specjalnej skrzynki nadawczej, jeżeli jesteśmy na terenie Polski, od 6 rano do godziny 20, czyli tak jak trwa głosowanie.

Dla wyborców za granicą sytuacja wygląda inaczej, bo oni już na 14 dni przed planowanymi wyborami musieli się zgłosić do konsulatu, że mają zamiar głosować i wówczas konsul powinien im doręczyć dokładnie te same pakiety, które mamy w Polsce i oni na własny koszt do konsulatu taki pakiet muszą odesłać. Trudno mi powiedzieć, czy to jest wykonalne w przypadku Polonii, bo ona zgłasza już szereg wątpliwości, zwłaszcza że do końca nie wiemy jak te karty i na jakiej podstawie będą drukowane.

Czy moje imię i nazwisko będzie na pakiecie, który dostanę pocztą?

Gregorczyk-Abram: Nie, ta koperta nie zawiera państwa imienia i nazwiska. Ona przychodzi prawdopodobnie przesyłką nierejestrowaną. Czyli tak jak ulotka wrzucona do skrzynki, nie zawiera państwa danych.

Jakie informacje trzeba zawrzeć w dokumentach, oddając głos?

Gregorczyk-Abram: Taki pakiet wyborczy zawiera kopertę zwrotną, kartę do głosowania wraz z instrukcją oraz oświadczenie, które powinniśmy wypełnić, czyli imię, nazwisko, PESEL. To wszystko wkładamy w jedną kopertę i wrzucamy do skrzynki nadawczej.

Także imię, nazwisko i numer PESEL to są te dane, które należy podać i podpisać, że to państwo głosowaliście w głosowaniu tajnym.

Sprzedałem mieszkanie, gdzie byłem zameldowany i się z niego wymeldowałem. Obecnie mieszkam w mieszkaniu wynajętym krócej niż trzy miesiące, meldunku nie mam. Czy to pozbawia mnie możliwości głosowania?

Gregorczyk-Abram: Oczywiście nie. Taka osoba może dopisać się do spisu wyborców, tak zawsze było i trzeba to uczynić albo osobiście na terenie swojej gminy, można to wysłać listem, albo przy pomocy platformy ePUAP. Jeżeli dana osoba zamierza tam mieszkać na stałe, to może też się dopisać do rejestru wyborców w danej gminie.